COVID-19 και εμβόλια: Επτά μύθοι και οι ιατρικές απαντήσεις
Σύμφωνα με τους ειδικούς της υγείας, ένα εμβόλιο κατά του COVID-19 είναι λίγο ή πολύ ο μόνος τρόπος για να επιστρέψουμε στην «κανονικότητα». Αλλά, όπως και τόσα άλλα πράγματα γύρω από αυτή την πανδημία, η ιδέα του εμβολίου έχει δημιουργήσει μύθους, παρεξηγήσεις, αμφιβολίες έως και απόρριψη. Τι είναι καλό να γνωρίζουμε για μία πιο ξεκάθαρη εικόνα;
Επιμέλεια: Σοφία Κροκιδά
Είτε προσπαθείτε να πείσετε κάποιον δικό σας ότι το εμβόλιο θα είναι ασφαλές, είτε θέλετε να μετριάσετε τις προσδοκίες των γονιών σας που πιστεύουν ότι ένα εμβόλιο θα εξαφανίσει τον κορωνοϊό, είτε θέλετε να πάρετε κάποιες απαντήσεις για ερωτήματα που σας απασχολούν είναι καλό να γνωρίζετε όλα τα δεδομένα που έχουμε μέχρι ώρας σχετικά με τα εμβόλια, και πώς να καταρρίψετε τους μύθους.
Μερικά στοιχεία
Όπως λέει η παγκόσμια ιατρική κοινότητα σύμφωνα με έρευνες περίπου μόνο το 50% των Αμερικανών σκοπεύουν να εμβολιαστούν, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπιστώνεται ότι το 16% των ανθρώπων θα αποφύγουν τον εμβολιασμό.
Όταν το εμβόλιο κορωναϊού ξεκινήσει τελικά, θα ενταχθεί σε μια σειρά εμβολίων που έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές με την πάροδο των ετών και έχουν αποτρέψει σοβαρές ασθένειες και αναπηρίες όπως η πολιομυελίτιδα, η ηπατίτιδα και η μηνιγγίτιδα. Κ αθώς το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας (Institute for Health Metrics and Evaluation), ένα ανεξάρτητο παγκόσμιο ερευνητικό κέντρο υπολογίζει ότι πάνω από 400.000 ζωές θα χαθούν από τον κορωναϊό έως το τέλος του χρόνου, το εμβόλιο μπορεί να είναι η μεγαλύτερη ελπίδα μας να σώσουμε ζωές και να επιστρέψουμε στην κανονικότητα.
Μύθος Νο 1: «Το εμβόλιο δε θα είναι ασφαλές»
Με τόσες φαρμακευτικές εταιρείες ανάμεσά τους η AstraZeneca και η Moderna να συναγωνίζονται για τα εκατομμύρια χρήματος που θα τους φέρουν οι παραγγελίες των κυβερνήσεων ανά τον κόσμο, κάποιοι ανησυχούν ότι το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού δεν θα έχει ελεγχθεί πλήρως πριν την κυκλοφορία του.
Η σύντομη απάντηση είναι ότι τα εμβόλια δεν επιτρέπεται να κυκλοφορήσουν στην αγορά προτού αποδειχθεί ότι είναι απολύτως ασφαλή. Η δημιουργία εμβολίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη περιλαμβάνει μια πολύ αυστηρή διαδικασία, ώστε να εξασφαλιστεί ότι αυτά θα είναι αποτελεσματικά και ασφαλή προτού παραχθούν και διανεμηθούν.
Τα εμβόλια για τον κορωνοϊό δοκιμάζονται σε πειραματόζωα και περνάνε 3 διαφορετικές κλινικές δοκιμαστικές φάσεις πριν φτάσουν στην αγορά. Επίσης, όλοι οι εθελοντές παρακολουθούνται μέχρι και 2 μήνες, αφού εμβολιαστούν.
Ακόμα, πολλά εμβόλια περνάνε από την άτυπη φάση « IV», κατά την οποία οι ερευνητές εξακολουθούν να παρακολουθούν ένα εμβόλιο ακόμα και αφού εγκριθεί.
Τέλος, οι έλεγχοι για τα εμβόλια είναι ιδιαίτερα αυστηροί. Πολλές φαρμακευτικές εταιρείες ορκίστηκαν δημόσια ότι δεν θα προσπαθήσουν καν να πάρουν έγκριση από καμία κυβέρνηση μέχρι να έχουν αποδείξεις ότι το εμβόλιο που φτιάχνουν είναι ασφαλές και αποτελεσματικό.
Μύθος Νο 2: «Το εμβόλιο θα βγει βιαστικά»
Πράγματι, τα περισσότερα εμβόλια χρειάζονται χρόνια για να φτιαχτούν. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν εκατοντάδες επιστήμονες σε όλο τον κόσμο που εργάζονται για τον ίδιο σκοπό.
Επίσης, μερικά από τα κύρια υποψήφια εμβόλια για τον κορωνοϊό δεν δημιουργήθηκαν από την αρχή αλλά είχαν ήδη αρχίσει να φτιάχνονται μετά από έρευνα για παρόμοιους ιούς, όπως ο SARS, γεγονός που βοήθησε ώστε να γνωρίζουν οι επιστήμονες πώς θα αντιμετωπιστεί καλύτερα ο κορωνοϊός.
Επίσης, το γεγονός ότι είναι παγκόσμια πανδημία σημαίνει ότι συνεργάζονται ερευνητικές ομάδες, κυβερνήσεις και ιδιωτικές εταιρείες από όλο τον κόσμο. Αυτό βοηθάει στο να επιταχυνθούν οι διαδικασίες.
Τα εμβόλια δεν επιτρέπεται να κυκλοφορήσουν στην αγορά προτού αποδειχθεί ότι είναι απολύτως ασφαλή
Μύθος Νο 3: «Σταματούν κάποιες δοκιμές για το εμβόλιο, αυτό είναι κακό σημάδι»
Όταν σταμάτησε τον Αύγουστο η δοκιμή ενός από τα πιο πολυαναμενόμενα εμβόλια του κόσμου προκειμένου να ερευνηθούν κάποιες παρενέργειες που δημιουργήθηκαν σε εθελοντή, ο κόσμος άρχισε να ανησυχεί.
Στην πραγματικότητα, η διακοπή είναι καλό σημάδι, αφού δείχνει ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες μεριμνούν απόλυτα για την ασφάλεια του εμβολίου.
Όταν κάποιος εθελοντής έχει παρενέργειες που δεν μπορούν να εξηγηθούν, είναι υποχρεωτική η παύση των δοκιμών για ένα διάστημα.
Μύθος Νο 4: «Το εμβόλιο θα μας κάνει πιο ευάλωτους απέναντι στον ιό»
Τα εμβόλια «εκπαιδεύουν» το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίζει και να πολεμάει συγκεκριμένες απειλές, δεν το αποδυναμώνουν. Οι δοκιμές των εμβολίων γίνονται ακριβώς για να διαλύσουν κάθε αμφιβολία σχετικά με οποιαδήποτε παρενέργεια στο ανοσοποιητικό σύστημα ή στην πρόκληση κάποιας άλλης ασθένειας ή άλλων επιπλοκών.
Τα εμβόλια «εκπαιδεύουν» το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίζει και να πολεμάει συγκεκριμένες απειλές, δεν το αποδυναμώνουν.
Η φάση 3 των δοκιμών έχει ακριβώς αυτό τον σκοπό. Να εξετάσει αν υπάρχουν παρενέργειες του εμβολίου που μπορεί να το κάνει επικίνδυνο. Εάν ένα εμβόλιο προκαλεί σημαντικές παρενέργειες και θεωρείται επικίνδυνο, δεν μπορεί να κυκλοφορήσει.
Μύθος Νο 5: «Το εμβόλιο είναι η λύση για τα πάντα»
Το ότι εγκρίθηκε ένα εμβόλιο δεν σημαίνει το τέλος της πανδημίας. Υπάρχουν πολλά ακόμα βήματα προκειμένου να είναι διαθέσιμο σε όλους. Πρέπει να παρασκευαστούν εκατομμύρια δόσεις και σίγουρα θα πάρει καιρό μέχρι να εμβολιαστεί μία σημαντική μερίδα του πληθυσμού. Για να σταματήσει να μεταδίδεται ένας ιός θα πρέπει να έχει ανοσία σε αυτόν τουλάχιστον το 60- 70% του πληθυσμού.
Αλλά ακόμα και όταν εμβολιαστούμε, δεν σημαίνει ότι όλα τελείωσαν. Μπορεί ο κορωνοϊός να μεταλλαχθεί και τα αποτελέσματα του εμβολίου να μην είναι το ίδιο ισχυρά. Που σημαίνει ότι ένα εμβόλιο δεν κρατάει για πάντα και ίσως να χρειάζεται να επαναλαμβάνεται, όπως το εμβόλιο της γρίπης.
Μύθος Νο 6: «Η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης του εμβολίου είναι ύποπτη»
Νωρίτερα το 2020 υπήρχαν ανησυχίες ότι εάν ανακοινωνόταν οποιοδήποτε εμβόλιο πριν τις εκλογές των ΗΠΑ θα βοηθούσε τον Τραμπ να επανεκλεγεί.
Φυσικά κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ, αλλά υπήρχαν αμφιβολίες στα social media όταν η Pfizer και η BioNTech δημοσίευσαν κάποια πρώτα αποτελέσματα αμέσως μετά την εκλογή του Τζο Μπάιντεν.
Ενώ ο ίδιος είχε ανακοινώσει αρκετά φιλόδοξα σχέδια για το πώς θα αντιμετωπίσει τον ιό, η πολιτική σίγουρα δεν έπαιξε ρόλο στο πότε ανακοινώθηκαν τα νέα για το εμβόλιο.
Η Pfizer πήρε τα αποτελέσματα από ανεξάρτητη επιτροπή την Κυριακή 8 Νοεμβρίου, οπότε ήταν λογικό να τα δημοσιεύσει την επόμενη μέρα. Επίσης, αξίζει να γνωρίζουμε ότι η ομάδα της Pfizer δεν χρηματοδοτήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να φτιάξει το εμβόλιο, οπότε δεν μπορεί κάποιο από τα δύο κόμματα να πάρει μερίδιο της νίκης για τη δημιουργία του.
Μύθος Νο 7: «Το εμβόλιο θα είναι έτοιμο στο τέλος του έτους»
Πολλοί αισιόδοξοι βιάστηκαν να πιαστούν από τα νέα για το εμβόλιο. Η αλήθεια είναι όμως ότι είναι σχεδόν απίθανο να τελειώσει τόσο γρήγορα η πανδημία.
Αρχικά, τα εμβόλια δεν θα είναι διαθέσιμα προς όλους αμέσως. Στα πρώτα στάδια έναν εμβόλιο διανέμεται σε περιορισμένο αριθμό ανθρώπων. Προτεραιότητα έχει το ιατρικό προσωπικό, ενώ η Pfizer δήλωσε ότι θα φτιάξει 600 εκατομμύρια εμβόλια για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά μόνο τα 50 από αυτά θα διατεθούν αρχικά.
Επίσης, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πώς αντιδρούν στο συγκεκριμένο εμβόλια γυναίκες σε εγκυμοσύνη και παιδιά, οπότε θα χρειαστούν επιπλέον έλεγχοι.
Τα στοιχεία έδωσαν οι Αμερικανοί γιατροί: Dr. Teresa Bartlett M.D., Dr. Janette Nesheiwat M.D., Dr. Seema Sarin M.D. , Dr. John A. Sellick D.O.
