Γιατί εφευρέθηκε το νάιλον; Ένα υλικό που αγαπάμε να… μισούμε!
Η ιστορία του νάιλον ξεκινά τη δεκαετία του ’30 και αφορμή στάθηκαν οι κακές διπλωματικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας, η τιμή του μεταξιού και ένα μονοπώλιο! Το υλικό που εφευρέθηκε για να ανταποκριθεί στη ζήτηση του καλσόν από τις κομψές κυρίες της εποχής… και παραμένει επίκαιρο μέχρι τις ημέρες μας.
Aπό τη Μαρία Καλοπούλου
Όλη ιστορία ξεκινά από την επείγουσα ανάγκη στη δεκαετία του ΄30 να παραχθεί ένα υλικό που θα αντικαθιστούσε το μετάξι, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες στη Δύση τόσο στα ρούχα τους μα πάνω από όλα για τα καλσόν και τις κάλτσες τους! Και βέβαια, έπρεπε να εφευρεθεί κάτι που να είναι εξίσου απαλό αλλά και πολύ πιο φθηνό.
Τι είναι το νάιλον;
Πρόκειται για ένα πολυμερές που κατασκευάσθηκε στο εργαστήριο. Τα πολυμερή είναι μεγάλες αλυσίδες μορίων, όπως το DNA, το μεταξύ ή το ξύλο. Για να κατασκευασθεί απαιτείται μία ολόκληρη σειρά από χημικά συστατικά που δημιουργούν μία πολυμερή ίνα. Τέτοιου τύπου ίνες είναι εξαιρετικά ανθεκτικές και με μεγάλη διάρκεια ζωής. Το νάιλον υπήρξε η πρώτη συνθετική ίνα που παρασκευάσθηκε αποκλειστικά από πετροχημικά προϊόντα.
Ο εφευρέτης και η αυτοκτονία του!
Ακαδημαϊκός και χημικός στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο Dr Wallace Hume Carothers ήταν αυτός που ανακάλυψε τη χημική σύσταση του νάιλον. Από το 1924 ξεκίνησε την έρευνά του πάνω στη χημική σύσταση των πολυμερών. Τρία χρόνια αργότερα, το 1927, η εταιρεία DuPont ζήτησε από τον καθηγητή και την ερευνητική του ομάδα να συνεχίσουν τη σχετική έρευνα για λογαριασμό της και τους εγκαθιστά στο δικό της εργαστήριο. Εκεί ο Carothers ανακαλύπτει το πρώτο νεοπρένιο και την πρώτη συνθετική ίνα μεταξιού που αργότερα θα ονομαστεί νάιλον.
Με την πάροδο του χρόνου όμως, ο ερευνητής φαίνεται ότι σταδιακά αισθανόταν μία απογοήτευση και αυξανόμενη δυσαρέσκεια με την πίεση που η εταιρεία του εξασκούσε, για να εκμεταλλευτεί την ανακάλυψή του εμπορικά και ήθελε να επιστρέψει στις ακαδημαϊκές του μελέτες.
Πολλοί πιστεύουν ότι είναι ο λόγος, ή έστω ένας από τους λόγους, που ο Carothers αυτοκτονεί τον Απρίλιο του 1937 με μία δόση κυάνιο. Κι αυτό μόλις λίγο καιρό πριν η φοβερή του ανακάλυψη λανσαριστεί στο κοινό.
Γιατί όμως τόση πίεση να εφευρεθεί το νάιλον;
Η εταιρεία DuPont για χρόνια κατασκεύαζε δυναμίτη και μπαρούτι, αλλά πλέον ήθελε να επεκταθεί και σε άλλα μονοπώλια αλλά ταυτόχρονα ήθελε να φτιάξει κι ένα πιο φιλικό προφίλ προς το κοινό. Ήδη είχε δημιουργήσει ένα δικό της ερευνητικό εργαστήριο, όπου πειραματίζονταν σε ημι0συνθετικά υλικά, όπως το ρεγιόν ή το σελοφάν και προσπαθούσε να ανακαλύψει ένα υλικό που θα αντικαθιστούσε στη βιομηχανία του φυσικό μετάξι.
Την ίδια εποχή οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας (από όπου και εισαγόταν το μετάξι) περνούσαν σοβαρή κρίση, με αποτέλεσμα οι εισαγωγές να γίνονται δύσκολες αλλά και η τιμή να έχει εκτοξευτεί.
Το ίδιο διάστημα, η ζήτηση για κάλτσες και καλσόν γινόταν όλο και μεγαλύτερη από τις κομψές κυρίες της εποχής. Επιτέλους, μετά την ανακάλυψη του Carothers και έναν χρόνο μετά την αυτοκτονία του, το 1938, τα πρώτα καλσόν από συνθετικό μετάξι είναι γεγονός. Το 1939 το νάιλον θα αντικαταστήσει όχι μόνο το μετάξι αλλά και το βαμβάκι, μετατρέποντας ριζικά τη βιομηχανία του ρούχου στον κόσμο. Ανθεκτικό και φθηνό άφηνε μεγάλα περιθώρια κέρδους και από τότε μέχρι σήμερα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Το υλικό με το οποίο έχουμε μία σχέση αγάπης-μίσους αναμφισβήτητα άλλαξε πολλά!