Τι προκαλεί  πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ και πώς τον αντιμετωπίζετε;

Είναι η βραδιά του αναμενόμενου ραντεβού, έχετε ωραία διάθεση και τα πράγματα πάνε υπέροχα. Όμως, όταν εσείς και ο σύντροφός σας αρχίζετε να τις… οικειότητες, νιώθετε πόνους, κράμπες, ακόμη και πόνο σαν μαχαιριά. Τι φταίει; Και πώς αντιμετωπίζετε την κατάσταση;

Από τη Μαρία Καλοπούλου

Αν και δεν αναφέρεται συχνά, ο πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ είναι μία αρκετά συνηθισμένη κατάσταση: Σχεδόν 3 στις 4 γυναίκες κάποια στιγμή της ζωής τους βιώνουν πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ, που ονομάζεται δυσπαρεύνια.

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες βιώνουν αυτόν τον πόνο, που κυμαίνονται από την έλλειψη λίπανσης έως μεγαλύτερα προβλήματα του αναπαραγωγικού συστήματος.

«Εάν μια γυναίκα νιώθει οξύ πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ, πρέπει να ελέγξουμε για θεραπεύσιμες αιτίες του πόνου», λένε οι γυναικολόγοι.

Κνησμός, κάψιμο ή ευαισθησία, ας δούμε αυτές και άλλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλούν δυσφορία ή πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ και πώς να τους αντιμετωπίσετε.

Λοιμώξεις και επώδυνο σεξ

Οι λοιμώξεις είναι οι συνήθεις ύποπτοι για τον πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ και αντιμετωπίζονται εύκολα με φάρμακα. Επομένως είναι καλύτερο να κάνετε πρώτα εξετάσεις για μόλυνση και μετά να προχωρήσετε σε άλλους παράγοντες που μπορεί να προκαλούν τον πόνο.

Οι μολύνσεις, οι ουρολοιμώξεις και οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν κνησμό και κάψιμο κατά τη διάρκεια του σεξ, φλεγμονή, ασυνήθιστη οσμή και γκρίζες ή κρεμώδεις εκκρίσεις, ανάλογα με τον τύπο της λοίμωξης.

Αλλά μόνο και μόνο επειδή παρατηρείτε οτιδήποτε από τα παραπάνω, δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνετε αυτοδιάγνωση και να πάτε στο φαρμακείο για αντιβιοτικά.

«Πολλοί ασθενείς λαμβάνουν εμπειρικά θεραπεία για λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης και του κόλπου χωρίς σωστή αξιολόγηση», λένε οι γιατροί. «Η ανησυχία είναι ότι έτσι λαμβάνουν πολλά περιττά ή εσφαλμένα αντιβιοτικά και θεραπείες».

Αυτό είναι προβληματικό επειδή μερικές φορές αυτά τα συμπτώματα δεν προκαλούνται από κοινές κολπικές λοιμώξεις και εάν η ενόχληση επιμένει, μπορεί να οδηγήσει σε σπασμούς των μυών της πυέλου, ευαίσθητα νεύρα και φλεγμονή του δέρματος – όλα αυτά μπορεί να προκαλέσουν πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ που επιμένει ακόμη και χωρίς μόλυνση.

Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, ώστε να λάβετε θεραπεία για πιο σοβαρές λοιμώξεις όπως η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID), η οποία μπορεί να προκαλέσει ουλές και στειρότητα εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Παράγοντες πριν και μετά την εμμηνόπαυση και επώδυνο σεξ

Οι ορμόνες είναι μια άλλη κοινή αιτία πόνου κατά τη διάρκεια του σεξ και μπορεί να επηρεάσουν τις γυναίκες πριν και μετά την εμμηνόπαυση.

Για τις γυναίκες που έχουν περάσει στην εμμηνόπαυση, τα χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσουν σε κολπική ξηρότητα ή ατροφική κολπίτιδα, μια λέπτυνση της κολπικής επένδυσης. Εάν έχετε ατροφική κολπίτιδα, μπορεί να προκαλέσει δυσφορία κατά τη διείσδυση, αίσθημα κνησμού ή καύσου και ελαφριά αιμορραγία μετά το σεξ.

Αν και λιγότερο συχνές, οι νεότερες γυναίκες με ιστορικό λήψης αντισυλληπτικών χαπιών μπορεί επίσης να εμφανίσουν λέπτυνση της κολπικής επένδυσης.

«Για ένα μικρό ποσοστό όσων παίρνουν το χάπι, αυτό κάνει την επένδυση του κόλπου τους πιο λεπτή, όπως θα ήταν μετά την εμμηνόπαυση, παρόλο που είναι νέες και έχουν μια κανονική ποσότητα οιστρογόνων στο σώμα τους», υποστηρίζουν οι γιατροί.

Είτε αντιμετωπίζετε ξηρότητα είτε λέπτυνση της κολπικής επένδυσης, ένα τοπικό κολπικό οιστρογόνο μπορεί να βοηθήσει στη λίπανση και να μειώσει τυχόν κάψιμο ή πόνο. Για τις νεότερες γυναίκες, άλλες τοπικές ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη και τα ανδρογόνα, μπορούν επίσης να βοηθήσουν.

Μυϊκοί παράγοντες και πόνος εισόδου κατά τη διάρκεια του σεξ

Εάν ο πόνος σας είναι πιο έντονος κατά τη βαθιά διείσδυση – ειδικά εάν αντιμετωπίζετε αυτόν τον πόνο σε μη σεξουαλικά σενάρια, όπως όταν χρησιμοποιείτε ταμπόν – μπορεί να προκληθεί από σπασμούς των μυών της πυέλου, που μερικές φορές ονομάζονται κολπισμός ή σπασμοί του πυελικού εδάφους.

«Εάν οι πυελικοί μύες πέφτουν σε σπασμό και δεν μπορούν να χαλαρώσουν, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με κολπικές λοιμώξεις καθώς και πόνο κατά την κολπική διείσδυση», λένε οι γιατροί.

Αυτοί οι μυϊκοί σπασμοί μπορεί να αισθάνονται σαν ένα βαθύ πόνο κράμπας ή οξύ πόνο σαν μαχαιριά κατά τη διάρκεια του σεξ και μπορεί επίσης να νιώθετε ότι ο σύντροφός σας συναντά αντίσταση κατά τη διείσδυση.

Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσετε τους μυϊκούς σπασμούς και να χαλαρώσετε το πυελικό σας έδαφος είναι να συνεργαστείτε με έναν ειδικό φυσιοθεραπευτή.

Σε περίπτωση που εξακολουθείτε να αισθάνεστε πόνο, ο γιατρός σας μπορεί να κάνει ένεση στους μύες με ένα αντιφλεγμονώδες για να τους κάνει λιγότερο ευαίσθητους ή Botox για να παραλύσει προσωρινά και μερικώς τους μύες.

Ανατομικοί παράγοντες και βαθύς πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ

Εάν ο πόνος σας επιμένει εκτός των σεξουαλικών συνερεύσεων και φαίνεται να σχετίζεται με τον εμμηνορροϊκό σας κύκλο, μπορεί να προκληθεί από ενδομητρίωση, λένε οι γυναικολόγοι.

Η ενδομητρίωση είναι μια διαταραχή όπου ο ιστός που συνήθως καλύπτει τη μήτρα αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα, συχνά σε άλλα πυελικά όργανα. Αυτός ο ιστός στη συνέχεια διασπάται, προκαλώντας έντονο, παρατεταμένο πόνο στην πλάτη, τη λεκάνη και την κοιλιά.

Τα καλά νέα; Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από την ταλαιπωρία μέσω φαρμάκων, ορμονοθεραπείας και χειρουργικής επέμβασης.

Από την άλλη πλευρά, εάν ο πόνος σας εμφανίζεται ξαφνικά και έντονα κατά τη διάρκεια του σεξ, μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικό ανατομικό παράγοντα: κύστεις ωοθηκών ή σάκους γεμάτους με υγρό στις ωοθήκες σας.

Ενώ πολλές γυναίκες αναπτύσσουν κύστεις ωοθηκών, μόνο το 8% περίπου των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών θα αναπτύξει κύστεις που προκαλούν πόνο και χρειάζονται θεραπεία. Και για λίγους πολύ άτυχες, αυτές οι κύστεις σπάνε.

Εάν αισθανθείτε τεράστιο, ξαφνικό πόνο, αναζητήστε αμέσως ιατρική θεραπεία

Ενώ οι περισσότερες κύστεις ωοθηκών υποχωρούν από μόνες τους, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει αντισυλληπτικά χάπια για να μειώσει τον σχηματισμό πρόσθετων κύστεων και μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά σε περίπτωση ρήξεων ή άλλων επιπλοκών.

Τέλος, εάν ο πόνος σας συγκεντρώνεται στο αιδοίο σας, μπορεί να εμφανίσετε αιδοιοδυνία, έναν χρόνιο πόνο στην περιοχή και στην είσοδο του κόλπου σας.

«Πρώτα χρειάζεται αξιολόγηση της κατάστασης με μια φυσική εξέταση», συστήνουν οι γυναικολόγοι. «Υπάρχουν πολλές θεραπείες που βοηθούν, όπως τα στεροειδή και οι ορμόνες».

Ένας άλλος τρόπος για να καταπραΰνετε τον ερεθισμό και οποιονδήποτε εξωτερικό πόνο τριβής είναι να εφαρμόσετε ένα τοπικό αναισθητικό, όπως η λιδοκαΐνη, στην περιοχή όπου το αιδοίο σας συνδέεται με τον κόλπο σας. Για ορισμένες γυναίκες, βοηθά η εφαρμογή αυτού του τοπικού αναισθητικού πριν από το σεξ.

Συναισθηματικοί παράγοντες και επώδυνο σεξ

Μαζί με τους φυσικούς παράγοντες, οι συναισθηματικοί και ψυχολογικοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ενόχληση κατά τη διάρκεια του σεξ,  ακόμα και όταν βρίσκεστε σε μια υγιή, συναινετική κατάσταση.

«Αν δεν έχετε έναν υποστηρικτικό σύντροφο, εάν έχετε ιστορικό κακοποίησης ή κάτι άλλο αγχώδες σας συμβαίνει, μπορεί να κάνει το σεξ άβολο ή επώδυνο», λένε οι γιατροί.

«Το σεξ είναι μια πραγματικά συναισθηματική διαδικασία. Πράγματα όπως η διέγερση και η λίπανση παίζουν ρόλο, συμπεριλαμβανομένων των συναισθημάτων».

Σε τέτοιες περιπτώσεις συνιστάται να μιλήσετε σεξοθεραπευτή, ο οποίος είναι εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας που μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τους στρεσογόνους παράγοντες.

Μπορείτε επίσης να συνεργαστείτε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε τραύμα του παρελθόντος που μπορεί να σας προκαλεί δυσφορία κατά τη διάρκεια του σεξ.

Πότε να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα για επώδυνο σεξ

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να αισθάνεστε πόνο και είναι δύσκολο (και παράλογο) να τους διαγνώσετε στο σπίτι.

Είναι ένα πραγματικά αγχωτικό θέμα. Όποιος κι αν είναι ο λόγος που το σεξ είναι επώδυνο, μπορεί να έχει επιπτώσεις σε εσάς αλλά και στον σύντροφό σας και κατ΄επέκταση στη σχέση σας.

Αν και μπορεί να αισθάνεστε άβολα να μιλήσετε για το σεξ με τον γιατρό σας, προσπαθήστε να μην υποφέρετε σιωπηλά. Εάν αισθάνεστε πόνο, ένας γρήγορος έλεγχος μπορεί να σημαίνει βελτίωση της αναπαραγωγικής σας υγείας και αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που προκαλούν ενόχληση κατά τη διάρκεια του σεξ.