Τι τρώμε στη νηστεία;
Η Σαρακοστή έχει μπει και η νηστεία για πολλούς ξεκίνησε! Αποχή από τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα αβγά, και αύξηση στην κατανάλωση τροφών όπως τα δημητριακά, τα όσπρια, τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Είναι γνωστό πως η νηστεία είναι μια περίοδος που συμβάλει ευεγερτικά στην υγεία αρκεί να πραγματοποιηθεί με προσοχή. Μην αμελούμε εξάλλου πως οι ακραίες ηλικιακές ομάδες (βρέφη ,ηλικιωμένοι αλλά και οι έγκυες) δεδομένου ότι διατρέχουν σοβαρούς διατροφικούς κινδύνους πρέπει να απέχουν από αυστηρή και παρατεταμένη νηστεία.
Από την άλλη, να σημειώσουμε από την αρχή, πως είναι μια πράξη αυτοσυγκράτησης που σκοπό έχει την αποχή από κάποια τρόφιμα και όχι απαραίτητα την αύξηση της κατανάλωσης κάποιων άλλων (όπως το ψωμί ή οι ξηροί καρποί).
Ποιες είναι οι νηστίσιμες τροφές;
Δημητριακά: Σιτάρι, κριθάρι, ρύζι, βρώμη, καλαμπόκι και όλα τα άλευρά τους είναι η βάση της διατροφής μας είτε νηστεύουμε είτε όχι. Τα δημητριακά είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, μέσης περιεκτικότητας σε πρωτεϊνη και χαμηλά σε λιπαρά. Προτιμάτε τα ακατέργαστα ή προϊόντα ολικής που θα δώσουν θειαμίνη (Β1), νιασίνη (Β3), φώσφορο, νάτριο, κάλιο, διατητικές ίνες και διάφορα φυτοχημικά (φυτικά συστατικά με ποικίλες ευεργετικές δράσεις). Τα δημητριακά πρωινού και γενικότερα τα συσκευασμένα προϊόντα δημητριακών είναι συνήθως εμπλουτισμένα με ασβέστιο, σίδηρο, φυλλικό οξύ και άλλα συστατικά.
Όσπρια: Φασόλια, κουκιά, φακές, ρεβίθια είναι το «κρέας των φτωχών». Ανεξάρτητα από το είδος τους, τα όσπρια είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, κάλιο, φυλλικό οξύ, σίδηρο και μαγνήσιο. Όταν συνοδεύονται με δημητριακά (ψωμί, ρύζι κ.λπ. παρέχουν πρωτεϊνη εφάμιλλη του κρέατος, ενώ είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Επίσης, τα όσπρια είναι πλούσια σε διαιτητικές ίνες αλλά και σε συστατικά, τα οποία πιθανόν να συμβάλλουν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Προτιμήστε τα ελληνικά όσπρια βιολογικής καλλιέργειας για παραδοσιακά λαδερά, πουρέ ή σαν σαλάτα (μαυρομάτικα συνήθως).
Θαλασσινά: Καλαμάρια, θράψαλα, γαρίδες, καραβίδες, χταπόδι και μύδια, τα ”φρούτα” της θάλασσας είναι υπέροχοι μεζέδες και αναπληρώνουν την απαραίτητη ποσότητα σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Τα θαλασσινά είναι πλούσια σε φώσφορο, ιώδιο, µαγνήσιο, σίδηρο, χαλκό, πρωτεΐνες, ω-3 λιπαρά οξέα. Επίσης, αποτελούν πολύ καλή πηγή βιταµινών του συμπλέγματος Β και σεληνίου , μάλιστα όσα τρώγονται με το κέλυφος παρέχουν αρκετό ασβέστιο. Προσοχή βέβαια, σε όσους πάσχουν από αλλεργίες!
Φρούτα και λαχανικά: Με διατροφική αξία ανεκτίμητη, τα φρούτα και τα λαχανικά είναι ο ιδανικός συνδυασμός υδατανθράκων, φυτικών ινών, βιταμινών και άλλων αντιοξειδωτικών συστατικών. Είναι εξαιρετικές πηγές, κυρίως βιταμίνης C, Κ και φλαβονοειδών. Εκτός από τα φρέσκα φρούτα μην ξεχνάμε και τα αποξηραμένα, όπως τα σύκα, τα δαμάσκηνα και οι σταφίδες, που θα συμπληρώνουν τις σαλάτες ή τα δημητριακά.
Ξηροί καρποί: Αμύγδαλα, καρύδια, κάσιους, φουντούκια, φιστίκια, οι ξηροί καρποί αποτελούν μια υγιεινή, θρεπτική και νόστιμη διατροφική επιλογή. Είναι πλούσιοι σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, σε φυτικές στερόλες, σελήνιο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, κάλιο, φώσφορο, αλλά και σε πολλές βιταμίνες όπως η Ε. Είναι θρεπτικά, τόσο σε θέμα συστατικών όσο και σε παροχή ενέργειας, οπότε προσέξτε τις ποσότητες! Μία χούφτα (περίπου 70 γρ.) την ημέρα είναι αρκετή αφού θα δώσει αρκετά συστατικά και περίπου 360 θερμίδες!
Άλλα νηστίσιμα: Η ελληνική παράδοση μας έχει κληροδοτήσει τον αγαπημένο χαλβά. Υπάρχουν τριών τύπων χαλβάδες στην Ελλάδα, ο σησαμένιος, ο σιμιγδαλένιος και ο χαλβάς Φαρσάλων. Ο σησαμένιος χαλβάς παρασκευάζεται από το ταχίνι, που με τη σειρά του φτιάχνεται από πολτοποιημένο σουσάμι. Σίδηρος, ασβέστιο, μαγνήσιο, θειαμίνη, βιταμίνη Β6, πολυακόρεστα λιπαρά, βιταμίνη Ε, φυσικά αντιοξειδωτικά και σησαμίνη!