Εσείς βάλατε «Μάρτη»;

Το "φυλαχτό" μας φοριέται από την πρώτη μέχρι την τελευταία μέρα του Μαρτίου

Το φορούσαμε μικρές και δεν το αποχωριζόμαστε ποτέ. Το βραχιολάκι του Μάρτη έχει εξελιχθεί, έχει γίνει ένα όμορφο λεπτεπίλεπτο κόσμημα και αποτελεί πάντα «κλασικό και αγαπημένο» φυλαχτό στον καρπό μας τον πρώτο μήνα της άνοιξης.

από τη Μαρία Καλοπούλου

Αν έχετε μείνει στις απλές κόκκινες και άσπρες κλωστούλες που μας έδεναν στο χέρι μας οι γιαγιάδες και οι μαμάδες μας, σας πληροφορούμε ότι πλέον ο «Μάρτης» έχει εκσυγχρονιστεί, ακολουθώντας τις τάσεις της μόδας στην κατασκευή χειροποίητων κοσμημάτων.

Έτσι, φτιάχνεται από μεταξωτά κορδόνια, κερωμένα σχοινάκια ή άλλα υλικά και διακοσμείται με ματάκια και κάθε είδους φυλαχτά και σύμβολα. Τι συμβολίζει όμως αυτό το βραχιολάκι;

Όπως οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι έτσι και εμείς σήμερα από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, φοράμε στον καρπό του χεριού μας ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, που ονομάζεται Μάρτης ή Μαρτιά.

Όταν ο μήνας τελειώσει θα δέσουμε τον Μάρτη σε ένα κλαδί δέντρου να τον πάρουν τα χελιδόνια για να χτίσουν τη φωλιά τους

Το Βυζαντινό έθιμο των Βαλκανίων

Ο Μάρτης συναντάται εκτός από την Ελλάδα και στις γειτονικές βαλκανικές χώρες, τη Βουλγαρία (εκεί αποκαλείται Μαρτενίτσα), τη Ρουμανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Μολδαβία.

Η παράδοση θέλει το βραχιολάκι του Μάρτη ως φυλαχτό απέναντι στις πρώτες ζεστές ακτίνες του ήλιου και τη βασκανία. Σύμφωνα με το έθιμο, αυτός που φορά τον Μάρτη, κυρίως τα μικρά παιδιά, προστατεύονται είτε από ασθένειες γενικά ή «για να μην τα κάψει ο ήλιος» ή για να «μην τα πιάνει το μάτι».

Αν και βυζαντινό, το έθιμο πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μία κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι.

Φτιάχνονται από απλές άσπρες και κόκκινες κλωστές ή από μεταξωτά κορδόνια, κερωμένα σχοινάκια ή άλλα υλικά και διακοσμούνται με ματάκια και κάθε είδους φυλαχτά και σύμβολα

Φτιάξτε τον δικό σας Μάρτη

Στο εμπόριο κυκλοφορούν κάθε λογής (και τιμής) βραχιολάκια αλλά είναι πανεύκολο να φτιάξουμε το δικό μας, είτε με απλές κλωστές κεντήματος, είτε με πιο χοντρά νήματα πλεξίματος ή ακόμα και αγοράζοντας ειδικά σκοινάκια από τα μαγαζιά με είδη ραπτικής.

Η κατασκευή του “Μάρτη” είναι πολύ απλή. Χρειάζονται μόνο δύο κλωστές κεντήματος, μία κόκκινη και μία άσπρη. Κάνουμε από έναν κόμπο στη μία άκρη της καθεμιάς, τη στερεώνουμε κάπου με μια καρφίτσα και βάζοντάς την ανάμεσα στις παλάμες μας τη στρίβουμε όσο γίνεται περισσότερο.

Όταν στριφτεί καλά την κομπιάζουμε και απ’ την άλλη άκρη της και επαναλαμβάνουμε με τη δεύτερη κλωστή. Όταν είναι έτοιμες και στριμμένες τις πιάνουμε μαζί -κόκκινη και άσπρη- και τις τεντώνουμε. Σε μια στιγμή, τις αφήνουμε απ’ τη μια άκρη και μπλέκονται από μόνες τους.

Αν σας φαίνεται δύσκολο, απλώς διαλέξτε 3 κλωστές ή κορδονάκια (δύο κόκκινα και ένα άσπρο) και πλέξτε τα στην παραδοσιακή πλεξούδα, ή κάντε τα «ψαροκόκαλο», αν ξέρετε να το φτιάχνετε.

Τέλος, δέστε στις δύο άκρες που περισσεύουν ένα μικρό φυλαχτό της αρεσκείας σας π.χ. ματάκι ή ένα μικροσκοπικό κρεμαστό, όπως μελισσούλα, πασχαλίτσα, λουλουδάκι, κατά προτίμηση οτιδήποτε ανοιξιάτικο. Έτοιμο!