Γιατί όλες οι θερμίδες δεν είναι ισοδύναμες;
Την απώλεια βάρους έχουμε συνηθίσει να τη συνδέουμε με την κατανάλωση θερμίδων. Αν και μετράμε με ευλάβεια κάθε θερμίδα που καταναλώνουμε, η ζυγαριά, όμως, παραμένει κολλημένη στην ίδια ένδειξη. Στο σημείο αυτό αρχίζουμε ορθώς να αντιλαμβανόμαστε ότι ο υπολογισμός των θερμίδων δεν αρκεί για την απώλεια βάρους. Ο λόγος είναι απλός: όλες οι θερμίδες δεν είναι ισοδύναμες!
Γράφει η Δρ. Ελένη Παπαγιαννίδου,
MMedSci Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Έχουμε ακούσει πιθανώς το παλιό ρητό, η θερμίδα είναι θερμίδα – που σημαίνει ότι 100 θερμίδες από μπρόκολο ισοδυναμούν με 100 θερμίδες από πατατάκια. Λοιπόν, οι μελέτες δείχνουν ότι αυτό ΔΕΝ είναι αλήθεια. Και όχι μόνο δεν είναι αλήθεια αλλά είναι και επικίνδυνο για την υγεία.
Ας δούμε 5 λόγους για τους οποίους όλες οι θερμίδες δεν είναι ισοδύναμες:
1. Όλα τα τρόφιμα δεν έχουν τις ίδιες επιδράσεις στο σώμα μας
Οι 100 θερμίδες από λίπος ή υδατάνθρακες απελευθερώνουν την ίδια ποσότητα ενέργειας στο σώμα. Ωστόσο μελέτες δείχνουν ότι έχουν διαφορετικές επιδράσεις στον μεταβολισμό, στις ορμόνες, στη λειτουργία του εγκεφάλου, στην πείνα και στο σάκχαρο του αίματος. Για παράδειγμα, οι υδατάνθρακες αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αυξάνουν την πείνα και οι δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες είναι γνωστό ότι επιβραδύνουν τον μεταβολισμό.
2. Όλα τα τρόφιμα δεν απορροφώνται με τον ίδιο τρόπο
Μελέτες επίσης έχουν δείξει ότι τα τρόφιμα απορροφώνται διαφορετικά. Το σώμα απορροφά μόνο το 80% των θερμίδων από τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες όπως λαχανικά και ξηρούς καρπούς. Οι φυτικές ίνες απεκκρίνονται χωρίς να χρησιμοποιούνται. Αλλά οι θερμίδες από τους απλούς υδατάνθρακες απορροφούνται άμεσα από το αίμα.
3. Ορισμένα τρόφιμα καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια κατά την πέψη
Οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια κατά την πέψη τους από τα λίπη και τους υδατάνθρακες. Σύμφωνα με μελέτη, το σώμα χρησιμοποιεί περίπου 25-30% των θερμίδων σε πρωτεΐνη που καταναλώνεται για να τις αφομοιώσει και να τις απορροφήσει. Αντίθετα οι υδατάνθρακες χρησιμοποιούν μόνο 6-8% και τα λίπη χρησιμοποιούν 2-3%. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι μια πλούσια σε πρωτεΐνες διατροφή μπορεί να βοηθήσει να κάψουμε επιπλέον 100 θερμίδες κάθε μέρα. Επιπλέον, η υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών δημιουργεί μεγαλύτερη αίσθηση κορεσμού.
4. Ορισμένα τρόφιμα προκαλούν υπερβολική κατανάλωση φαγητού
Τρώγοντας ένα μικρό κομμάτι κέικ μπορεί να προκαλέσει ένα υπερφαγικό επεισόδιο 2.000 θερμίδων! Οι επιλογές τροφίμων καθορίζουν και το πόσες θερμίδες θα καταναλώσουμε σε μια μέρα. Εάν τρώμε τρόφιμα με ζάχαρη, είναι πολύ πιο πιθανό να οδηγηθούμε σε υπερφαγικό επεισόδιο. Αν επιλέγουμε όμως μη επεξεργασμένα τρόφιμα, πιο πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, θα θέλουμε να τρώμε λιγότερο και θα χάσουμε βάρος.
5. Ορισμένα τρόφιμα προλαμβάνουν ασθένειες
Η απώλεια βάρους δεν πρέπει να είναι ο μοναδικός στόχος μας – πρέπει επίσης να επιδιώκουμε τη διατήρηση της βέλτιστης υγείας. Τρόφιμα όπως τα τρανς λίπη αυξάνουν τον κίνδυνο υψηλής πίεσης του αίματος, ενώ τα ωμέγα-3 καταπολεμούν τη φλεγμονή και μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων. Οπότε ας προσέχουμε, ώστε οι θερμίδες που καταναλώνουμε να προέρχονται από τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα.