Όροι του μάρκετινγκ της ομορφιάς που πρέπει να… απαλειφθούν!
Κι όμως! Ο συνεχής ανταγωνισμός, η ανάγκη για την προσέλκυση του ενδιαφέροντος των καταναλωτών, η αναζήτηση για κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ οδηγούν τις εταιρείες καλλυντικών σε παραπλανητικούς ισχυρισμούς, από τη διαφήμιση ως και την κύρια ένδειξη κάθε προϊόντος. Χωρίς καμία διάθεση να κάνουμε τους λογοκριτές… καλό είναι να δούμε τι κρύβεται πίσω από τους όρους που χρησιμοποιεί το μάρκετινγκ της ομορφιάς. Ας εξακριβώσουμε τι υπάρχει πίσω από την ετικέτα!
Από την Άντζελα Μολφέτα
Η φροντίδα της επιδερμίδας του προσώπου μας, το σφιχτό και ελαστικό δέρμα στο σώμα μας, τα υγιή και λαμπερά μαλλιά, αλλά και πολλές μικρές, προσωπικές μας ανάγκες συνθέτουν τη ρουτίνα της ομορφιάς μας.
Και ως σύγχρονες γυναίκες φροντίζουμε να ακολουθήσουμε με συνέπεια τις επιλογές μας, υπολογίζοντας σε θεαματικά αποτελέσματα. Με πόση συνέπεια, όμως, οι εταιρείες καλλυντικών μάς προτρέπουν στην αγορά των εν λόγω προϊόντων;
Το κύριο θέμα αφορά τις νομοθεσίες σε κάθε κράτος. Και στις περισσότερες, για να μην πούμε σε όλες τις υποθέσεις, αυτό το σημείο αποτελεί έναν «σκοτεινό» παράγοντα.
Δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις που να επιτρέπουν ή να απαγορεύουν συγκεκριμένους όρους, δεν ακολουθούνται αυστηρές ρυθμίσεις και δεν ελέγχεται καθένα συστατικό, οπότε στον βωμό του μάρκετινγκ της ομορφιάς μία σειρά λέξεων και όρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανεξέλεγκτα.
Ονοματίζοντας τη συγκεκριμένη κατάσταση σε «Ασαφείς ενδείξεις», μπορούμε να δούμε αναλυτικά, πόσο εύκολα οδηγούμαστε σε παραπληροφόρηση, μέσα από τον έντεχνο χαρακτηρισμό των καλλυντικών… Έχουμε και λέμε, λοιπόν:
Χωρίς χημικά
Χημική ουσία είναι καθετί που αποτελείται από ύλη, επομένως τα πάντα αποτελούνται και περιέχουν χημικές ουσίες – η τροφή, το νερό, ο αέρας, το σώμα μας. Ο όρος χωρίς χημικά λοιπόν, είναι εντελώς παραπλανητικός, υποδεικνύοντας πως είναι καθαρότερο ή μη τοξικό – ό, τι κι αν σημαίνει αυτό.
Τοξικό / Μη τοξικό / Καθαρό / Ασφαλές
Από τους πιο διαδεδομένους χαρακτηρισμούς καλλυντικών, καθώς είναι ελεύθεροι και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους. Ο απλούστερος ορισμός του τοξικού είναι δηλητηριώδες, αλλά αυτό δεν εννοεί φυσικά, πως τα προϊόντα ομορφιάς είναι δηλητηριώδη για την υγεία μας.
Χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο ή κανονισμοί, ακόμα και ένα τέτοιο προϊόν δεν σημαίνει πως είναι πιο υγιεινό ή ασφαλέστερο από ένα άλλο. Ας μην ξεχνάμε επίσης, πως αρκετές εταιρείες χρησιμοποιούν και μυστικά συστατικά.
Φυσικό / οργανικό / φυτικό / βοτανικό
Χαρακτηρισμοί που ενεργοποιούνται εύκολα μέσα από τις «Ασαφείς ενδείξεις», χωρίς νομικά πρότυπα, ρυθμιστικούς ή εποπτικούς φορείς. Επίσης, η ένδειξη φιλικό προς το περιβάλλον αποτελεί μια ακόμα παγίδα, καθώς μια απλή αλλαγή της συσκευασίας δεν αποτελεί πανάκεια.
Σε αρκετές περιπτώσεις πάλι, οι εταιρείες μπορεί να προσθέσουν στη σύνθεση ένα και μόνο εκχύλισμα βοτάνου και στη συνέχεια, να το προωθήσουν ως πράσινο ή φυσικό.
Σίγουρα, πολλές εταιρείες καλλυντικών χρησιμοποιούν πιστοποιητικά και ηθικές πρακτικές, αλλά το πρόβλημα είναι ότι αφού δεν υπάρχουν κανονισμοί που να επιβάλλονται σε όλους, είναι δύσκολο για τον απλό καταναλωτή να καταλάβει τη διαφορά. Ας είμαστε αισιόδοξοι, ότι στο εγγύς μέλλον τα πράγματα θα αλλάξουν και η αγορά θα ρυθμιστεί.
Υποαλλεργικό
Ένας όρος που χρησιμοποιείται πάνω από μισό αιώνα και δεν πληροί τις απαραίτητες ιατρικές ενδείξεις και κανονισμούς πιστοποίησης. Τα προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως υποαλλεργικά θεωρείται πως περιέχουν λιγότερα αλλεργιογόνα συστατικά, χωρίς να υποχρεούνται, όμως, σε ορισμένες δοκιμές η κριτήρια, ώστε να χρησιμοποιήσουν το συγκεκριμένο όρο στις ετικέτες τους. Άλλη μία γκρίζα ζώνη για τον τελικό καταναλωτή.
Δερματολογικά ελεγμένα / Κλινικές δοκιμές / Εγκεκριμένα από δερματολόγους
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές αυτού του όρου, υποδηλώνοντας πως το προϊόν είναι αποτέλεσμα εντατικής καλλυντικής / ιατρικής έρευνας ή ότι έχει εγκριθεί από ειδικούς. Και εδώ συναντάμε, όμως, τις «Ασαφείς ενδείξεις».
Καμία εταιρεία δεν είναι υποχρεωμένη να αναφέρει το είδος των κλινικών δοκιμών, πόσα άτομα εξετάστηκαν, ( 1, 1000 ή 1.000.000;) ποιος τα προτείνει, γιατί έγιναν, ποια είναι τα αποτελέσματα συγκεκριμένα, κ.λπ. Υπάρχει λοιπόν, και μια μικρή πιθανότητα να μην έχουν δοκιμαστεί καθόλου.
Επανόρθωση
Μία ακόμα αναφορά που προβληματίζει. Η επανόρθωση πραγματικά εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, χωρίς να μπορούν να αποδειχθούν ή να καταρριφθούν οι ισχυρισμοί τους.
Ας πάρουμε για παράδειγμα, το πρόβλημα της ψαλίδας στα μαλλιά. Οι άκρες των μαλλιών είναι ήδη νεκρά μέρη της τρίχας, οπότε και δεν μπορούν να επανορθωθούν. Η εικόνα τους ενδέχεται να βελτιωθεί με διάφορα προϊόντα που έχουν ως βάση τη σιλικόνη ή ενυδατικά συστατικά, αλλά δεν πρόκειται να επανορθωθεί.
Αντιλαμβάνεστε το πρόβλημα; Είναι ακριβώς εδώ που μπαίνει ο ρόλος της διαφήμισης, χρησιμοποιώντας όρους χωρίς τον ακριβή προσδιορισμό τους.
Αντιγήρανση
Ίσως, ο πιο ευρέως χρησιμοποιούμενος όρος στον χώρο των καλλυντικών. Πού στοχεύουν οι εταιρείες καλλυντικών; Μα φυσικά στον φόβο της γηρασμένης επιδερμίδας και στο γεγονός ότι θέλουμε να διατηρήσουμε τη νεανικότητά της. Όμως, τίποτα δεν μπορεί (τουλάχιστον προς το παρόν), να σταματήσει τη γήρανση!
Υπάρχουν πολύ λίγα συστατικά που αποδεδειγμένα επιδρούν στη διαδικασία της γήρανσης και μπορούν να την επιβραδύνουν, αλλά τίποτα δεν μπορεί να την σταματήσει, δυστυχώς. Ακριβώς, επειδή κι εδώ η κατάσταση είναι χωρίς κανονισμούς, υπάρχουν προϊόντα που ισχυρίζονται ότι είναι αντιγηραντικά, χωρίς κανένα μα κανένα τέτοιο αποτέλεσμα.
Μη φαγεσωρογόνο
Όρος που υπονοεί πως το προϊόν είναι ασφαλές για επιδερμίδες με τάσεις ακμής, καθώς δεν φράζει καθόλου τους πόρους του δέρματος. Οι «Ασαφείς ενδείξεις» υποδεικνύουν για ακόμα μια φορά το πρόβλημα.
Καθώς τα μη φαγεσωρογόνα συστατικά δεν εμπεριέχονται σε λίστα με κλίμακα δράσης, οπότε κάποιο συστατικό που μπορεί να λειτουργεί σε κάποιους, ενώ σε άλλους μπορεί να αποδειχθεί προβληματικό. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι οι καταναλωτές θεωρούν ότι είναι απόλυτα ασφαλείς αλλά δεν υπάρχει 100% εγγύηση.
Άοσμα
Ο όρος είναι προβληματικός από μόνος του, μια και δεν αφορά ένα και μόνο συστατικό, καθώς πρόκειται για ένα μείγμα στοιχείων που προστίθενται στο προϊόν.
Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί μάλιστα, να προστεθούν ορισμένα μόρια αρώματος ως παράγοντες κάλυψης άλλων συστατικών με όχι και τόσο ευχάριστες μυρωδιές, οπότε το άοσμο αποτελεί επίσης, έναν παραπλανητικό όρο.
Χωρίς άρωμα
Ένδειξη που σημαίνει πως δεν έχει προστεθεί απολύτως κανένα άρωμα στο προϊόν. Οι «Ασαφείς ενδείξεις» πρωταγωνιστούν κι εδώ, όμως, καθώς τα αιθέρια έλαια που ενδέχεται να υπάρχουν, διαθέτουν το φυσικό αρωματικό τους μόριο.
Επίσης, αν και στην ετικέτα τους αναγράφεται ο όρος χωρίς άρωμα, στα συστατικά τους μπορεί να περιλαμβάνονται ξεχωριστά συστατικά, όπως η γερανιόλη ή η λιναλοόλη.
Παντεταρισμένη φόρμουλα
Πρόκειται για στοιχεία που έχουν κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, εάν το μείγμα των συστατικών και/ή οι τεχνολογικές παράμετροι θεωρηθούν ειδικές ή πρωτοποριακές. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να εγγυηθεί πως εξασφαλίζονται και τα αποτελέσματα.
Μειώνει την εμφάνιση…
Αυτός ο όρος υπογραμμίζει τη λεπτή γραμμή διαχωρισμού μεταξύ των καλλυντικών προϊόντων και των φαρμάκων. Για παράδειγμα, ένα καλλυντικό δεν μπορεί να πει πως αυξάνει την παραγωγή κολλαγόνου, διότι κάτι τέτοιο θα αφορούσε αλλαγή σε μια θεμελιώδη λειτουργία του σώματος.
Η εταιρεία θα έπρεπε να επισημάνει το προϊόν ως φάρμακο και στη συνέχεια, θα υπόκειται σε πολύ αυστηρότερους κανονισμούς. Αναφέροντας πως μειώνει την εμφάνιση των λεπτών γραμμών, τους όρους νεανικό δέρμα ή απαλό δέρμα στην αφή, υποστηρίζει μια ριζική αλλαγή στο δέρμα, αλλά με υποκειμενικούς και εμπειρικούς ισχυρισμούς, χωρίς επιστημονικές αποδείξεις.
Οι μαγικές λέξεις, οι ατάκες ή τα τσιτάτα της ομορφιάς
Όμορφη, άψογη, λαμπερή, υγιής όψη, φωτεινή, σύσφιγξη, ενυδάτωση, αποτελεσματικότητα, αναζωογόνηση, θαυματουργή, δροσιστική, μεταξένια, λεία, υπέροχη, νεανική… είναι μόνο μερικές από τις λέξεις-τσιτάτα που δημιουργούν θετικά συναισθήματα και εικόνες υπέροχων μεταμορφώσεων του δέρματος και της προσωπικής μας ομορφιάς.
Μαγικές λέξεις που πουλάνε και μας προτρέπουν σε χαλαρή αγορά. Ας δούμε πίσω από τις λέξεις, διότι η ουσία είναι αυτή που κάνει τη διαφορά.
Παραμένοντας αισιόδοξες και παρατηρώντας πως ο φυσικός τρόπος ζωής, αγοράς τροφίμων και καλλυντικών γίνεται όλο και πιο ισχυρός, πιστεύουμε πως οι υπεύθυνες αρχές θα ασχοληθούν συστηματικά και με τη βιομηχανία της ομορφιάς, ώστε και εμείς ως καταναλωτές να ξέρουμε επιτέλους, τι είναι πραγματικά αυτό που αγοράζουμε!