Πώς το «τέλειο» σώμα έχει αλλάξει τα τελευταία 120 χρόνια;
Ποια είναι η ιδανική εικόνα για τη γυναίκα του σήμερα; Πόσο απέχει από το πρότυπο της γυναικείας εικόνας του χθες; Την επόμενη φορά που θα αναρωτηθούμε εάν το σώμα μας είναι τέλειο, ας θυμηθούμε πως η «τελειότητα» είναι τελικά, ένα εφήμερο ιδεώδες, το οποίο μεταβάλλεται και μετασχηματίζεται από τη μία γενιά στην άλλη…
Από την Άντζελα Μολφέτα
Γυναίκα της διπλανής πόρτας, μοιραία γυναίκα, απλοϊκή, φεμινίστρια, θεά, σύγχρονη, και άλλα πολλά είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς για το φύλο μας στο πέρασμα των χρόνων.
Πώς όλα αυτά εκφράζονται και με την εικόνα μας; Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στο παρελθόν και στο σήμερα; Πώς χαρακτηρίζεται το τέλειο γυναικείο σώμα; Από τι προσδιορίζεται ένα όμορφο πρόσωπο; Η γυναικεία μορφή έχει παραμείνει η ίδια, αν και με την πάροδο των χρόνων τα προτεινόμενα πρότυπα μπορεί να έχουν αλλάξει σημαντικά…
Ας δούμε τι έχει συμβεί από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέχρι τις ημέρες μας!
Στις αρχές του 1900
Γύρω στο 1890 εμφανίστηκε το πρότυπο γυναικείας ομορφιάς, ως μια ακόμα πηγή ανδρικής έμπνευσης! Το κορίτσι Gibson ήταν μια απεικόνιση του Charles Gibson.
Αν και δεν αφορούσε ένα υπαρκτό πρόσωπο, ως το πρώτο super model στον κόσμο θεωρείται η Evelyn Nesbit, τηρουμένων των αναλογιών. Μια εικόνα που προσπάθησαν να αντιγράψουν οι γυναίκες, με πάθος.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Αρκετά χλωμές, αλλά όχι με έντονες γωνίες, χρησιμοποιούσαν σφιχτούς κορσέδες. Κόντυναν το μάκρος σε φορέματα και φούστες και ξεκίνησαν να φλερτάρουν με ένα λεπτότερο σώμα, ως το νέο ιδανικό.
Η δεκαετία του 1920
Μετά τη φρίκη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η δεκαετία του 1920 έφερε μια τεράστια κοινωνική αλλαγή. Οι γυναίκες, μέλη του εργατικού δυναμικού και με το δικαίωμα ψήφου αγκαλιάζουν τη σεξουαλικότητά τους και αναζητούν μια γεμάτη ζωή, με αίγλη.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Το flapper girl γίνεται το it girl της εποχής. Τα ρούχα γλιστρούν στο κορμί, γίνονται πιο φαρδιά, η μέση κατεβαίνει στους γοφούς για περισσότερη άνεση και τα εσώρουχα δεν ενισχύουν πια το στήθος.
Τα κοντά μαλλιά, το έντονο σκούρο μακιγιάζ (smoky eyes), τα μακριά κολιέ, οι λεπτές τιράντες και τα φορέματα που αποκαλύπτουν την πλάτη αποτελούν ορόσημο.
Οι ολόσωμοι καθρέφτες προτρέπουν τις γυναίκες να θέλουν να γίνουν πιο αδύνατες, ενώ η δημιουργία των πολυκαταστημάτων κάνει τη γυναικεία μόδα προσιτή σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.
Η δεκαετία του ’30 και του ’40
Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της δίνης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η μόδα έθεσε τους δικούς της κανόνες. Είναι εντυπωσιακό πώς αυτήν την περίοδο αναδείχτηκαν στοιχεία της μόδας που ακολουθούμε μέχρι σήμερα!
Δυστυχώς για τα flappers girls, η δεκαετία του ’20 τελείωσε άσχημα και η Μεγάλη Ύφεση έκανε τη μόδα την τελευταία σκέψη που απασχολούσε τον κόσμο. Οι περισσότερες γυναίκες δεν ήταν σε θέση να ανησυχούν για τα τέλεια ρούχα.
Λόγω της έλλειψης πόρων και, στη συνέχεια, της έλλειψης τροφής κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι γυναίκες έπρεπε να γίνουν δημιουργικές με τα ρούχα τους.
Θα επεξεργάζονταν τα ανδρικά κοστούμια και θα τα μετέτρεπαν σε γυναικεία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση της βάτας, δημιουργώντας μια έντονη φιγούρα κλεψύδρας.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Οι γυναίκες μέσα από τα χρόνια στερήσεων κανονικής τροφής, είτε με σισίτια είτε με κακουχίες δεν έχουν καμία διάθεση να φαίνονται… αδύνατες. Ο ιδανικός τύπος σώματος γίνεται πιο «γεμάτος». Τίποτα δεν έπρεπε να θυμίζει την περίοδο της λιμοκτονίας, αν και η φιγούρα με καμπύλες δεν ήταν ακόμη ρεαλιστική…
Η δεκαετία του ’50 και οι αρχές της δεκαετίας του ’60
Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο κόσμος θέλει να γιορτάσει. Οι αστέρες της μουσικής μα πάνω από όλα τα σύμβολα του σεξ του Χόλιγουντ γίνονται τα πρόσωπα στα οποία όλες θέλουν να μοιάσουν.
Τα ρούχα γίνονται ιδιαίτερα κολακευτικά για το γυναικείο σώμα, τονίζοντας τα ωραιότερα σημεία του, όπως τη μέση, το στήθος, την περιφέρεια.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Οι σταρ της μεγάλης οθόνης, αν και μοιάζουν με τα σημερινά δεδομένα πιο «γεμάτες», στην πραγματικότητα ήταν αρκετά λεπτές, (αρκετά λεπτότερες από τη μέση κανονική γυναίκα), απλώς είχαν μεγαλύτερο στήθος. Και αυτό ακριβώς το σημείο του γυναικείου σώματος είναι που αναδείχτηκε αυτή τη δεκαετία ως στοιχείο ομορφιάς.
Τα τέλη της δεκαετίας του ’60 έως και τη δεκαετία του ‘70
Η κλασική κομψότητα της Τζάκι Κένεντι και της Όντρεϊ Χέμπορν γίνονται πηγή έμπνευσης για τη μόδα στη δεκαετία του ’60. Οι μίνι φούστες κάνουν την εμφάνισή τους, το little black dress γίνεται λατρεία και τα παντελόνια κυριαρχούν.
Ως «αντιμόδα» εμφανίζεται η τάση των χίπις και εξελίσσεται σε παγκόσμιο φαινόμενο. Περνώντας στη δεκαετία του ’70 και τη σεξουαλική επανάσταση, τα σουτιέν καίγονται και το φεμινιστικό κίνημα υπερισχύει. Ο πόλεμος του Βιετνάμ και η πετρελαϊκή κρίση οδηγεί σε λιτότητα, ενώ στον χώρο της μόδας επικρατεί αναρχία.
Οι μίνι φούστες, τα φορέματα με τονισμένη μέση, τα τζιν και ιδιαίτερα τα παντελόνια καμπάνα είναι οι τάσεις της εποχής.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Η Φάρα Φόσετ αποτελεί το νέο πρότυπο κάνοντας το χαρακτηριστικό της κούρεμα, το απόλυτο trend, μαζί με τη λεπτή σιλουέτα της, ενώ η μικροσκοπική Τουίγκι γίνεται το πιο διάσημο μοντέλο. Αυτή την περίοδο η έμφαση δίνεται στο φυσικό λουκ και τα πολύ μακριά μαλλιά.
Η δεκαετία του ’80
Τη δεκαετία του ’80 οι γυναίκες διεκδικούν τη θέση του ισχυρού στον επαγγελματικό στίβο. Κάνουν δίαιτα και περνούν αρκετές ώρες στο γυμναστήριο, ώστε να μπορέσουν να φορέσουν τα σέξι ρούχα που προτείνουν οι σχεδιαστές μόδας.
Το «Material girl» των ‘80s, η Madonna γίνεται πηγή έμπνευσης καθιερώνοντας ένα εκρηκτικό στιλ με προκλητικά ρούχα και έντονο μακιγιάζ. Είναι η εποχή που γίνεται η έκρηξη των supermodel.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Οι γυναίκες προορίζονταν να είναι μαυρισμένες, ψηλές, λεπτές, αλλά ελαφρώς αθλητικές. Οι γοφοί στενεύουν, αν και το μεγάλο στήθος παραμένει σημείο σαγήνης.
Οι γυναίκες επηρεάστηκαν περισσότερο από τα μοντέλα αυτή την περίοδο παρά από τις ηθοποιούς για τις τάσεις της μόδας και του σώματος, ενώ τα μοντέλα γίνονταν όλο και λεπτότερα από τον μέσο άνθρωπο.
Η δεκαετία του ‘90
Ακριβώς τη στιγμή που φαινόταν ότι το ιδανικό σώμα δεν μπορούσε να γίνει πιο αδύνατο… ήρθε η δεκαετία του ’90. Πρωταγωνίστρια; Η Κέιτ Μος που να «εκθρονίσει» την Τουίγκι από τον θρόνο του πιο αδύνατου μοντέλου όλων των εποχών. Είναι η δεκαετία των πιο αδύνατων μοντέλων στη γυναικεία ιστορία.
Ποιο ήταν το πρότυπο; Είναι απίστευτο ότι το περίφημο look του “heroin chic” έγινε δημοφιλές. Με άλλα λόγια έγινε μόδα το στιλ «μόλις έχω κάνει ένεση ηρωίνης»! ‘Ενα στιλ αδύναμο, καχεκτικό με όψη ετοιμοθάνατης. Μία επαναφορά της μόδας της μακρινής… βικτοριανής εποχής που αποτελούσε πρότυπο ομορφιάς όχι η καλή εμφάνιση των ανθρώπων αλλά οι ωχροί και σαν ταλαιπωρημένοι.
Για καλή μας τύχη, προς τα τέλη της δεκαετίας αυτή η τάση άλλαξε. Η επιλογή μιας σωστής διατροφής, η τακτική άσκηση και η όψη υγείας αποτελούν κυρίαρχα στοιχεία της μόδας, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο στιλ.
Η έννοια της «τελειότητας», σήμερα
Βρισκόμαστε σε μια εποχή, όπου τα μέσα μαζικής ενημέρωσης κυριαρχούν. Μέσα από τα δίκτυά τους εξυμνούν την ποικιλομορφία, κρατώντας μακριά μας τον τύπο του ανορεξικού μοντέλου.
Εκθειάζουν τη διαφορετικότητα των φυλών και του σώματος. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που το Συμβούλιο Σχεδιαστών Μόδας της Αμερικής ειδοποίησε τους συμμετέχοντες σχεδιαστές με το μήνυμα: «Η Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης αποτελεί ταυτόχρονα, μια γιορτή της πολυμορφίας της πόλης μας, στοιχείο που ελπίζουμε να αποτυπωθεί και στις πασαρέλες».
Αυτό που θα πρέπει να θυμόμαστε είναι πως τα πρότυπα ομορφιάς ανά τους αιώνες είναι συνήθως, αποτέλεσμα της φαντασίας του ανθρώπου και θεωρούνται ιδανικά, προσωρινά!
Την τελειότητα της εικόνας, σήμερα έχει αναλάβει το photoshop. Ποια είναι, όμως, η πραγματική εικόνα; Και πόσο μπορούμε να υποστηρίξουμε μια εικονική πραγματικότητα; Διότι το «τέλειο» αποτελεί μια ψευδαίσθηση που καμιά μας δεν μπορεί να επιτύχει.
Πόσο συχνά δεν έχουμε δει διάσημες σταρ σε φωτογραφίες χωρίς photoshop, με κιλά, κυτταρίτιδα και χαλάρωση; Με βαθιές ρυτίδες, «πεσμένα» μπράτσα, «τρίπλες» στην κοιλιά και άβαφες ρίζες;
Πρόκειται για φυσιολογικούς ανθρώπους και όπως γνωρίζουμε καλά, ουδείς τέλειος! Ας είμαστε λοιπόν, ευχαριστημένες με το σώμα που έχουμε και ας μην ξεχνάμε να γιορτάζουμε καθημερινά τις μικρές ή μεγαλύτερές μας ατέλειες! Είναι και αυτές, που συνθέτουν τον όμορφο, ατελή εαυτό μας!