Οδηγός: 26 πιθανές αιτίες για την εμφάνιση ερυθρών κηλίδων στο δέρμα μας!

Κάποια στιγμή στη ζωή μας είναι πιθανόν να εμφανίστηκαν στην επιδερμίδα μας κοκκινίλες και ερεθισμοί που μας έκαναν να ανησυχήσουμε. Μερικές φορές αποτελούν τυχαίο σημάδι, που εξαφανίζεται γρήγορα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις επιμένουν φέρνοντας στην επιφάνεια και τα ψυχοσωματικά μας! Ποιες είναι οι πιθανότερες αιτίες, ώστε να αναγνωρίζουμε και πώς θα πρέπει να ενεργήσουμε; Κρατήστε αυτό το άρθρο… ως οδηγό!

Από την Άντζελα Μολφέτα

Το δέρμα δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, αλλά και εκτεθειμένο στις εξωτερικές επιθέσεις. Λειτουργώντας ως προστατευτικό φράγμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο τόσο στα εξωτερικά ερεθίσματα, όσο και στις διαφοροποιήσεις εκ των έσω. Αποτέλεσμα; Το δέρμα εμφανίζει διάφορες αντιδράσεις και οι κοκκινίλες αποτελούν μία από τις πιο κοινές εκδηλώσεις.

Οι λόγοι δεν είναι απαραίτητα σοβαροί. Άλλωστε υπάρχει μεγάλη ποικιλία όσον αφορά τις κόκκινες κηλίδες: Διαφορετικές αποχρώσεις, μεγέθη, ζώνες ή θέσεις, διάρκεια, αλλαγές στην υφή, με ή χωρίς εξογκώματα, με φαγούρα ή πόνο κ.λπ.  Ποιες είναι οι πιθανότερες αιτίες, ώστε να αναγνωρίζουμε και πώς θα πρέπει να ενεργήσουμε;

1. Θερμικό εξάνθημα

Σε περίπτωση θερμικού εξανθήματος, υπεύθυνοι θεωρούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες που είναι φραγμένοι. Συνήθως, συνοδεύονται από μικρά εξογκώματα και αίσθηση κνησμού.

Παρουσιάζονται σε σημεία με πτυχώσεις, όπως οι μασχάλες, ο λαιμός, τα οπίσθια και τα αχαμνά. Υποχωρούν από μόνα τους σε λίγες ημέρες, αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρήσουμε την περιοχή στεγνή, δροσερή και μακριά από ερεθιστικά στοιχεία.

Τι κάνουμε: Κομπρέσες με χαμομήλι ή με κρύο νερό και επάλειψη με αλόη βέρα ή κρέμες με πλιγούρι βρώμης δρουν ανασταλτικά.

2. Πιτυρίαση

Ένα συχνό φαινόμενο για τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες, χωρίς ακριβή αιτία. Χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη κόκκινη κηλίδα, που συνοδεύεται από μικρότερες κηλίδες σε σχήμα δακτυλίου.

Εμφανίζεται συνήθως, στο στήθος, τον κορμό ή την πλάτη. Πρόκειται για φολιδωτές κηλίδες που προκαλούν φαγούρα, ενώ μπορεί να συνοδεύονται από πονοκέφαλο, πονόλαιμο και πυρετό. Το φαινόμενο υποχωρεί σε λίγες εβδομάδες.

Τι κάνουμε: Τα κορτικοστεροειδή, αντισταμινικά ή αντιιικά θα βοηθήσουν στα συμπτώματα.

3. Δερματίτιδα εξ επαφής

Η δερματίτιδα εξ επαφής προκαλείται από το πιάσιμο, το άγγιγμα ή το τρίψιμο σε κάτι που είναι ερεθιστικό ή αλλεργικό για το άτομο. Το δέρμα εμφανίζει ξηρότητα, «σκάει» και γίνεται φολιδωτό. Μπορεί να εξαφανιστεί από μόνη της σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες.

Τι κάνουμε: Η θεραπεία είναι συμπτωματική, ενώ οι κρέμες υδροκορτιζόνης ανακουφίζουν αισθητά.

4. Ατοπική δερματίτιδα

Γνωστή και ως έκζεμα, χαρακτηρίζεται από την παρουσία κόκκινων κηλίδων στο δέρμα, που συνοδεύονται από κνησμό. Πρόκειται για ένα φαινόμενο γενετικής προέλευσης και στην ουσία καθιστά το δέρμα ευαίσθητο και επιρρεπές σε ερεθισμούς, καθώς δεν μπορεί να προστατευτεί αποτελεσματικά. Αν και δεν υπάρχει ουσιαστική θεραπεία, το δέρμα ανακουφίζεται με επαλείψεις.

Τι κάνουμε: Κρέμες με στεροειδή μειώνουν την αίσθηση κνησμού και το κάψιμο, όπως επίσης και η καλή ενυδάτωση του δέρματος, ενώ η λήψη αντισταμινικών δια στόματος μπορεί να βοηθήσει.

5. Ψωρίαση

Πρόκειται για αυτοάνοσο, όπου το σώμα υπερπαράγει κύτταρα του δέρματος, τα οποία συσσωρεύονται, σχηματίζοντας στρώματα που ξεφλουδίζουν. Ορισμένοι παράγοντες, όπως το έντονο στρες, κάποια φάρμακα ή λοιμώξεις μπορούν να πυροδοτήσουν το φαινόμενο.

Τι κάνουμε:  Προτείνονται ειδικές κρέμες και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, ενώ διατίθεται και θεραπεία με υπεριώδες φως.

6. Ροδόχρους ακμή

Ιδιαίτερα δημοφιλής στη λευκή φυλή με κοκκινίλες στην περιοχή του προσώπου, όπου τα αιμοφόρα αγγεία μπορούν να γίνουν ορατά. Με αίτια γενετικής προέλευσης συχνά συνοδεύεται από σπυράκια με πύον, αίσθημα καύσου και ερεθισμό των ματιών.

Τι κάνουμε:  Εκτός από τις θεραπείες θα πρέπει να αποφεύγεται το αλκοόλ, οι πικάντικες τροφές, οι πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, ο έντονος ήλιος ή αέρας, ερεθιστικά καλλυντικά προϊόντα και φάρμακα που προκαλούν αγγειοδιαστολή.

7. Δακτυλίτιδα

Αποτελεί μια συχνή λοίμωξη που προκαλείται από μύκητες που αποικίζουν στο δέρμα. Εμφανίζεται με τη μορφή κόκκινων κηλίδων, ενώ παρατηρείται κλιμάκωση του φαινομένου. Αν και δεν είναι επώδυνη, είναι μεταδοτική.

Τι κάνουμε: Ειδικές αλοιφές βοηθούν στην υποχώρηση και ανακούφιση.

8. Αλλεργικές αντιδράσεις

Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων υποφέρει από τροφικές, αναπνευστικές και δερματικές αλλεργίες. Αν και δεν αποτελούν συχνό φαινόμενο, ενδέχεται να εμφανιστούν κόκκινες κηλίδες. Οπωσδήποτε, θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση στους αλλεργιογόνους παράγοντες.

Τι κάνουμε: Μια θεραπεία με αντιισταμινικά θα ανακουφίσει σημαντικά.

9. Αντιδράσεις σε φάρμακο

Υπάρχουν ορισμένα φάρμακα που προκαλούν, ως παρενέργεια, την εμφάνιση κόκκινων κηλίδων στο δέρμα. Η υφή τους διαφέρει και μπορεί να είναι ανυψωμένα ή επίπεδα, φολιδωτά ή με φουσκάλες. Διαφέρουν επίσης, και σε χρωματικούς τόνους, από κόκκινο έως μοβ. Η ερυθρότητα εξαφανίζεται όταν σταματήσει το φάρμακο.

Τι κάνουμε:  Εάν η λήψη του φαρμάκου είναι απαραίτητη, κάποιο άλλο φάρμακο, όπως η επινεφρίνη, η διφαινυδραμίνη ή ένα κορτικοστεροειδές θα μειώσουν τα φαινόμενα.

10. Ψώρα

Προκαλείται από ένα παράσιτο και μεταδίδεται με άμεση επαφή. Προκαλεί πάχυνση της εξωτερικής στιβάδας του δέρματος που εμφανίζει ερυθρότητα, κάψιμο, κνησμό και έλκη (από το ξύσιμο). Παρατηρείται καλυτέρευση λαμβάνοντας μέτρα προσωπικής υγιεινής.

Τι κάνουμε: Η θεραπεία με χρήση ειδικών αλοιφών θα μετριάσει τα συμπτώματα.

11. Κυτταρίτιδα

Πέρα από τη γνωστή μας κυτταρίτιδα, εδώ αναφερόμαστε στη φλεγμονή που προκαλείται στον υποδόριο ιστό, όταν τα βακτήρια εισέρχονται στο δέρμα. Παρουσιάζεται φλεγμονή και είναι κόκκινη.

Εμφανίζεται οπουδήποτε στο σώμα, αλλά κυρίως χαμηλά στα πόδια, έπειτα από κάποιο τραύμα ή τσίμπημα εντόμου, ενώ αποτελεί χαρακτηριστικό μετά από χρόνια χρήση κορτιζόνης, περιφερειακές αγγειοπάθειες και ζαχαρώδη διαβήτη. Μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα και είναι δυνητικά σοβαρή.

Τι κάνουμε: Η θεραπεία βασίζεται σε αντιβιοτικά.

12. Καντιντίαση

Προκαλείται από έναν μύκητα που ονομάζεται Candida albicans. Αν και αυτό το βακτήριο κατοικεί κανονικά στο σώμα, μερικές φορές συμπεριφέρεται ως παθογόνο, προκαλώντας δερματικά εξανθήματα. Μεταξύ άλλων περιοχών, μπορεί να εμφανιστούν κόκκινα μπαλώματα στη βάλανο, συνοδευόμενα από κνησμό.

Τι κάνουμε: Οι αντιμυκητιακές κρέμες (π.χ. κλοτριμαζόλη), ανακουφίζουν τα συμπτώματα.

13. Μολυσματικό κηρίο

Επιφανειακή μόλυνση του δέρματος που προκαλείται από βακτήρια και εμφανίζεται συχνά σε παιδιά. Στους ενήλικες αφορά κυρίως, επιπλοκή προϋπάρχουσας δερματικής νόσου. Αρχικά εμφανίζονται μικρές φουσκάλες, οι οποίες στη συνέχεια σχηματίζουν κρούστα, συνήθως γύρω από το στόμα και τη μύτη. Μεταδίδεται εύκολα σε άλλη μέρη του σώματος ή και σε άλλους ανθρώπους.

Τι κάνουμε: Η αντιβιοτική θεραπεία είναι αποτελεσματική, ενώ αντισηπτικά διαλύματα και εξειδικευμένα καθαριστικά βοηθούν, επίσης.

14. Ομαλός λειχήνας

Χρόνιο δερματικό εξάνθημα με κόκκινες, επίπεδες κηλίδες που εμφανίζονται στο στόμα, τον λαιμό, τα νύχια, το τριχωτό της κεφαλής ή τα γεννητικά όργανα. Οφείλεται σε φλεγμονή και θεωρείται εν μέρει αυτοάνοση, αποτέλεσμα μόλυνσης από ηπατίτιδα, ανεμοβλογιά ή έρπη, καθώς και αλλεργική αντίδραση σε φαρμακευτική αγωγή. Δεν είναι μεταδοτικό και παρουσιάζεται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 30-60 ετών.

Τι κάνουμε: Οι θεραπευτικές επιλογές αποτελούνται από τοπικά κορτικοστεροειδή ή ρετινοειδή και αντιισταμινικά από του στόματος.

15. Ανεμοβλογιά

Εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια που προκαλείται από τον ιό και επηρεάζει περισσότερο τα παιδιά. Το πιο εμφανές σύμπτωμα είναι ένα εξάνθημα με κόκκινες βλατίδες. Μετά την πρώτη έκθεση αναπτύσσεται μια δια βίου ανοσία, ενώ μπορεί να προληφθεί καθώς υπάρχει εμβόλιο.

Τι κάνουμε: Δεν υπάρχει θεραπεία για τον ιό, από τη στιγμή που κάποιος έχει προσβληθεί από αυτόν.

16. Ιλαρά

Η ιλαρά παραμένει μια δυνητικά θανατηφόρα ασθένεια. Προκαλείται από έναν ιό της οικογένειας των παραμυξοϊών. Το πιο εμφανές σύμπτωμα είναι ένα κόκκινο εξάνθημα. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές και έχει ποσοστό θνησιμότητας περίπου 10%.

Τι κάνουμε: Δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό.

17. Ερυθρά

Μεταδοτική ασθένεια, ιδιαίτερα κοινή στα παιδιά. Ο ιός είναι αερομεταφερόμενος και εισέρχεται μέσω της αναπνευστικής οδού. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, ναυτία και δερματικό εξάνθημα ροζ απόχρωσης. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς ενδέχεται να προκαλέσει εκτεταμένες βλάβες στο έμβρυο. Για αυτό θεωρείται απαραίτητος και ο προγεννητικός έλεγχος.

Τι κάνουμε: Επίσης, δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο.

18. Καρκίνος του δέρματος

Οι κόκκινες κηλίδες αφορούν σε κάποιες περιπτώσεις, κλινικό σημάδι καρκίνου του δέρματος. Κόκκινο και συμπαγές, μερικές φορές μετατρέπεται σε έλκος, ενώ σε άλλες σε επίπεδη φολιδωτή πλάκα. Αναπτύσσεται συχνότερα σε περιοχές που εκτίθενται τακτικά στον ήλιο, όπως το πρόσωπο, τα αυτιά, τα χέρια, οι ώμοι, το άνω μέρος του θώρακα και η πλάτη.

Τι κάνουμε: Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει διάφορες διαδικασίες, όπως εκτομή, χειρουργική επέμβαση Mohs, απόξεση, ηλεκτροαποξηράνιση, κατάψυξη ή κρυοθεραπεία, καθώς και ακτινοβολία και χημειοθεραπεία.

19. Λύκος

Αυτοάνοση ασθένεια στην οποία το αμυντικό σύστημα του ίδιου του οργανισμού επιτίθεται σε υγιή κύτταρα. Μπορεί να επηρεάσει διάφορα όργανα (νεφρά, εγκέφαλο, καρδιά, πνεύμονες), καθώς και τις αρθρώσεις και το δέρμα. Στο πρόσωπο προκαλεί εξανθήματα με τη μορφή κοκκινωπών κηλίδων. Οι θεραπείες στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς επιδιώκοντας τη μείωση των συμπτωμάτων και των εστιών.

Τι κάνουμε: Δεν υπάρχει θεραπεία για τον λύκο. Κάποια αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ανοσοκατασταλτικά και κορτικοστεροειδή προτείνονται συνήθως, ενώ κύρια θεραπεία αποτελούν οι προτάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής.

20. Πετέχειες

Αιμορραγικά εξανθήματα που οφείλονται στην εξαγγείωση ερυθρών αιμοσφαιρίων εντός του δέρματος (πορφύρα). Εμφανίζονται ως κηλίδες στρογγυλές, μεγέθους κεφαλής καρφίτσας (<3mm), με έντονο ερυθρό χρώμα αρχικά, το οποίο αποκτά σταδιακά καφετί ή χάλκινη απόχρωση. Στρογγυλές. Οι αιτίες εμφάνισης ποικίλλουν, αλλά προκαλούνται κυρίως από θρομβοπενία και υποδηλώνουν διαταραχή των αιμοπεταλίων και πολύ σπάνια, διαταραχή παραγόντων πήξης του αίματος.

Τι κάνουμε:  Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία. Σε περιπτώσεις χορηγούνται αντιβιοτικά.

21. Σπίλοι αίματος

Γνωστοί ως κόκκινες ελιές, κρεατοελιές του αίματος ή αγγεία του κερασιού αποτελούν την κλινική εκδήλωση καλοήθους πολλαπλασιασμού των κυττάρων που βρίσκονται φυσιολογικά στο δέρμα μας. Έχουν κόκκινη ή μοβ απόχρωση και εμφανίζονται συχνότερα μετά την ηλικία των 30 ετών. Δεν αποτελούν ανησυχητικό παράγοντα, αν και υπάρχει πιθανότητα να οφείλονται και σε διαταραχή της πήξης του αίματος.

Τι κάνουμε: Από αισθητικής πλευράς αντιμετωπίζονται με λέιζερ, άζωτο ή άλλες μεθόδους.

22. Ακμή

Δημιουργεί κόκκινες κηλίδες στο δέρμα, είτε στο πρόσωπο, στο στήθος ή στην πλάτη. Για να αποφευχθεί η εξάπλωση του φαινομένου συνιστάται να μην αγγίζουμε και πολύ περισσότερο να μην «σπάμε» τα σπυράκια.

Τι κάνουμε: Κυκλοφορούν διάφορα καλλυντικά προϊόντα, φάρμακα και ειδικές θεραπείες κατά της ακμής.

23. Τσιμπήματα εντόμων

Μια πολύ συχνή αντίδραση στα τσιμπήματα εντόμων είναι η εμφάνιση κόκκινων κηλίδων πάνω ή γύρω από την περιοχή όπου έγινε το τσίμπημα. Αυτό μπορεί να συνοδεύεται από φλεγμονώδη αντίδραση και κνησμό. Εάν το άτομο είναι αλλεργικό στο έντομο, θα πρέπει να χορηγηθεί οπωσδήποτε ένα αντιισταμινικό. Ας σημειώσουμε επίσης, πως τα τσιμπήματα κουνουπιών, ειδικά σε τροπικές περιοχές, διευκολύνουν τη μετάδοση διαφόρων ασθενειών.

Τι κάνουμε:  Καταπραϋντικές κρέμες προσφέρουν άμεση ανακούφιση.

24. Swimmer’s itch

Ο «κνησμός του κολυμβητή» ή η δερματίτιδα από κερκάρια προκαλείται από ένα παράσιτο που μολύνει συνήθως, λίμνες και τέλματα γλυκού νερού. Παρουσιάζονται εξανθήματα και ερυθρότητα με ήπιο ή έντονο κνησμό και ανάπτυξη κηλίδων, μεγέθους κεφαλής καρφίτσας.

Τι κάνουμε: Η θεραπεία γίνεται με κορτικοστεροειδή και αντιισταμινικά, ενώ μπορεί να απαιτηθούν και αντιβιοτικά.

25. Εξάνθημα χλωρίου

Μη αλλεργική δερματική αντίδραση που εμφανίζεται ως κόκκινο εξάνθημα που προκαλεί φαγούρα, μέσα σε λίγες ώρες μετά από κολύμπι σε πισίνα ή σε υδρομασάζ. Οφείλεται σε χημικές ουσίες που ερεθίζουν το δέρμα, καταστρέφοντας τον προστατευτικό φραγμό. Τα συμπτώματα είναι αυτοπεριοριζόμενα, που σημαίνει, ότι δεν θα εξελιχθούν μετά την πρώτη ημέρα, υπό την προϋπόθεση ότι θα μείνουμε έξω από την πισίνα.

Τι κάνουμε: Προτείνονται κρέμες με κορτικοστεροειδή, όπως υδροκορτιζόνη, φόρμουλες κατά της κνίδωσης, όπως διφαινυδραμίνη και προϊόντα καθαρισμού ή λοσιόν που αφαιρούν το χλώριο.

26. Στρες

Η εμπειρία αγχωτικών καταστάσεων, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφόρων σωματικών συμπτωμάτων. Επομένως, το άγχος μπορεί επίσης να προκαλέσει την εμφάνιση κόκκινων κηλίδων στο δέρμα.

Τι κάνουμε: Μια σειρά αναπνευστικών ασκήσεων, ασκήσεις γιόγκα και χαλαρωτικές προτάσεις μειώνουν το φαινόμενο.

Πότε να συμβουλευτούμε γιατρό

Εάν οι κηλίδες εξαφανιστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Ωστόσο, εάν επιμείνουν το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να κλείσουμε ραντεβού με ειδικό δερματολόγο, ώστε να αξιολογήσει τα συμπτώματα και να μας συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Επίσης, θα πρέπει να δώσουμε άμεση προτεραιότητα και να επισκεφθούμε ειδικό γιατρό, εάν οι κηλίδες συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα, όπως πυρετό, αύξηση παλμών, έντονο πόνο, δύσπνοια ή αίσθημα πνιγμού και εξαιρετική κόπωση.