Αχιλλέα: 5 οφέλη και χρήσεις που βασίζονται σε νέες μελέτες
Η Αχιλλέα (Achillea millefolium) χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τα οφέλη της στην υγεία. Στην πραγματικότητα, το όνομά της αναφέρεται στον πολεμιστή Αχιλλέα στην ελληνική μυθολογία, καθώς τη χρησιμοποιούσε για να περιποιηθεί τις πληγές των στρατιωτών του. Μελέτες δείχνουν ότι αυτό το φυτό μπορεί να έχει διάφορα οφέλη ως ρόφημα, εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο.
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Λουλούδι με μεγάλη ιστορία, η αχιλλέα, φυτρώνει άγριο σχεδόν σ’ όλο τον κόσμο, αλλά απαντάται περισσότερο στη νότια Ευρώπη. Στην πατρίδα μας φυσικά με τη μεγάλη βοτανική παράδοση δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. Εξ άλλου όπως προδίδει το όνομά της ήταν γνωστό βοτάνι από την αρχαιότητα, σαν βάλσαμο για τις πληγές.
Η Αχιλλέα θεωρείται από τους αρχαίους χρόνους ένα αποτελεσματικό επουλωτικό. Η ονομασία και η φήμη της έχουν προέλθει από αυτή την ιδιότητα – σύμφωνα με τη Μυθολογία το βότανο δόθηκε στον Αχιλλέα από τον Κένταυρο Χείρωνα. Ο θρυλικός Αχιλλέας γιάτρευε με τα φύλλα της αχιλλέας τους λαβωμένους Μυρμιδόνες του και έτσι το φυτό πήρε το όνομα του διάσημου ήρωα.
Ο θρύλος λέει πως η Αχιλλέα φυτρώνει από την σκουριά που έπεσε στο χώμα από το δόρυ του Αχιλλέα για να θεραπεύει πολλούς συντρόφους του στον Τρωικό πόλεμο.
Ένας μύθος λέει ότι, όταν ο Αχιλλέας πληγώθηκε στη φτέρνα από το δηλητηριασμένο βέλος του Πάρη, η θεά Αφροδίτη κλαίγοντας τον συμβούλεψε να πάρει την Αχιλλέα που είναι το καλύτερο βότανο για πληγές. Από αυτόν τον μύθο η Αχιλλέα έχει πάρει το όνομά της καθώς και άλλες ονομασίες όπως το «Δάκρυ της Αφροδίτης» ή το «χαμόγελο της Αφροδίτης».
Υπάρχουν 140 διαφορετικά είδη Achillea, τα οποία χαρακτηρίζονται από τα άνθη και τα αρωματικά φύλλα τους
Ακολουθούν 5 οφέλη και χρήσεις που βασίζονται σε νέες μελέτες:
1. Μπορεί να ενισχύσει την επούλωση των πληγών
Από τα χρόνια της Αρχαίας Ελλάδας, η αχιλλέα χρησιμοποείτο σε καταπλάσματα και αλοιφές για τη θεραπεία πληγών.
Μια μελέτη σε ζώα διαπίστωσε ότι τα εκχυλίσματα των φύλλων της παρουσίαζαν αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, οι οποίες και οι δύο βοηθούν στην επούλωση των πληγών.
Επιπλέον, αυτή η μελέτη ανακάλυψε ότι το εκχύλισμα φύλλων μπορεί να αυξήσει τους ινοβλάστες, δηλαδή τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την αναγέννηση του συνδετικού ιστού και βοηθούν το σώμα σας να ανακάμψει από τραυματισμό.
Μελέτες υποδεικνύουν ότι το εκχύλισμα και η αλοιφή των φύλλων αχιλλλέας μπορεί να ενισχύσουν την επούλωση των πληγών. Ωστόσο, απαιτούνται πρόσθετες μελέτες σχετικά με το ίδιο το ρόφημα.
Εν τω μεταξύ, μια μελέτη 2 εβδομάδων σε 140 γυναίκες παρατήρησε ότι μια αλοιφή από αυτό το βότανο βοήθησε στην επούλωση των σημείων επισιοτομίας, που είναι χειρουργικές τομές στο κολπικό τοίχωμα που έγιναν κατά τον τοκετό
Αν και αυτά τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα, δεν είναι σαφές εάν το ρόφημα έχει τα ίδια αποτελέσματα. Επομένως, χρειάζονται περισσότερες μελέτες.
2. Μπορεί να ανακουφίσει πεπτικά προβλήματα
Η αχιλλέα έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό για τη θεραπεία πεπτικών προβλημάτων όπως τα έλκη και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), συμπτώματα που περιλαμβάνουν πόνο στο στομάχι, διάρροια, φούσκωμα και δυσκοιλιότητα.
Στην πραγματικότητα, αυτό το βότανο περιέχει πολλά φλαβονοειδή και αλκαλοειδή, τα οποία είναι φυτικές ενώσεις που είναι γνωστό ότι ανακουφίζουν από τα πεπτικά προβλήματα.
Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι ρόφημα αχιλλέας μπορεί να προσφέρει πολλά πεπτικά οφέλη, όπως η καταπολέμηση του έλκους και των συμπτωμάτων IBS.
Σε μια μελέτη σε αρουραίους, ένα τονωτικό εκχύλισμα αχιλλέας προστατεύει από τη βλάβη του στομαχικού οξέος και έδειξε ιδιότητες κατά του έλκους.
Μια άλλη μελέτη σε ζώα διαπίστωσε ότι τα φλαβονοειδή αντιοξειδωτικά του ροφήματος μπορεί να καταπολεμήσουν τους πεπτικούς σπασμούς, τη φλεγμονή και άλλα συμπτώματα IBS. Παρόλα αυτά, χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
3. Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και του άγχους
Τα φλαβονοειδή και τα αλκαλοειδή του ροφήματος μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους.
Μελέτες αποδεικνύουν ότι τα αλκαλοειδή φυτικής προέλευσης, όπως αυτά του ροφήματος αχιλλέας, μειώνουν την έκκριση κορτικοστερόνης, μιας ορμόνης που είναι υψηλή κατά τη διάρκεια του χρόνιου στρες.
Το ρόφημα περιέχει φλαβονοειδή και αλκαλοειδή που μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα αιθέρια έλαια από άνθη αχιλλέας που χορηγήθηκαν από το στόμα σε αρουραίους μείωσαν το άγχος και ενθάρρυναν την καθημερινή πνευματική και σωματική δραστηριότητα.
Ωστόσο, αυτά τα αποτελέσματα είναι προκαταρκτικά και δεν ισχύουν απαραίτητα για το άγχος στους ανθρώπους. Επιπλέον, δεν πρέπει να καταναλώνετε αιθέρια έλαια.
4. Μπορεί να βοηθήσει στην υγεία του εγκεφάλου
Η αχιλλέα έχει αποδειχθεί ότι βοηθά ορισμένες διαταραχές του εγκεφάλου, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, το Αλτσχάιμερ, η νόσος του Πάρκινσον και η εγκεφαλομυελίτιδα — φλεγμονή του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού που προκαλείται από ιογενή λοίμωξη.
Μια πρόσφατη μελέτη σε ζώα σημείωσε ότι το εκχύλισμα αχιλλέας μείωσε τη σοβαρότητα της εγκεφαλομυελίτιδας, καθώς και τη φλεγμονή του εγκεφάλου και τη βλάβη του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου που προκάλεσε.
Έρευνες υποδηλώνουν ότι η αχιλλέα μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα ορισμένων εγκεφαλικών διαταραχών, όπως η επιληψία, η σκλήρυνση κατά πλάκας, το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
Επιπλέον, μια μελέτη σε αρουραίους διαπίστωσε ότι τα αντιοξειδωτικά της έχουν αντισπασμωδικά αποτελέσματα, καθιστώντας αυτό το βότανο μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία για άτομα με επιληψία.
Πρόσθετες μελέτες σε αρουραίους δείχνουν ότι αυτό το φυτό μπορεί να αποτρέψει συμπτώματα της νόσου του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον, όπως απώλεια μνήμης και βλάβες στη σωματική κίνηση και τον μυϊκό τόνο.
Ωστόσο, αυτές οι μελέτες είναι προκαταρκτικές και περιορίζονται σε ζώα.
5. Μπορεί να καταπολεμήσει τη φλεγμονή
Ενώ η φλεγμονή είναι μια φυσική σωματική απόκριση, η χρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη κυττάρων, ιστών και οργάνων.
Η αχιλλέα μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του δέρματος και του ήπατος, που θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία δερματικών λοιμώξεων, σημαδιών γήρανσης του δέρματος και μη αλκοολικής λιπώδους ηπατικής νόσου.
Το ρόφημα μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του ήπατος και του δέρματος, αλλά η έρευνα είναι επί του παρόντος περιορισμένη.
Μια μελέτη σε δοκιμαστικό σωλήνα προσδιόρισε ότι το εκχύλισμα όχι μόνο μείωσε τη φλεγμονή αλλά και αύξησε την υγρασία του δέρματος.
Άλλες μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες αποκαλύπτουν ότι αυτό το εκχύλισμα μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του ήπατος — καθώς και να καταπολεμήσει τους πυρετούς.
Αν και αυτά τα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα, χρειάζεται έρευνα σε ανθρώπους.
Προφυλάξεις
Ενώ η αχιλλέα είναι ασφαλής για τα περισσότερα άτομα, μερικοί άνθρωποι θα πρέπει να είναι προσεκτικοί.
Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή θηλάζουν δεν πρέπει να καταναλώνουν αχιλλέα, καθώς μπορεί να προκαλέσει αποβολές και να επηρεάσει τον εμμηνορροϊκό κύκλο.
Επιπλέον, τα άτομα με αιμορραγικές διαταραχές ή που παίρνουν αραιωτικά αίματος θα πρέπει να την αποφεύγουν, επειδή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας.
Για τον ίδιο λογο, αυτό το βότανο δεν πρέπει να καταναλώνεται για 2 εβδομάδες πριν και μετά από χειρουργική επέμβαση λόγω υψηλότερου κινδύνου αιμορραγίας.
Επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση σε άτομα αλλεργικά στην αμβροσία και σε άλλα σχετικά φυτά.
Η αχιλλέα είναι ασφαλής για τα περισσότερα άτομα. Ωστόσο, θα πρέπει να την αποφύγετε εάν έχετε αιμορραγική διαταραχή ή είστε έγκυος, θηλάζετε, υποβάλλεστε σε χειρουργική επέμβαση ή είστε αλλεργικοί στην αμβροσία.
Πώς να την προσθέσετε στη διατροφή σας
Η αχιλλέα διατίθεται σε διάφορες μορφές, όπως σκόνες, αλοιφές, βάμματα, εκχυλίσματα και αποξηραμένα φύλλα και άνθη.
Τα φύλλα και τα άνθη μπορούν να γίνουν ρόφημα βουτώντας 1-2 κ.γ. (5-10 γρ.) σε βραστό νερό για 5-10 λεπτά. Μπορείτε να αγοράσετε το αποξηραμένο βότανο, καθώς και προπαρασκευασμένα φακελάκια τσαγιού, από διάφορα καταστήματα με υγιεινά προϊόντα ή από το διαδίκτυπ.
Μπορείτε επίσης να προσθέσετε σκόνη αχιλλέας σε smoothies, νερό και χυμούς – και να χρησιμοποιήσετε τα αιθέρια έλαιά του σε μπάνιο, λοσιόν ή ως αρωματικό χώρου.
