Απλά μαθήματα οικονομίας! Τι λένε οι ειδικοί;
Σε έναν κόσμο που επηρεάζει την οικονομική μας κατάσταση, υπάρχουν νεότερες οδηγίες από ειδικούς που μας βοηθάνε να βγούμε από τις αδιέξοδες καταστάσεις με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Από τη Δέσποινα Σάμψων
Μεγαλώνουμε. Και μαζί με τις γραμμές έκφρασης μεγαλώνουν και οι οικονομικές μας υποχρεώσεις. Μία δόση στην Τράπεζα που έμεινε απλήρωτη, μία ρύθμιση στην Εφορία που δεν εξυπηρετήθηκε, μία πιστωτική με την οποία ξεφύγαμε λίγο στα ψώνια…
Πολλές φορές νιώθουμε ότι χωρίς μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη μικροοικονομική, δεν μπορούμε να πάρουμε καμιά σωστή απόφαση για τα οικονομικά μας. Στο σημερινό ανασφαλές οικονομικό κλίμα, οι συμβουλές μοιάζουν να πολλαπλασιάζονται και τις περισσότερες φορές να κοντράρουν η μία την άλλη. Υπάρχουν μικρές αλήθειες και ουσιαστικές οδηγίες για να παίρνουμε πιο συνετές οικονομικές αποφάσεις;
1. Δεν αφήνουμε μεγάλα υπόλοιπα στην πιστωτική μας κάρτα
Για τις περισσότερες από εμάς, η εποχή που το υπόλοιπο της δόσης τής πιστωτικής μας εξοφλείτο χωρίς δεύτερη σκέψη, έχει μάλλον περάσει. Μια μαζική συμβουλή που είχε κυκλοφορήσει από την αρχή της κρίσης ήταν να εξασφαλίζουμε τη μειωμένη ρευστότητά μας, πληρώνοντας όσο το δυνατό μικρότερες δόσεις. Σπάμε μεγάλες δαπάνες σε μικρές-μικρές δόσεις και νιώθουμε ότι ακόμα μπορούμε να ψωνίζουμε χωρίς να βλέπουμε τη μισθοδοσία μας να εξαφανίζεται για τη δόση μιας επώνυμης τσάντας.
Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι όσο μεγαλύτερο είναι το υπόλοιπο της οφειλής μας, τόσο μειώνεται η πιστοληπτική μας ικανότητα ενώ σε βάθος χρόνου οι τόκοι που υποχρεωνόμαστε να πληρώνουμε πολλαπλασιάζουν την οφειλή μας.
2. Δεν αποφεύγουμε να κλείσουμε την πιστωτική κάρτα μας
Η δυνατότητα που έχουμε να περάσουμε σε μια πιστωτική φόρους εισοδήματος ή τα τέλη κυκλοφορίας και να επωφεληθούμε από τις δόσεις, καθιστά τις κάρτες μας πολύτιμο εργαλείο. Ποια πάει οικειοθελώς σε ένα υποκατάστημα για να τις παραδώσει; Ωστόσο, πάντα πρέπει να συνυπολογίζουμε στις δαπάνες μας το ετήσιο κόστος συνδρομής τους, το οποίο μπορεί σε συνδυασμό με τους τόκους να καθιστά τη διατήρησή τους ασύμφορη.
3. Μια πολύ χαμηλή δόση δεν σημαίνει ότι ένα προϊόν είναι σε τιμή ευκαιρίας
Όλοι οι σύμβουλοι χρηματοοικονομικών τονίζουν ότι οι πολύ χαμηλές δόσεις λειτουργούν βοηθητικά και μας επιτρέπουν να αποφασίζουμε αυθόρμητα μεγάλες αγορές σε οικιακές συσκευές, ηλεκτρονικό εξοπλισμό ακόμα και αλλαγής αυτοκινήτου χωρίς να υπολογίζουμε αν το συνολικό ποσό που θα κληθούμε να πληρώσουμε περιλαμβάνει μια μεγάλη προκαταβολή ή μια αντίστοιχη κατάθεση στο τέλος του διαστήματος εξόφλησης. Ταυτόχρονα, αγνοούμε ότι σε βάθος χρόνου καταβάλουμε πολλαπλάσιο ποσό από την αξία του προϊόντος. Μήπως θα έπρεπε να υπολογίζουμε συνολικά αν μπορούμε να διαθέσουμε όλα αυτά τα χρήματα για να κάνουμε κάθε ανάλογη αγορά;
4. Δεν σταματάμε να αποταμιεύουμε
Η πρώτη αυτόματη κίνηση που κάναμε όλοι μόλις αντιμετωπίσαμε την απειλή των κόκκινων δανείων και των τεράστιων οφειλών ήταν να επενδύουμε όλη μας τη ρευστότητα στην εξόφλησή τους. Ουσιαστικά οποιαδήποτε αποταμιευτική μας δυνατότητα πηγαίνει κάθε μήνα σε εξοφλήσεις χωρίς να σκεφτόμαστε την αναγκαιότητα της επένδυσης σε κάποιο αποταμιευτικό πρόγραμμα. Προφανώς και οι οικονομικοί αναλυτές αναγνωρίζουν την υποχρέωση να καλύπτονται σε προτεραιότητα οφειλές με υψηλά ποσοστά τόκων που τρέχουν σε σχέση με την τοποθέτηση σε αποταμιευτικά προγράμματα με χαμηλότερες αποδόσεις. Όμως, προειδοποιούν ότι πολύ συχνά η έλλειψη ρευστότητας σε μια δεδομένη στιγμή που θα χρειαστούμε ένα κεφάλαιο για επείγουσες ανάγκες είναι εξίσου δυσάρεστη και θα έπρεπε να συνυπολογίζεται.
5. Πλούσιες δεν γινόμαστε επειδή έχουμε υψηλά εισοδήματα
Το ύψος των μηνιαίων αποδοχών μας έχει ελάχιστη σχέση με την πραγματική μας θέση. Ουσιαστικά, αυτό που έχει σημασία δεν είναι τι βγάζουμε αλλά τι ξοδεύουμε και σε ποιο βαθμό μπορούμε να αποταμιεύσουμε. Αν καταφέρνουμε και ζούμε με ένα κόστος ζωής που ανταποκρίνεται στις ανάγκες μας και δεν ξεπερνάει τα εισοδήματά μας, τότε ναι, μάλλον είμαστε ικανές να πλησιάσουμε σε ένα βαθμό την οικονομική ανάπτυξη.
6. Αλλά ούτε οι μεγαλύτερες αποδοχές ταυτίζονται με την ευτυχία
Όταν είμαστε φοιτήτριες ονειρευόμασταν την περίοδο που οι τραπεζικοί μας λογαριασμοί θα ήταν γεμάτοι. Η κρίση έφερε περικοπές σε μισθούς, αφαίρεσε όνειρα και δέσμευσε ποσά που θα έπρεπε να αποδοθούν σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Το κυριότερο μάθημα που μας έδωσε ήταν ότι η ευτυχία δεν κρύβεται σε ένα εντυπωσιακό νούμερο στο τέλος του μήνα που φιγουράρει στον λογαριασμό μας γιατί αυτό μάλλον μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα πρέπει ήδη να δαπανηθεί. Κρύβεται σε στιγμές, κρύβεται σε χειρονομίες και σε βλέμματα αγάπης που ακόμα δεν μπορεί κανένας πιστωτικός φορέας να ορίσει την αξία τους.
7. Τα χρήματα δεν εξαγοράζουν την αγάπη…
… όπως δεν εγγυώνται ούτε την ευτυχία. Στο βιβλίο “Οι 5 γλώσσες της Αγάπης” του συγγραφέα Γκάρι Τσάπμαν, όλα εξηγούνται πολύ καθαρά: Αν σε ένα ζευγάρι το χρήμα δεν περιλαμβάνεται από την αρχή στο είδος της γλώσσας που έχουν αποφασίσει να υιοθετήσουν στη σχέση τους, τότε η οικονομική άνεση δεν θα το οδηγήσει μακριά. Τα ακριβά δώρα ή η προσφορά σε ρευστό δεν καλύπτουν την έλλειψη ερωτικού ενδιαφέροντος. Και το πιο ασφαλές στις μέρες μας, λένε οι ειδικοί σε ανθρώπινες σχέσεις, είναι αυτά τα δύο – έρωτας και χρήματα- να μένουν χωριστά!
8. Από την άλλη όμως η οικονομική συμβατότητα ανάμεσα σε ένα ζευγάρι είναι παράγοντας ευτυχίας!
“Στα δύσκολα, θα είμαι εκεί για σένα…” Πολλά ανάλογα ευχολόγια έχουν ανατραπεί αυτούς τους καιρούς – όταν ένα εξώδικο Τραπέζης προσγειώθηκε απότομα ανάμεσα σε ένα ζευγάρι ή όταν ο ένας από τους δύο αντιμετώπισε ξαφνικά μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα από τον άλλον επειδή έμεινε ξαφνικά άνεργος. Σήμερα οι περισσότεροι ψυχολόγοι δίνουν έμφαση σε αυτό που αποκαλούν “οικονομική συμβατότητα”.
Και εξηγούν ότι αν υπάρχει μεγάλη διαφορά στη θέση του ενός από τον άλλον, τότε πολύ σύντομα το αρνητικό κλίμα θα βουτήξει και τους δύο στην απαισιοδοξία και η σχέση θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να διακοπεί – όποιες κι αν είναι οι προθέσεις… Απλώς ας είμαστε ρεαλίστριες…
