Sexsomnia: Τι σημαίνει και πώς αντιμετωπίζεται;
Πιθανότατα έχετε ακούσει για διαταραχές ύπνου όπως η υπνοβασία που κάνει τους ανθρώπους να ξυπνούν στη μέση της νύχτας και να περπατούν ενώ κοιμούνται. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει μια άλλη διαταραχή ύπνου με την οποία οι άνθρωποι τείνουν να είναι λιγότερο εξοικειωμένοι: η σεξοϋπνία (ή το σεξ στον ύπνο). Η σεξοϋπνία είναι ένας τύπος διαταραχής ύπνου που προκαλεί ακούσιες συμπεριφορές στον ύπνο. Αυτή η σπάνια -αν και σοβαρή- διαταραχή μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου, την ψυχική υγεία και τις προσωπικές σχέσεις.
Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου
Αυτή η διαταραχή ύπνου εμπίπτει στην κατηγορία των παραϋπνιών μη ταχείας κίνησης των ματιών (NREM), ένας κλάδος διαταραχών ύπνου που σχετίζεται με ασυνήθιστη ή απροσδόκητη σωματική συμπεριφορά κατά το στάδιο του ύπνου NREM.
Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν ένα μέρος του εγκεφάλου είναι ξύπνιο και το άλλο μέρος κοιμάται, επιτρέποντας σε ένα άτομο να εξακολουθεί να εκτελεί δραστηριότητες χωρίς να έχει πλήρη συνείδηση των πράξεών του.
Ως εκ τούτου, ένα άτομο με σεξουαλική υπνία μπορεί να συμμετάσχει σε σεξουαλική δραστηριότητα, όπως αυνανισμό, βρώμικη συζήτηση ή σεξουαλική επαφή παρά το γεγονός ότι παραμένει κοιμισμένος.
Τα τελευταία χρόνια, ειδικοί στην ιατρική του ύπνου έχουν μιλήσει για να βοηθήσουν στη διάδοση της ευαισθητοποίησης για αυτή τη σπάνια διαταραχή, η οποία επηρεάζει ένα άγνωστο ποσοστό ατόμων αλλά είναι πιο διαδεδομένη στους νεότερους άνδρες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2016 που δημοσιεύτηκε στο Current Opinion in Pulmonary Medicine.
Επίσης μια νορβηγική μελέτη του 2010 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sleep Medicine διαπίστωσε ότι από τους τυχαία επιλεγμένους ενήλικες που συμμετείχαν στην έρευνα, το 7,1% ανέφερε ότι είχε εμφανίσει σεξουαλική αϋπνία τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ενώ το 2,7% επί του παρόντος ζει με τη διαταραχή.
Αν και σπάνια, η σεξουαλική υπνία μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί στοχεύοντας τις υποκείμενες παθήσεις που την προκαλούν και αφαιρώντας τα ερεθίσματα.
Ποιος κινδυνεύει να αναπτύξει σεξουαλική υπνία;
Δεν υπάρχει τρόπος να προβλέψουμε την πιθανότητα κάποιος να αναπτύξει διαταραχή ύπνου. Ωστόσο, οι ειδικοί βρήκαν μια σχέση μεταξύ των περιστατικών υπνοβασίας ή ομιλίας στον ύπνο και της σεξουαλικής υπνίας στην παιδική ηλικία.
Όπως λένε οι ειδικοί, δεν γνωρίζουμε την τελική αιτία, αλλά υπάρχει μια γενετική συνιστώσα. Εάν έχετε τουλάχιστον έναν συγγενή πρώτου βαθμού με παραϋπνία, είναι πιθανότερο να αναπτύξετε κάτι ανάλογο.
Τότε όσο περισσότεροι συγγενείς πρώτου ή δεύτερου βαθμού έχουν παραϋπνία, τόσο πιο πιθανό είναι η πάθηση να επιμείνει στην ενήλικη ζωή ή να επανεμφανιστεί.
Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι επίσης ένας πιθανός παράγοντας που την προκαλεί. Κάθε κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει άγχος ή διαταραχή του ύπνου μπορεί να προκαλέσει τη σεξοϋπνία.
Επιπλέον, η σεξοϋπνία είναι μια ακούσια συμπεριφορά, έτσι πολλά άτομα δεν θυμούνται τι συνέβη τη νύχτα εκτός και αν ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια μιας από αυτές τις ασυνείδητες σεξουαλικές πράξεις.
Αυτό καθιστά δύσκολη την έρευνα για τη σεξουαλική υπνία, καθώς τα άτομα μπορεί, εύλογα, να αισθάνονται απρόθυμα να παραδεχτούν ότι έχουν την πάθηση. Έτσι, αυτή η σπάνια -αν και σοβαρή- διαταραχή μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου, την ψυχική υγεία και τις προσωπικές σχέσεις.
Ως εκ τούτου, τα άτομα ενθαρρύνονται να μιλήσουν με έναν επαγγελματία υγείας για να αντιμετωπίσουν τη διαταραχή. Όσοι πάσχουν από σεξοαϋπνία.
θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τις σχετικές καταστάσεις, τις ανησυχίες για τις σχέσεις και τα συναισθήματα ψυχολογικής δυσφορίας που προκαλεί αυτή η συμπεριφορά, όπως η ασυμφωνία διέγερσης ή ο σωματικός τραυματισμός στο άτομο που έχει προσβληθεί ή σε άλλους.
Πώς να αντιμετωπίσετε τη σεξοϋπνία
Δεν θέλουν όλοι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα να αναζητήσουν βοήθεια. Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που θα εμπλακούν σε σεξουαλική δραστηριότητα με τον σύντροφό τους και δεν ενοχλεί κανέναν από τους δύο.
Άλλοι μπορεί να ντρέπονται ή να φοβούνται να μιλήσουν, αλλά αν δεν το αντιμετωπίσουν, αυτό εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους για το επηρεαζόμενο άτομο και τους γύρω τους.
Η sexomnia μπορεί να οδηγήσει σε επιθετικές και ανεπιθύμητες σεξουαλικές συμπεριφορές, σύμφωνα με μια μελέτη του 2018 που δημοσιεύτηκε στο The Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law.
Για παράδειγμα, στο φόρουμ του Reddit “sexsomnia”, ένας χρήστης έγραψε: «Χθες το βράδυ [ο σύζυγός μου] με επιτέθηκε σεξουαλικά στον ύπνο του και δεν θυμάται τίποτα από αυτά».
Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να λάβετε βοήθεια εάν εσείς ή κάποιο κοντινό σας άτομο έχει αυτήν την πάθηση. Η θεραπεία περιλαμβάνει σεξουαλική θεραπεία για τον εντοπισμό παραγόντων, θεραπείες ύπνου, συνεχή θετική πίεση αεραγωγών (CPAP) για την υπνική άπνοια, φάρμακα για συννοσηρότητες και το πιο σημαντικό, διαχείριση του στρες.
Τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε άβολα ή σας κάνουν να μισοξυπνάτε μπορεί να προκαλέσουν επεισόδια, επομένως θα πρέπει να τα αποφύγετε, ενώ η αντιμετώπιση των θεμάτων που επηρεάζουν τον ύπνο μπορεί να βοηθήσει.
Επίσης, μπορεί να είναι σκόπιμο να προφυλαχθούν οι άλλοι γύρω από ένα άτομο με την εν λόγω διαταραχή, τροποποιώντας τις συνθήκες ύπνου ή εισάγοντας μία ρουτίνα ασφαλείας κατά τη διάρκεια της αγωγής αντιμετώπισης του θέματος.
