Περί ομορφιάς
Τι είναι τελικά ομορφιά; Αυτή η έννοια που απασχολεί το ανθρώπινο πνεύμα, αδιάλειπτα, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα; Τελικά, πόσο επηρεάζει την ψυχοσύνθεσή μας και πόσο ταυτίζεται με την ηθική τελειότητα;
Από την Άντζελα Μολφέτα
Η ομορφιά μπορεί να οριστεί με πολλούς τρόπους. Τα πάντα γύρω μας κρύβουν την ομορφιά, αν και καθεμιά από εμάς την αντιλαμβάνεται διαφορετικά.
Οι φιλοσοφικές αναζητήσεις περί ομορφιάς πάλι, ερμηνεύονται πάντα με θετικό τρόπο, ενώ έχουν βάση στις έννοιες της ηθικής καθώς και ισχυρούς δεσμούς με τους κανόνες της κοινωνίας, ανάλογα με την εποχή.
Καθημερινά πάντως, χαρακτηρίζουμε ως όμορφο κάτι που μας δημιουργεί ευχαρίστηση. Ένα όμορφο πρόσωπο, μια όμορφη μελωδία, ένας όμορφος χορός…
Ανεξάρτητα από το εάν θα «γευτούμε» αυτήν την ομορφιά, η ευδαιμονία που μας κατακλύζει, έστω και για δευτερόλεπτα δεν είναι διόλου αμελητέα. Προάγει την ισορροπία, διότι η ομορφιά περικλείει και τις έννοιες της αρμονίας ή συμμετρίας.
Το φαίνεσθαι
Είναι λοιπόν, φυσικό να συνδέουμε την ομορφιά με την εμφάνιση. Και δεν αναφερόμαστε βέβαια, μόνο στο παρουσιαστικό, αλλά και στο στιλ, δηλαδή στον τρόπο ντυσίματος και συμπεριφοράς.
Τους βασικούς κανόνες στο παιχνίδι της ομορφιάς τους θέτει η κοινωνία, αποφασίζοντας τι είναι μοντέρνο, αποδεκτό, κ.λπ. Αυτή η κοινωνική αντίληψη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το πολιτισμικό μας υπόβαθρο. Έτσι, κάθε φυλή και περιοχή μπορεί να έχει τις δικές της πεποιθήσεις περί ομορφιάς.
Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που τα ιδεώδη και τα σύμβολα του σεξ αλλάζουν με την πάροδο των χρόνων. Αυτό που είναι αξιολάτρευτο στις μέρες μας, μπορεί να θεωρείτο άσχημο σε κάποια άλλη εποχή.
Στο παρελθόν, όμορφες χαρακτηρίζονταν οι γυναίκες που είχαν τα παχάκια τους. Ειδικά το διάστημα που μεσουρανούσε το μπαρόκ, η θηλυκότητα και η γοητεία εξαρτιόταν από το πόσο πληθωρικές ήταν οι γυναίκες. Η εικόνα της ευτραφούς γυναίκας ενίσχυε την πεποίθηση πως θα μπορούσαν να τεκνοποιήσουν ευκολότερα και στη συνέχεια να γίνουν υποδειγματικές μητέρες. Στη σημερινή εποχή, μπορούμε να πούμε πως συμβαίνει το αντίθετο.
Η χειραφέτηση έπαιξε σίγουρα τον ρόλο της, με αποτέλεσμα σήμερα να αισθανόμαστε υπερήφανες για τις κατακτήσεις μας, να διαθέτουμε ισχυρές προσωπικότητες, να είμαστε ανεξάρτητες και να έχουμε το δικαίωμα να ζούμε μόνες, εάν και εφ’ όσον το επιθυμούμε. Την ίδια στιγμή, αμελούμε ηθελημένα να ακολουθούμε τα πρότυπα της σύγχρονης ομορφιάς, τα οποία και δημιουργούνται αρκετά συχνά, από εμάς τις ίδιες.
Μια εικόνα – χίλιες λέξεις
Η ομορφιά μέσω της διαφήμισης συνέβαλε και στην απελευθέρωση της σεξουαλικότητας. Εάν στο παρελθόν, οι διαφημίσεις των γυναικών είχαν ως πρότυπο την καλή νοικοκυρά, οι εικόνες μεταλλάχθηκαν προς ευχαρίστηση των ανδρών στις επόμενες δεκαετίες, μετατρέποντάς μας σε ερωτικά αντικείμενα.
Σήμερα, όπου ο ερωτισμός κυριαρχεί στις διαφημίσεις τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες, προσπαθούν ακόμα να πατρονάρουν την εικόνα μας, ορίζοντας το look, ποια προϊόντα να χρησιμοποιούμε και πώς να ντυνόμαστε, ώστε να είμαστε όμορφες, άψογες, για πάντα νέες και γενικότερα, τα τέλεια πλάσματα επί της Γης!
Ξεχνούν πως γνωρίζουμε καλά, ότι το αποτέλεσμα των φωτογραφιών είναι «photoshop» και πως η επίτευξη της τέλειας εικόνας στην πραγματική ζωή είναι αδύνατη. Βέβαια, ακόμα και σήμερα, τον αιώνα της υπερπληροφόρησης, κάποιες από εμάς δημιουργούν εσωτερικές διαμάχες.
Αισθανόμαστε πως δεν είμαστε αρκετά όμορφες και ασυναίσθητα οδηγούμαστε σε επίπονες καταστάσεις, όπως νευρική ανορεξία, βουλιμία ή ατέλειωτες πλαστικές επεμβάσεις. Για να συνειδητοποιήσουμε τι συμβαίνει είναι καλό να στραφούμε στη δική μας φυσική ομορφιά και ταυτόχρονα, να εμβαθύνουμε λίγο παραπάνω στο τι συμβαίνει γύρω μας.