Η ιστορία της πιτζάμας μπορεί να σας εκπλήξει!

Άλλες φορές σέξι, άλλες φορές άνετες, οι πιτζάμες σήμερα έχουν τεράστια ποικιλία για όλα τα γούστα

Ανιχνεύοντας την εξάπλωση της δημοτικότητας της πιτζάμας με την πάροδο των ετών, μπορούμε να δούμε την εξέλιξή της από τις ρίζες της στη Νότια Ασία μέχρι τα δημοφιλή μας ενδύματα ύπνου και μόδας! Αυτό που θεωρούμε σήμερα ως πιτζάμες είναι στην πραγματικότητα παράδοση ενός αιώνα για εμάς. Μια πιτζάμα πρέπει να είναι άνετη και ευχάριστη, να σας συνοδεύει στα όνειρά σας και στα νυχτερινά… σας ταξίδια. Αλλά δεν ξεκίνησαν ως ρούχα ύπνου. Στην πραγματικότητα, η ιστορία τους μπορεί να σας εκπλήξει!

Από τη Μαρία Καλοπούλου

Οι πιτζάμες είναι ένα ρούχο για ύπνο ή χαλάρωση που φοριέται από άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Οι πιτζάμες μπορεί να είναι μονοκόμματες ή δύο τεμαχίων, αλλά πάντα αποτελούνται από παντελόνια που εφαρμόζουν χαλαρά.

Το ανδρόγυνο στιλ με τις ρίγες είναι πάντα κλασικό και πάντα επίκαιρο στις σύγχρονες γυναικείες πιτζάμες

Ενώ οι πιτζάμες θεωρούνται παραδοσιακά ως χρηστικά ρούχα, είναι συχνά μια αντανάκλαση της μοντέρνας σιλουέτας και της σέξι εικόνας.

Η ετυμολογία της λέξης «πιτζάμες»

Μουσουλμάνα γυναίκα στο Sind, Ινδία με πιτζάμα σε στιλ σαλβάρι, 1870 // Μουσουλμάνοι άνδρες με διαφορετικά στιλ πιτζάμας στην Βομβάη, Ινδία, 1867

Η λέξη «πιτζάμα» έχει την προέλευσή στα ινδικά: «pae jama» ή «pai jama», που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως «ρούχο για τα πόδια» και χρονολογείται από την Οθωμανική Αυτοκρατορία του 13ου αιώνα.

Οι πιτζάμες ήταν παραδοσιακά φαρδιά παντελόνια δεμένα στη μέση με κορδόνι και φοριόνταν και από τα δύο φύλα στην Ινδία, το Ιράν, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές.

Η επιρροή τους έφτασε στην Ευρώπη και τη Γαλλία από τον 14ο αιώνα, η τελευταία υιοθετήθηκε πολύ γρήγορα από τον πληθυσμό. Ήταν 300 χρόνια αργότερα που σχεδόν όλοι στην Ευρώπη φορούσαν αυτού του είδους τα νυχτικά!

Η άφιξη της πιτζάμας στην Ευρώπη

Πιτζάμες παραλίας σε ιστιοπλοϊκό σκάφος το 1930 // Δείγμα της πιτζάμας-σαλβάρι του Paul Poiret το 1911 // Η Coco Chanel ήδη από το 1918 άρχισε να φοράει «πυτζάμες παραλίας». Ήταν τέτοια η επιρροή της Chanel που έγιναν δημοφιλείς μεταξύ των πλουσίων γυναικών από τα μέσα της δεκαετίας του 1920.

Μία από τις πρώτες γνωστές αναφορές στις πιτζάμες χρονολογείται από το 1600 όταν ένας Γάλλος ονόματι Jean de Thevenot ανέφερε ότι οι Πορτογάλοι τις φορούσαν όταν πήγαιναν για ύπνο.

Οι Ευρωπαίοι υιοθέτησαν τα άνετα ρούχα από την Ινδία, όπου μουσουλμάνοι άνδρες και γυναίκες τα φορούσαν ως μέρος του καθημερινού τους ντυσίματος.

Όταν οι αποικιοκράτες Βρετανοί τα έφεραν στην Αγγλία, οι έμποροι τα αποκαλούσαν «βράκες του μεγιστάνα» και τα διαφήμιζαν ως άνετα μοντέρνα ρούχα.

Κίτρινες πιτζάμες της Irene Galitzine // Εξώφυλλο του περιοδικού Tatler το καλοκαίρι του 1933 με τις πιτζάμες παραλίας που είχε λανσάρει η Chanel

Οι πιτζάμες γενικά πιστεύεται ότι εισήχθησαν στον δυτικό κόσμο περίπου το 1870, όταν οι Βρετανοί αποικιοκράτες, που τις είχαν υιοθετήσει ως εναλλακτική λύση στο παραδοσιακό νυχτικό, συνέχισαν την πρακτική μετά την επιστροφή τους στην Αγγλία. Και στις αρχές του 1900 είχαν εξελιχθεί στα δημοφιλή στιλ που γνωρίζουμε σήμερα.

Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, ο όρος πιτζάμα χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει ένα ένδυμα δύο τεμαχίων: τόσο τις πιτζάμες (παντελόνια) όσο και το μπλουζάκι σε στιλ σακάκι που φοριόταν μαζί τους.

Στο παρελθόν, η συντριπτική πλειοψηφία τους ήταν πολύ απλές. Σε αντίθεση με τους πιο απλούς ανθρώπους που αρκούνταν σε απλές, ελαφριές, μακριές ρόμπες, τα μέλη των ευγενών φορούσαν πιο περίτεχνα νυχτικά. Τα νυχτερινά τους φορέματα ήταν εμπνευσμένα από διαφορετικές κουλτούρες: κινέζικα, ινδικά, ρωμαϊκά… συνήθως έπαιρναν τη μορφή φορεμάτων με πολύ φαρδιά μανίκια για να μεγιστοποιήσουν την άνεσή τους.

Στη δεκαετία του '60, η Irene Galitzine δημιούργησε τις επαναστατικές πιτζάμες palazzo για γυναίκες - ένα κομψό σύνολο από μπλούζα και στενό παντελόνι από το ίδιο ύφασμα που έγιναν μόδα (αριστερά και κέντρο) // Το στιλ Halston σε σατέν ροζ για βραδινές εμφανίσεις — Στη δεκαετία του ’60, η Irene Galitzine δημιούργησε τις επαναστατικές πιτζάμες palazzo για γυναίκες – ένα κομψό σύνολο από μπλούζα και στενό παντελόνι από το ίδιο ύφασμα που έγιναν μόδα (αριστερά και κέντρο) // Το στιλ Halston σε σατέν ροζ για βραδινές εμφανίσεις

Μέχρι το 1902, οι ανδρικές πιτζάμες ήταν ευρέως διαθέσιμες μαζί με πιο παραδοσιακά νυχτικά σε υφάσματα όπως φανέλα και είχαν χάσει τις περισσότερες από τις εξωτικές τους έννοιες.

Οι πιτζάμες θεωρούνταν μοντέρνες και κατάλληλες για έναν δραστήριο τρόπο ζωής. Το διαφημιστικό στον Κατάλογο του Sears του 1902, ήταν: «οι πιτζάμες είναι τέλειες για ταξίδια, καθώς η εμφάνισή τους παρέχει μεγαλύτερη ελευθερία από το συνηθισμένο είδος νυχτικών»!

Οι πιτζάμες έγιναν της μόδας

Το 1851, η Amelia Jenks Bloomer μια Αμερικανίδα φεμινίστρια, υιοθέτησε το ογκώδες «τουρκικό παντελόνι» αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει την αποδοχή

Οι γυναίκες είχαν αρχίσει να πειραματίζονται με την προσαρμογή των παντελονιών σε στιλ πιτζάμα από τον 18ο αιώνα, αλλά αυτό συνδέθηκε με φορεσιές μεταμφιέσεων, ηθοποιούς και πορνεία, όχι με αξιοσέβαστες γυναίκες.

Το 1851, η Amelia Jenks Bloomer (1818-1894), μια Αμερικανίδα φεμινίστρια, υιοθέτησε το ογκώδες «τουρκικό παντελόνι» που φορούσε με φούστα μέχρι το γόνατο ως εναλλακτική λύση στο μοντέρνο φόρεμα. Η ανταπόκριση στην εμφάνισή της ήταν συντριπτικά αρνητική και το “Bloomer Costume” δεν κατάφερε να κερδίσει την αποδοχή.

Οι πιτζάμες άρχισαν να προσαρμόζονται σε μοντέρνα ενδύματα στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, όταν οι πρωτοπόροι σχεδιαστές τις προώθησαν ως μια κομψή εναλλακτική λύση τις απογευματινές εμφανίσεις.

Ο Γάλλος couturier Paul Poiret λάνσαρε στιλ πιτζάμες τόσο για την ημέρα όσο και για το βράδυ ήδη από το 1911, και η επιρροή του έπαιξε μεγάλο ρόλο στην τελική αποδοχή τους.

Οι πιτζάμες παραλίας, που φορούσαν δίπλα στη θάλασσα έγιναν δημοφιλείς από την Gabrielle “Coco” Chanel στις αρχές της δεκαετίας του 1920.

Μοντέλο με σατέν πιτζάμα 10 1920 // Πιτζάμες με λουλουδάτα μοτίφ, 1920

Οι πρώτες πιτζάμες παραλίας φορέθηκαν από λίγες τολμηρές, αλλά στο τέλος της δεκαετίας είχαν γίνει αποδεκτή αμφίεση για τη μέση γυναίκα.

Δείτε Επίσης

Λιώστε… σαν βούτυρο στην πιο απολαυστική απόχρωση αυτής της σεζόν!

Οι βραδινές πιτζάμες θα παρέμεναν δημοφιλείς καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 και θα επανεμφανιστούν τη δεκαετία του 1960 με τη μορφή “πιτζάμες palazzo”.

Η Όντρεϊ Χέπμπορν με ριγέ ανδρική πιτζάμα στην ταινία «Roman holiday» του 1953

Οι πιτζάμες Palazzo εισήχθησαν από την Ιταλίδα σχεδιάστρια Irene Galitzine το 1960 για κομψό αλλά άτυπο βραδινό ντύσιμο. Επηρέασαν πολύ τη μόδα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και συνέχισαν μέχρι τη δεκαετία του 1970.

Η Claudette Colbert φόρεσε ανδρικές πιτζάμες στην ταινία «The Palm Beach Story» το 1942

Οι πιτζάμες Palazzo είχαν εξαιρετικά φαρδιά μπατζάκια και συχνά ήταν φτιαγμένες από μαλακό μετάξι και διακοσμημένες με χάντρες και κρόσσια. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, τα βραδινά ρούχα και τα «νυχτικά» συγχωνεύτηκαν, καθώς τα βραδινά στιλ έγιναν ολοένα πιο απλά και αδόμητα.

Πολ Νιούμαν και Ελίζαμπεθ Τέιλορ στην ταινία «Cat on a Hot Tin Roof» του 1958 // Το απόλυτο στιλ με πιτζάμες της Σοφία Λόρεν στη δεκαετία του 1950

Ο Halston ήταν ιδιαίτερα γνωστός για τα σατέν και κρεπ παντελόνια του, τα οποία αποκαλούσε «ντύσιμο πιτζάμα». Υπό το πρίσμα αυτό, δημοφιλή περιοδικά πρότειναν στις αναγνώστριες τους να ψωνίζουν από τα τμήματα εσωρούχων για τα βραδινά τους ρούχα!

Σέξι, θηλυκό και… ανδρόγυνο!

Το στιλ με τα σατέν και μεταξωτά σαλβάρια ήταν μοντέρνο και σέξι το 1920

Η συχνά ανδρόγυνη μόδα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 βοήθησε στη διάδοση της χρήσης πιτζάμες από τις γυναίκες. Ενώ οι ανδρικές πιτζάμες κατασκευάζονταν πάντα από βαμβάκι, μετάξι ή φανέλα, τα γυναικεία παραδείγματα ήταν συχνά από μετάξι ή ρεγιόν με έντονο εμπριμέ και στολισμένα με κορδέλες και δαντέλα.

Κοριτσάκι με μάλλινες πιτζάμες το 1942 στην Αγγλία // Διαφήμιση της αμερικανικής κυβέρνησης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με γυναίκα που φορά πιτζάμα και σύνθημα «Σε παρακαλώ πήγαινε και γύρνα πίσω, Πρόσεχε τι γράφεις» // Η Claudette Colbert με ριγέ ανδρικές πιτζάμες το 1942

Οι πρώτες εκδοχές ήταν με ψηλόμεσα παντελόνια με φαρδιά μπατζάκια που έδεναν στον αστράγαλο σε στιλ σαλβάρι, ενώ μεταγενέστερα παραδείγματα παρουσίαζαν ίσια πόδια και χαμηλόμεσα, μια αντανάκλαση της σιλουέτας της δεκαετίας του 1920.

Το look για τις μοδάτες πιτζάμες στη δεκαετία του 1940 από τα περιοδικά // Η μοναδική κομψότητα με τις σατέν πιτζάμες σε φωτογράφηση του 1940

Καθ’ όλη τη διάρκεια του αιώνα, οι πιτζάμες θα συνέχιζαν να αντικατοπτρίζουν το μοντέρνο ιδανικό. Η ταινία του 1934 «It Happened One Night», η οποία περιείχε μια σκηνή στην οποία η Claudette Colbert φοράει ένα ζευγάρι ανδρικές πιτζάμες, βοήθησε στη διάδοση της γυναικείας πιτζάμας σε στιλ ανδρικών ενδυμάτων.

Διαφημίσεις για ανδρικές πιτζάμες το 1950

Με τη δημοτικότητα του unisex styling κατά τη δεκαετία του 1970, οι πιτζάμες ήταν συχνά εμπνευσμένες από ανδρικά ρούχα. Οι προσαρμοσμένες σατέν πιτζάμες ήταν δημοφιλείς από τη δεκαετία του 1920, αλλά ανακαλύφθηκαν εκ νέου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου από άνδρες και γυναίκες.

Τι είναι οι πιτζάμες σήμερα;

Στη σημερινή τους μορφή, οι πιτζάμες είναι άνετα σετ νυχτικών που αποτελούνται από παντελόνι ή σορτς και ένα ασορτί τοπ. Μπορούν να κατασκευαστούν από οποιοδήποτε άνετο υλικό, όπως βισκόζη μπαμπού, μετάξι, φανέλα και βαμβάκι.