Τι λένε οι γιατροί για όλες αυτές τις πρωτεΐνες που τρώμε;
Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες συχνά παρουσιάζονται ως μαγικές θεραπείες για όσους θέλουν να χάσουν λίγο (ή πολύ) επιπλέον βάρος. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Aπό τη Μαρία Καλοπούλου
Η δίαιτα Atkins που είχε γίνει «βίβλος» στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και η πιο πρόσφατη μανία με τη δίαιτα Paleo οδήγησαν σε ένα κίνημα πρόσληψης μεγάλης ποσότητας πρωτεϊνών, το οποίο κέρδισε δυναμική και φήμη λόγω της προβολής τους στα Μέσα Ενημέρωσης αλλά και γιατί τις δίαιτες αυτές τις υιοθέτησαν πολλές διασημότητες. Αν και ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες οδηγούν σε απώλεια βάρους βραχυπρόθεσμα, το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων αποδεικνύει ότι μακροπρόθεσμα, αυτές οι δίαιτες μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.
Τι δείχνουν οι πρόσφατες ιατρικές μελέτες
Μία πρόσφατη μελέτη με 34 υπέρβαρες γυναίκες ζήτησε από τη μισή ομάδα να ακολουθήσει μια τυπική δίαιτα απώλειας βάρους καταναλώνοντας κανονικές ποσότητες πρωτεΐνης και η άλλη μισή να ακολουθήσει μία κατά τα άλλα όμοια δίαιτα, που όμως περιείχε 50% περισσότερη πρωτεΐνη από το συνηθισμένο. Και οι δύο ομάδες κατάφεραν να χάσουν το 10% του βάρους τους. Αλλά η ομάδα με την υψηλή ποσότητα πρωτεϊνών δεν έδειξε αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, ένα χαρακτηριστικό όφελος από την απώλεια βάρους που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Με άλλα λόγια, η δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες εξάλειψε μία από τις σημαντικότερες ευνοϊκές επιπτώσεις της απώλειας βάρους.
Μια άλλη πολύ μεγαλύτερη μελέτη προκαλεί ακόμα περισσότερες ανησυχίες σχετικά με τις επιδράσεις των διαιτών υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες. Ερευνητές στην Ισπανία ζήτησαν από περισσότερους από 8.000 άνδρες και γυναίκες – οι περισσότεροι από τους οποίους ακολουθούσαν ήδη μια μεσογειακή διατροφή – να καταγράψουν λεπτομερώς την καθημερινή πρόσληψη πρωτεϊνών. Τι ανακάλυψαν; Ότι όσοι κατανάλωναν περισσότερες πρωτεΐνες όχι μόνο ήταν πιο πιθανό να πάρουν βάρος, αλλά ήταν επίσης δύο φορές πιο πιθανό να πεθάνουν από καρδιαγγειακά αίτια και 48% πιο πιθανό να πεθάνουν από καρκίνο.
Σε μια ακόμη μεγαλύτερη μελέτη, στην οποία ζητήθηκαν περισσότερες από 100.000 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες να αναφέρουν την καθημερινή τους δίαιτα, οι ερευνητές σημείωσαν ότι καθώς η πρόσληψη πρωτεϊνών αυξάνεται, η πιθανότητα καρδιακής ανεπάρκειας διπλασιάστηκε.
Σύμφωνα με την ιατρική κοινότητα: «Η υπερκατανάλωση οποιασδήποτε ομάδας τροφίμων μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία μας ή για τον στόχο μίας υγιεινής διατροφής. Επισημαίνει επίσης ότι οι Αμερικανοί (αλλά και πολλοί Δυτικοί) τρώνε “πολύ περισσότερη” πρωτεΐνη από ό, τι χρειάζονται. Αν και οι τρέχουσες συστάσεις αναφέρουν ότι η μέση γυναίκα πρέπει να τρώει περίπου 45 έως 50 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα, η τυπική Αμερικανίδα καταναλώνει περίπου 70 γραμμάρια ημερησίως. Και επειδή πολλοί από τους κινδύνους της υπερβολικής πρωτεϊνικής διατροφής πιστεύεται ότι οφείλονται σε ζωικές πρωτεΐνες, οι γιατροί λένε: «Μην υποτιμάτε τη δύναμη της φυτικής πρωτεΐνης. Τα φυτά παρέχουν επαρκείς ποσότητες πρωτεϊνών για οποιαδήποτε δίαιτα, εάν καταναλώνονται και συνδυάζονται σωστά».
Το βασικό συμπέρασμα
Οι γιατροί, προειδοποιούν να είμαστε προσεκτικοί στις δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, όπως και με τις διατροφικές συνήθειες που δεν υποστηρίζονται από αξιόπιστες κλινικές μελέτες.
Η μακροχρόνια απώλεια βάρους και τα σχετικά οφέλη για την υγεία βασίζονται σε δίαιτες που περιέχουν ισορροπημένη κατανομή μακροθρεπτικών συστατικών. Δεν πρέπει να το παρακάνουμε με τις πρωτεΐνες ή με οποιαδήποτε άλλη ομάδα συστατικών.
