Υγρό κολλαγόνο ή σε σκόνη: Ποια η διαφορά και πόσο είναι αποτελεσματικό συμπλήρωμα;

Η λέξη κολλαγόνο μας φέρνει στον νου περισσότερο προϊόντα περιποίησης του δέρματος, παρά μία από τις πιο βασικές πρωτεΐνες του οργανισμού μας για τη δομή του σώματός μας. Καθώς μεγαλώνουμε, το σώμα μας, όμως, παράγει όλο και λιγότερο κολλαγόνο. Μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό;

Από την Άντζελα Μολφέτα

Μας φαίνεται γνωστό, διότι το κολλαγόνο πρωταγωνιστεί σε πολλές κρέμες και ορούς για τη φροντίδα της επιδερμίδας του προσώπου μας. Αλλά το κολλαγόνο είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό συστατικό περιποίησης!

Σύμφωνα με την επιστήμη, το κολλαγόνο είναι η πιο άφθονη πρωτεΐνη στο ανθρώπινο σώμα. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μια ινώδη πρωτεΐνη, η οποία αποτελείται από μία αλυσίδα αμινοξέων.

Αποτελεί βασικό συστατικό του συνδετικού ιστού του σώματός μας, συνδέοντας τα όργανα μεταξύ τους. Αυτό μαρτυρά άλλωστε και η ρίζα της λέξης, όπου στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «κόλλα»!

Στον οργανισμό μας υπάρχουν 28 διαφορετικοί τύποι κολλαγόνου ανάλογα με το όργανο καθώς το κολλαγόνο βρίσκεται στους τένοντες, στην καρδιά, στα νύχια, στα μαλλιά, στο δέρμα, στα ούλα, στα μάτια, στις αρθρώσεις και στα αιμοφόρα αγγεία μας!

Είναι αυτό που δίνει συνοχή και ελαστικότητα στους ιστούς, όπως για παράδειγμα στο δέρμα, τους χόνδρους, τις αρτηρίες και τις αρθρώσεις. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν, που το κολλαγόνο αντιστοιχεί περίπου στο 30% του σωματικού μας βάρους! Ωστόσο, καθώς μεγαλώνουμε η παραγωγή του κολλαγόνου ακολουθεί φθίνουσα πορεία…

Τα συμπληρώματα κολλαγόνου

Γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στις μέρες μας, με πολλές εταιρείες να επενδύουν στις ιδιότητές του και ακόμα περισσότερες διασημότητες να αναφέρονται στα θετικά στοιχεία του κολλαγόνου. Τι συμβαίνει, όμως, στην πραγματικότητα;

Πρόσφατη επιστημονική μελέτη έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων υδρολυμένου κολλαγόνου μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ελαστικότητας του δέρματος και στη μείωση των λεπτών γραμμών.

Αν τα συμπληρώματα κολλαγόνου έχουν όντως οφέλη, θα πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στο υγρό κολλαγόνο και στη σκόνη. Τι είναι καλύτερο;

Η πρώτη και πιο προφανής διαφορά μεταξύ υγρού και κολλαγόνου σε σκόνη είναι η ίδια η μορφή! Το κολλαγόνο σε σκόνη μετατρέπεται σε υγρό κολλαγόνο όταν το αναμειγνύουμε με υγρά όπως νερό ή καφέ.

Το υγρό κολλαγόνο είναι διαθέσιμο ως ένα προπαρασκευασμένο ρόφημα, ενώ το κολλαγόνο σε σκόνη χρειάζεται ένα ρόφημα για να το αναμείξουμε. Εάν αναζητάμε κάτι γρήγορο, τότε το υγρό κολλαγόνο είναι πιο βολικό, καθώς δεν θα χρειαστεί να το ανακατέψουμε μόνες μας!

Το σώμα απορροφά πιο εύκολα το πλήρως υδρολυμένο κολλαγόνο

Το υδρολυμένο κολλαγόνο, γνωστό και ως πεπτίδια κολλαγόνου, έχει ήδη διασπαστεί σε μικρότερες πρωτεΐνες, για να διευκολυνθεί η απορρόφησή του από το σώμα μας.

Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά συμπληρώματα κολλαγόνου σε σκόνη, που υδρολύονται. Εξαρτάται εάν είναι πλήρως ή μερικώς υδρολυμένα. Τα πλήρως υδρολυμένα διαλύονται εύκολα σε ζεστά και κρύα υγρά. Τα μερικώς υδρολυμένα, όπως η ζελατίνη βόειου κρέατος, χρειάζονται ζεστά ροφήματα για να διαλυθούν ολοκληρωτικά.

Το κολλαγόνο σε σκόνη μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό

Το υγρό κολλαγόνο αραιώνεται, ενώ το κολλαγόνο σε σκόνη όχι. Οι περισσότεροι δερματολόγοι υποστηρίζουν πως το κολλαγόνο σε σκόνη είναι πιο συμπυκνωμένο και προτείνουν την λήψη 10 γρ.

Αν και δεν υπάρχει ακόμη καθορισμένη ημερήσια συνιστώμενη δόση, παίρνοντας ως παράδειγμα την λήψη 10 γρ., αντιλαμβανόμαστε πως θα χρειαστούμε να καταναλώσουμε πολύ περισσότερο υγρό κολλαγόνο για να ικανοποιήσουμε αυτήν την ποσότητα.

Το κολλαγόνο σε σκόνη είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον και φθηνότερο

Τα ροφήματα υγρού κολλαγόνου καθώς διατίθενται σε μεμονωμένες μερίδες, μεταφέρονται με ευκολία αλλά μπορεί να προσθέτουν περισσότερα απόβλητα στον πλανήτη.

Από αυτή την άποψη, το κολλαγόνο σε σκόνη είναι πιο βιώσιμο, καθώς παρέχεται σε μεγαλύτερο δοχείο για πολλαπλές χρήσεις. Επίσης, είναι σημαντικό να υπολογίσουμε και το συνολικό κόστος, καθώς η μέση τιμή του υγρού κολλαγόνου σε σχέση με τη σκόνη είναι αρκετά ακριβότερη.

Ο τύπος του κολλαγόνου έχει τη μεγαλύτερη σημασία!

Είτε είναι υγρό είτε σε σκόνη, πριν επιλέξουμε την υφή το πιο σημαντικό είναι να ενημερωθούμε για τους τύπους του κολλαγόνου και την δράση τους. Υπάρχουν τρεις τύποι κολλαγόνου: Τύπος Ι, Τύπος ΙΙ και Τύπος III.

Το κολλαγόνο Τύπου Ι βρίσκεται σε αφθονία στο σώμα μας και υπάρχει σχεδόν παντού – στο δέρμα, τα μαλλιά και τους τένοντες, αλλά όχι στον χόνδρο.

Το κολλαγόνο Τύπου II συναντάται στα κύρια μέρη των χόνδρων που είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση του υγιούς σκελετικού μας συστήματος.

Ο Τύπος III βρίσκεται στις δικτυωτές μας ίνες, όπως ο μυελός των οστών και συνήθως, συνδυάζεται με τις περιοχές που αφορούν τον Τύπο Ι.

Τώρα, κάθε εταιρεία παραγωγής επιλέγει ανάλογα, και το μέσο συγκομιδής του κολλαγόνου. Τα περισσότερα ροφήματα υγρού κολλαγόνου λοιπόν, έχουν θαλάσσιο κολλαγόνο, πλούσιο σε Τύπο Ι και ΙΙΙ.

Το κολλαγόνο σε σκόνη πάλι, που παρασκευάζεται συνήθως από βοοειδή που τρέφονται με χόρτο είναι επίσης, πλούσιο σε κολλαγόνο Τύπου Ι και ΙΙΙ.

Ορισμένοι υποστηρίζουν πως το σώμα μας είναι ευκολότερο να απορροφήσει το κολλαγόνο βοοειδών από ό,τι το θαλάσσιο. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να υπολογίσουμε τους περιορισμούς στη διατροφή μας, να ελέγξουμε τη λίστα των συστατικών και να επιλέξουμε το κατάλληλο για τις ανάγκες μας αλλά και τον προϋπολογισμό μας.

Κολλαγόνο σε σκόνη VS Υγρό κολλαγόνο

Οι σκόνες κολλαγόνου από ζωτικές πρωτεΐνες είναι αρκετά δημοφιλείς τελευταία. Μπορούμε να επιλέξουμε κάποια που προτείνεται ειδικά για αθλητές. Κάποιες άλλες περιέχουν κολλαγόνο τύπου Ι και ΙΙΙ σε συνδυασμό με υαλουρονικό οξύ, που ωφελούν περισσότερο το δέρμα μας.

Θα συναντήσουμε, όμως, ακόμα και πιο ενισχυμένες προτάσεις, όπως κάποιες που περιέχουν μανιτάρια τα οποία υποστηρίζουν την υγιή λειτουργία του ανοσοποιητικού και σκόνη κακάο που δρα ως αντιοξειδωτικό. Φυσικά, διατίθενται προϊόντα χωρίς γλουτένη και χωρίς συνθετικά συστατικά.

Το υγρό κολλαγόνο προσφέρεται συνήθως σε έτοιμες δόσεις, οπότε εάν ταξιδεύουμε συχνά θα μας εξυπηρετήσει καλύτερα. Σε κάποιες φόρμουλες θα συναντήσουμε μια ισχυρή δόση καθαρού κολλαγόνου Τύπου Ι, που ενισχύει τους μύες, το δέρμα και τα μαλλιά μας.

Σε άλλες, προσφέρεται ο Τύπος Ι και ΙΙΙ ενώ προστίθεται και βιταμίνη C, για αντιοξειδωτική δράση και επιπλέον οφέλη με συστατικά όπως το acai, η παπάγια, το goji berry και το blueberry, σε συνδυασμό με ψευδάργυρο ώστε να ενισχύσει την ομορφιά της επιδερμίδας μας και παράλληλα, να βοηθήσει την λειτουργία του εντέρου.

Πως θα τονώσουμε την παραγωγή κολλαγόνου;

Ακόμα και εάν έχουμε προσθέσει στο διαιτολόγιο μας στοιχεία πλούσια σε κολλαγόνο, όπως ζωικές τροφές, αυγά ή συμπληρώματα διατροφής, είναι καλό να γνωρίσουμε με ποιες τροφές θα πρέπει να συνδυαστούν ώστε να εξασφαλίσουμε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα:

• Βιταμίνη C

Το Νο1 στοιχείο για καλύτερη παραγωγή και απόδοση είναι η βιταμίνη C. Τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, οι κόκκινες πιπεριές, το μπρόκολο και οι ντομάτες είναι πλούσια σε βιταμίνη C, ενώ προσφέρουν και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

• Θεραπευτικά μανιτάρια

Η κατανάλωση θεραπευτικών μανιταριών, όπως το μανιτάρι γανόδερμα, το μανιτάρι lion’s mane και τα μανιτάρια cordyceps έχουν την ιδιότητα να μειώνουν τα επίπεδα στρες στον οργανισμό μας. Παράλληλα, περιέχουν πρωτεογλυκάνη, που βοηθά στην παραγωγή κολλαγόνου, ενώ διατηρούν τα επίπεδα κορτιζόλης χαμηλά και επιβραδύνουν την απώλεια κολλαγόνου από τον ίδιο τον οργανισμό μας.

• Κουρκουμάς

Ως ισχυρό αντιφλεγμωνώδες, βοηθά στην παραγωγή κυττάρων. Εκτός από την κουρκουμίνη, όμως, ο κουρκουμάς περιέχει και άλλα πολύτιμα συστατικά που βοηθάνε το σώμα να αναγεννήσει τους ιστούς και να παράγει βλαστοκύτταρα. Τα βλαστοκύτταρα και το κολλαγόνο έχουν παρόμοιες ιδιότητες, οπότε ενισχύεται και η παραγωγή κολλαγόνου.

• Παντζάρια

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παντζάρια είναι μια υπερ-τροφή για τους αθλητές, καθώς μεταφέρουν περισσότερο οξυγόνο στους μύες! Τα παντζάρια βοηθούν επίσης, και στην παραγωγή κολλαγόνου. Δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου το σώμα μπορεί να θεραπευτεί και να δημιουργήσει νέους ιστούς.

Προϊόν επιστήμης ή μάρκετινγκ;

Όλα τα θετικά οφέλη που αφορούν στο κολλαγόνο αναφέρονται στο κολλαγόνο που υπάρχει ήδη μέσα στο σώμα μας, το οποίο έχει κατασκευάσει ο οργανισμός μας.

Καθώς το κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη και αποτελείται από αμινοξέα, όταν το λαμβάνουμε μέσω του πεπτικού συστήματος ως τροφή ή συμπλήρωμα διατροφής, μεταβολίζεται. Δηλαδή, διασπάται από τα οξέα του στομάχου στα αμινοξέα από τα οποία αποτελείται, τα οποία στη συνέχεια απορροφώνται από το λεπτό έντερο.

Αν και το σώμα μας παράγει κολλαγόνο σε 28 διαφορετικούς τύπους, η σύνθεσή του ξεκινά να μειώνεται μετά τα 40, περιορίζεται σημαντικά μετά την εμμηνόπαυση και φτάνει στο ναδίρ μέχρι την ηλικία των 60 ετών!

Ο οργανισμός μας θα χρησιμοποιήσει κάποια από τα αμινοξέα για ενέργεια, ενώ κάποια άλλα θα τα χρησιμοποιήσει για να συνθέσει εκ νέου πρωτεΐνες και ιστούς, μεταξύ των οποίων και νέο κολλαγόνο.

Αυτό σημαίνει πως τα συμπληρώματα κολλαγόνου αποτελούν απλά, άλλη μια πηγή πρωτεϊνών. Δυστυχώς, δεν σημαίνει πως όταν λαμβάνουμε συμπλήρωμα κολλαγόνου τα στοιχεία του θα «κάτσουν» στις αρθρώσεις και στους ιστούς.

Παρ’ όλα αυτά έρευνες έχουν αποδείξει πως η χορήγηση κολλαγόνου βελτιώνει την ταχύτητα αποκατάστασης μετά την άσκηση, ενώ παρατείνει και το χρόνο προπόνησης.

Μπορεί να μειώσει τον πόνο και τη δυσκαμψία στις αρθρώσεις σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα. Η τακτική λήψη για περίοδο περίπου δώδεκα εβδομάδων μπορεί να προσφέρει μια πολύ μικρή βελτίωση στις ρυτίδες και στην ενυδάτωση του δέρματος, καθώς διεγείρει του ινοβλάστες που παράγουν υαλουρονικό οξύ.

Προσοχή! Η υπερβολική κατανάλωση κολλαγόνου μπορεί να προκαλέσει ναυτία, αίσθηση καύσου, διάρροια ή δυσκοιλιότητα, υπνηλία, δερματικές εξάρσεις και πονοκέφαλο.

Υπάρχει πιθανότητα να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, ειδικά εάν προέρχεται από βοδινό ή ζελατίνη και δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα με αλλεργία σε αυγό ή κοτόπουλο. Επίσης, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.

Η συζήτηση με τον γιατρό μας πριν την λήψη συμπληρωμάτων διατροφής επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση.