Τι είναι το Panettone; Μα το πιο διάσημο ιταλικό χριστουγεννιάτικο γλυκό!
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και ξέρετε τι σημαίνει αυτό: μελομακάρονα, κουραμπιέδες, κέικ, μπισκότα αλλά και… πανετόνε! Και μπορεί να ρωτήσετε: Πώς το είπες αυτό; Τι είναι τελικά το πανετόνε που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει διάσημο και στα καθ’ ημάς; Είναι κέικ; Είναι ψωμί; Τι είναι τέλος πάντων αυτή η ιταλική λιχουδιά;
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Το πανετόνε ένα ιταλικό ψωμί με προζύμι, που συνήθως παρασκευάζεται με σταφίδες, ζαχαρωμένες φλούδες φρούτων, αμύγδαλα και κονιάκ έχει καταφέρει να γίνει ένα από τα πιο διάσημα παγκοσμίως χριστουγεννιάτικα γλυκά και να «ανταγωνίζεται» τις ιταλικές μακαρονάδες και πίτσες!
Από πού προέρχεται το Panettone;
Κάποιοι το αποκαλούν χριστουγεννιάτικο κέικ ή γλυκό ψωμί. Οι Ιταλοί το αποκαλούν ψωμί, και τέλος. Η πρώτη καταγραφή του Panettone εμφανίζεται σε ένα Ιταλο-μιλανέζικο λεξικό του 1839.
Σύμφωνα με το Smithsonian.com, το Panettone θεωρείται σπεσιαλιτέ της Λομβαρδίας από τον 19ο αιώνα, όταν τα βιβλία μαγειρικής, όπως το Nuovo Cuoco Milanese Economico του 1853 του Giovanni Felice Luraschi, που τοποθετεί τις ρίζες της αρχικής συνταγής στην περιοχή γύρω από το Μιλάνο.
Η Ιταλία παράγει περισσότερους από 7.100 τόνους πανετόνε κάθε χρόνο, περίπου το 10% του οποίου πωλείται στις διεθνείς αγορές. Το γλυκό ψωμί λέγεται ότι αποτελεί πηγή εθνικής υπερηφάνειας και είναι τόσο μεγάλη υπόθεση που υποβλήθηκε σε επίσημη διαδικασία πιστοποίησης βάσει της ιταλικής νομοθεσίας το 2005.
Μία ερωτική ιστορία…
Σύμφωνα με το «Italy Magazine», υπάρχει μια ιστορία αγάπης πίσω από το δημοφιλές ψωμί: «Ο λαϊκός θρύλος λέει ότι ένας ευγενής νέος ονόματι Ughetto, ερωτεύτηκε την Adalgisa, την κόρη ενός αρτοποιού του οποίου η επιχείρηση περνούσε δύσκολες στιγμές.
Η αριστοκρατική οικογένεια του Ughetto ήταν δυσαρεστημένη με την επιλογή του γιού τους και του απαγόρευσε να παντρευτεί ένα τόσο ταπεινό κορίτσι. Σε μια προσπάθεια να συνεχίσει να βλέπει την αγαπημένη του, ο Ughetto μεταμφιεσμένος έπιασε δουλειά στο αρτοποιείο, όπου μια μέρα αγόρασε βούτυρο και ζάχαρη και το πρόσθεσε στο μείγμα ψωμιού του αρτοποιείου.
Το γλυκό ψωμί του Ughetto έγινε δημοφιλές και το αρτοποιείο σύντομα άρχισε να βλέπει καλύτερες στιγμές, κάτι που ευχαρίστησε την Adalgisa. Για να συνεχίσει να την ευχαριστεί, ο ερωτευμένος νέος, μια μέρα κοντά στα Χριστούγεννα, πρόσθεσε ζαχαρωμένες φλούδες φρούτων και σταφίδες στο μείγμα και τη δημοτικότητα του ψωμιού του ξεπέρασε ό,τι είχε παραγάγει ποτέ το αρτοποιείο! Στην πραγματικότητα, έγινε τόσο δημοφιλές που η οικογένειά του υποχώρησε και έδωσε την άδεια να παντρευτεί το ζευγάρι!
Πώς τρώγεται το πανετόνε;
Όταν έρθει η ώρα να απολαύσετε μια φέτα πανετόνε, οι Ιταλοί λένε ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι: Μερικοί το σερβίρουν με κρέμα μασκαρπόνε, το μαλακό ιταλικό κρεμώδες τυρί.
Άλλοι το προτιμούν με λιωμένη σάλτσα σοκολάτας ή φρυγανισμένο με Nutella, αλλά η ομοφωνία φαίνεται να είναι η κρέμα πατισερί». Αν έχετε ένα πανετόνε που είναι λίγο μπαγιάτικο, δοκιμάστε να φτιάξετε Panettone French Toast.
Το Panettone είναι ένα από τα καλύτερα χριστουγεννιάτικα ψωμιά στον κόσμο, οπότε είναι σίγουρο ότι θα το λατρέψετε ανεξάρτητα από το πώς παρασκευάζεται και σερβίρεται. Σύμφωνα με το «Italy Magazine», κάποιοι το απολαμβάνουν με καφέ το πρωί. Άλλοι προτιμούν το ψωμί των γιορτών με ένα ποτήρι κρασί Marsala ή ένα αφρώδες Moscato το βράδυ μετά το γεύμα.
Το περιοδικό σημειώνει επίσης, «Ο παραδοσιακός τρόπος σερβιρίσματος του Panettone είναι απλώς να αφαιρέσετε τη χάρτινη επένδυση και να κόψετε το καρβέλι με ένα οδοντωτό μαχαίρι, όπως θα κάνατε με ένα κέικ.
Μια προειδοποίηση όμως, όποιο τρόπο κι αν επιλέξετε για να σερβίρετε το γλυκό ψωμί σας, αξίζει να σημειωθεί, ότι οι Ιταλοί θεωρούν κακή τύχη να αφαιρέσετε το θολωτό πάνω μέρος και να το καταναλώσετε μόνοι σας!
Πανετόνε, η κλασική συνταγή
Υλικά
- 550 γρ. Αλεύρι για όλες τις χρήσεις + λίγο ακόμη για το ζύμωμα
- 4 κ.σ. γάλα ζεστό
- 2 φακελάκια μαγιά
- 100 γρ. ζάχαρη
- 25 0γρ. βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου
- 2 κ.γ. εκχύλισμα βανίλιας
- ξύσμα από 1 πορτοκάλι
- ξύσμα από 1 λεμόνι
- 5 μέτρια αβγά, ελαφρώς χτυπημένα
- 3 κ.σ. μπράντι ή μαύρο ρούμι
- 160 γρ. σταφίδες (ξανθές ή ανάμικτες ξανθές και μαύρες)
- 100 γρ. ζαχαρωμένες φλούδες πορτοκαλιού και λεμονιού (κόντιτα), ψιλοκομμένες
- λίγο αλάτι
Τρόπος παρασκευής
- Σε μπολ αναμειγνύουμε το ζεστό γάλα με τη μαγιά και 1 κ.γ. από τη ζάχαρη. Αφήνουμε το μείγμα στην άκρη για λίγα λεπτά, να φουσκώσει.
- Ρίχνουμε την υπόλοιπη ζάχαρη στον κάδο του μίξερ, μαζί με το βούτυρο και το εκχύλισμα βανίλιας και χτυπάμε καλά μέχρι να γίνει ένα κρεμώδες μείγμα.
- Συνεχίζουμε το χτύπημα, προσθέτοντας το ξύσμα πορτοκαλιού και λεμονιού, σταδιακά τα αβγά και λίγο από το αλεύρι.
- Βάζουμε το αλεύρι με μία πρέζα αλάτι σε μπολ, ανακατεύουμε και ανοίγουμε μία λακουβίτσα στο κέντρο. Ρίχνουμε μέσα πρώτα τη διαλυμένη μαγιά και στη συνέχεια το μείγμα του βουτύρου.
- Ανακατεύουμε καλά μέχρι να έχουμε μία μαλακή ζύμη. Σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και αφήνουμε τη ζύμη στην άκρη για 5 λεπτά.
- Σε αλευρωμένη επιφάνεια ζυμώνουμε για 10 λεπτά, μέχρι να πάρουμε μία μαλακή και ελαστική ζύμη. Βάζουμε τη ζύμη σε λαδωμένο μπολ, καλύπτουμε με πλαστική μεμβράνη και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος για περίπου 2 ώρες να διπλασιαστεί ο όγκος του.
- Στο μεταξύ βάζουμε τις σταφίδες με το μπράντι σε κατσαρολάκι και σε χαμηλή φωτιά για 5-7 λεπτά, μέχρι να απορροφηθεί το υγρό. Αφήνουμε στην άκρη να κρυώσουν καλά.
- Όταν είναι έτοιμη η ζύμη, ζυμώνουμε ξανά σε αλευρωμένη επιφάνεια για 5 λεπτά και σταδιακά ενσωματώνουμε τις σταφίδες και τις ψιλοκομμένες ζαχαρωμένες φλούδες, φροντίζοντας να μοιραστούν ομοιόμορφα σε όλη τη ζύμη.
- Πλάθουμε τη ζύμη σε μπάλα, τη βάζουμε στη φόρμα και την αφήνουμε να φουσκώσει ξανά, για περίπου 1 ώρα.
- Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε καλά μία ψηλή φόρμα για πανετόνε. Εναλλακτικά χρησιμοποιείτε ειδική, αντικολλητική χάρτινη φόρμα για πανετόνε, την οποία τοποθετείτε μέσα σε μία μικρή στρογγυλή φόρμα για κέικ.