Circulose: Το ολοκαίνουργιο ύφασμα φτιαγμένο από το παλιό σας τζιν

Ένα ανακυκλωμένο υλικό επόμενης γενιάς μπορεί να είναι το κλειδί για να κάνει τη μόδα λιγότερο σπάταλη και πιο φιλική προς τον πλανήτη. Το Circulose είναι το νέο ύφασμα που προέρχεται από ανακυκλωμένα τζιν και η παραγωγή του ξεκίνησε στη Σουηδία.

Από τη Μαρία Καλοπούλου

Την περασμένη άνοιξη ένα φόρεμα 130 ευρώ από την H&M έγινε το πρώτο ένδυμα που παρήχθη από ένα νέο υλικό που είναι και παλιό και νέο ταυτόχρονα. Το μακρύ, σε μπλε απόχρωση φόρεμα με βολάν και V λαιμόκοψη είναι κατασκευασμένο από 50% βισκόζη, που προέρχεται από ξύλο, και 50% Circulose, που προέρχεται από μεταχειρισμένα ρούχα.

Τι είναι το Circulose

Παραγωγός του η σουηδική εταιρεία Re:newcell το Circulose ονομάστηκε από το περιοδικό Time ως μία από τις καλύτερες εφευρέσεις του 2020 και με τις μεγάλες μάρκες να αρχίζουν να το αγκαλιάζουν, οι κατασκευαστές του ελπίζουν ότι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των τεράστιων περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τα ρούχα που φοράμε.

Η καλλιέργεια βαμβακιού καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού, γης και φυτοφαρμάκων, και μόλις φορεθούν τα ρούχα, τα περισσότερα πετιούνται, δημιουργώντας εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων. Ακόμη και αυτά που ανακυκλώνονται μετατρέπονται κυρίως σε υλικά χαμηλότερης αξίας, όπως γέμιση για έπιπλα.

Το Circulose είναι διαφορετικό επειδή διαλύει υπολείμματα βαμβακιού στο ίδιο είδος πολτού που χρησιμοποιείται για την κατασκευή νέου υφάσματος – εκτός από το ότι δεν χρησιμοποιεί παρθένους πόρους για την παραγωγή.

Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν χωράφια, άρδευση, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, δέντρα, λάδια ή μικροπλαστικά. Η όλη διαδικασία τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι κατασκευαστές του Circulose λένε ότι σε αντίθεση με άλλα ανακυκλωμένα υφάσματα, μπορεί να ανακυκλωθεί ξανά (και ξανά) στο τέλος της ζωής του, χωρίς να χάσει την ποιότητά του.

«Οι μεγάλες μάρκες είναι αυτές που έχουν την επιρροή να αλλάξουν τη συμπεριφορά όλων των χιλιάδων μεσαζόντων μεταξύ μας και του καταναλωτή», Harald Cavalli–Björkman, Re:newcell

Μια μελέτη που διεξήχθη για λογαριασμό της Stella McCartney το 2017 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ίδια η παραγωγή του Circulose (χωρίς την παραγωγή ενδυμάτων που βασίζονται σε αυτό) μπορεί να έχει καθαρό θετικό αντίκτυπο στο κλίμα. Κι αυτό επειδή ο άνθρακας που έχει ήδη ενσωματωθεί στα παλιά ρούχα παραμένει στο νέο ύφασμα – αντί να καταλήξει ως ρύπανση στην ατμόσφαιρα λόγω καύσης ή αποσύνθεσης στη χωματερή.

Το Circulose δημιουργείται από τα χρησιμοποιημένα βαμβακερά υφάσματα, όπως το τζιν, τα οποία τεμαχίζονται, λευκαίνονται και συνθλίβονται έως ότου μένει μόνο η κυτταρίνη, η σκληρή ουσία από την οποία είναι φτιαγμένα τα φυτά. Αυτός ο πολτός ξηραίνεται σε φύλλα και παραδίδεται στους κατασκευαστές όπου περιστρέφεται σε μια ίνα και γίνεται ρούχα – όπως και οι νέες ίνες.

Το χρησιμοποιημένο βαμβάκι τεμαχίζεται και διασπάται σε κυτταρίνη – η ουσία από την οποία είναι φτιαγμένα τα φυτά.

Οι μεγάλες μάρκες κάνουν κύκλους

Η Re:newcell θέλει το Circulose να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα εξειδικευμένο οικολογικό προϊόν για εξειδικευμένες οικολογικές μάρκες. Θέλει το ύφασμα να γίνει mainstream.

Ήδη η εταιρεία έχει υπογράψει συμφωνία με τον γίγαντα H&M για την προμήθεια χιλιάδων τόνων Circulose τα επόμενα πέντε χρόνια και άλλες γνωστές μάρκες ξεκινούν να δημιουργούν νέα πράγματα από παλιά.

Τον Ιούλιο του 2020, η Levi’s κυκλοφόρησε το “πιο βιώσιμο Levi’s ποτέ”, κατασκευασμένο από Circulose και οργανικό βαμβάκι. Η Levi’s φρόντισε επίσης να ανακυκλωθούν εύκολα τα τζιν, επιλέγοντας τελειώματα και κλωστές που πληρούν τις προδιαγραφές ανακύκλωσης. Η σουηδική εταιρεία λιανικής KappAhl και η δανική αλυσίδα μόδας Bestseller είναι μεταξύ άλλων που έχουν κάνει συμφωνίες με τη Re:newcell.

Όλες αυτές οι εταιρείες έχουν μεγαλύτερα προβλήματα βιωσιμότητας από τη χρήση παρθένων υλικών και η στροφή σε ένα νέο είδος κλωστοϋφαντουργίας δεν θα είναι αρκετή για να τελειώσει η κριτική που αντιμετωπίζουν για τον αντίκτυπό τους στους ανθρώπους και τον πλανήτη.

Η δυνατότητα παραγωγής ρούχων χωρίς τη χρήση νέων πόρων είναι δυνητικά ένα ισχυρό μέρος της λύσης – και όπως το βλέπει η Re:newcell όσο περισσότερες μεγάλες μάρκες συμμετέχουν, τόσο μεγαλύτερη είναι η ευκαιρία.

«Η ταχύτητα με την οποία καταναλώνουμε τις πρώτες ύλες και τους φυσικούς πόρους πρέπει να αλλάξει», λέει ο Harald Cavalli-Björkman, ο οποίος ηγείται των σχέσεων μάρκετινγκ και επενδυτών στη Re:newcell.

«Όχι μόνο πρέπει να χειριστούμε τον υπάρχοντα αντίκτυπο που έχει η μόδα στον πλανήτη, αλλά πρέπει να προσαρμόσουμε την ανάπτυξη της ευημερίας που εκτυλίσσεται. Είναι σημαντικό να στραφούμε σε κυκλικά υλικά και να κλιμακώσουμε την τεχνολογία, έτσι ώστε οι άνθρωποι που εντάσσονται στην παγκόσμια μεσαία τάξη, μαζί με αυτούς που βρίσκονται ήδη εκεί, να μπορούν να απολαμβάνουν αυτή την ευημερία χωρίς να καταστρέψουν τις συνθήκες για ζωή σε αυτόν τον πλανήτη».

«Υπάρχουν μεγάλες καινοτομίες που βγαίνουν καθημερινά, αλλά αν δεν κλιμακωθούν, δεν υπάρχει κανένας αντίκτυπος», λέει η Cavalli-Björkman. «Οι μεγάλες μάρκες είναι αυτές που έχουν την επιρροή να αλλάξουν τη συμπεριφορά όλων των χιλιάδων μεσάζοντων μεταξύ μας και του καταναλωτή που θέλει αυτού του είδους το υλικό».

Το Circulose αναπτύσσεται

Στην πόλη Sundsvall, στην καρδιά της βιομηχανίας χαρτιού της Σουηδίας, είναι ξεκάθαρο το μέγεθος της μετάβασης στα κυκλικά υλικά. Εδώ, η Re:newcell έχει καταλάβει τον χώρο μιας παλιάς χαρτοποιίας, η οποία έκλεισε λόγω της πτώσης της ζήτησης. Τώρα μετατρέπεται σε ένα νέο εργοστάσιο Circulose με δέκα φορές μεγαλύτερη χωρητικότητα από τις τρέχουσες εγκαταστάσεις της Re:newcell. Η εταιρεία προσλαμβάνει προσωπικό από τη δεξαμενή των ανθρώπων που έχασαν τη δουλειά τους από την παλιά χαρτοποιία. Η μονάδα θα λειτουργεί με 100% πράσινη ενέργεια – συμπεριλαμβανομένης της υδροηλεκτρικής ενέργειας από τον κοντινό ποταμό.

Ο Harald λέει: «Εφαρμόζουμε κυκλική σκέψη στις ικανότητες, τις υποδομές, τα μηχανήματα, τους ανθρώπους και επαναφέρουμε τη γνώση της σουηδικής βιομηχανίας χαρτοπολτού. Το Circulose είναι ένας κρίκος στην υπάρχουσα αλυσίδα. Οι κλωστοϋφαντουργοί και οι παραγωγοί υφασμάτων δεν χρειάζεται να αλλάξουν τίποτα, δεν είναι μια νέα ίνα στην οποία πρέπει να προσαρμοστούν. Αυτή είναι μια εξέλιξη της αλυσίδας αξίας, όχι μια επανάσταση».

Για τους κατασκευαστές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα φύλλα Circulose μοιάζουν πολύ με τα φύλλα «παρθένων» υλικών που χρησιμοποιούν για την κατασκευή άλλων υφασμάτων.