Αμυγδαλιά, η νύφη του χειμώνα και ο αρχαίος μύθος ενός έρωτα
Την αποκαλούν «νυφούλα του χειμώνα» και όλοι μας δεν χορταίνουμε να θαυμάζουμε τα λεπτεπίλεπτα, μοσχομυριστά άνθη της, που είναι οι πρώτοι μαντατοφόροι της άνοιξης. Δυο λόγια για αυτό το πανέμορφο δέντρο και τον αρχαίο μύθο ενός έρωτα…
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Όλοι ανεξαιρέτως αγαπούν και καμαρώνουν την αμυγδαλιά, γιατί εκτός του ότι μας δίνει απλόχερα το χρήσιμο και θρεπτικό καρπό της, συμβολίζει την ομορφιά, την αγνότητα και την ελπίδα.
Αν και μερικοί… της καταλογίζουν ότι είναι παράτολμη και επιπόλαιη, επειδή βιάζεται να ανθίσει, ενώ βρισκόμαστε ακόμη στην καρδιά του χειμώνα. Δεν έχουν και ολότελα άδικο, γιατί συχνά τη βιασύνη της την πληρώνει ακριβά, αφού τα χιόνια καιροφυλακτούν και την παγώνουν.
Αμυγδαλιά: Η Κόρη της Μεσογείου
Η αμυγδαλιά ανήκει στην οικογένεια των Ροδιδών και η καλλιέργειά της είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Πατρίδα της θεωρείται η Δυτική Ασία και πιθανότατα η Μικρά Ασία. Αναφορές για αυτήν συναντάμε σε ελληνικά κείμενα του 6ου π.Χ. αιώνα.
Οι Έλληνες τη σύστησαν στους Ρωμαίους και μετά η καλλιέργειά της εξαπλώθηκε σταδιακά σε όλες τις μεσογειακές χώρες. Να φανταστείτε ότι το αμύγδαλο στα λατινικά ονομαζόταν nux Graecum, που θα πει «ελληνικό καρύδι»!
Είναι γεγονός ότι στη Μεσόγειο τη… σηκώνει το κλίμα, γιατί για να ευδοκιμήσει, χρειάζεται ήπιο χειμώνα χωρίς απότομες αλλαγές θερμοκρασίας, γλυκό φθινόπωρο και θερμό και ξηρό καλοκαίρι.
Και κάτι παράξενο: «αμύγδαλα» ονομάζουν οι αρχαιολόγοι τα λίθινα κατασκευάσματα μήκους 6-25 εκατοστών, που έχουν σχήμα αμυγδάλου. Εικάζεται ότι χρησιμοποιούνταν ως εργαλεία ή όπλα στην Παλαιολιθική εποχή!
Ο αρχαίος μύθος ενός έρωτα: Η ιστορία της Φυλλίδας
Ο Δημοφώντας, γιος του Θησέα και της Φαίδρας και βασιλιάς της Αθήνας, ταξίδεψε κάποτε στα παράλια της Θράκης, επιστρέφοντας από την Τροία στην Αθήνα μετά το τέλος του πολέμου.
Ο Δημοφών έφτασε στους Βισάλτες στη Θράκη, ίσως εξαιτίας κάποιας θαλασσοταραχής. Στην ακρογιαλιά εκείνη έπαιζε μια παρέα κοριτσιών. Ανάμεσά τους ήταν και η πριγκιποπούλα Φυλλίδα.
Ο Δημοφώντας, επικεφαλής των ναυτών, ζήτησε από τα κορίτσια να μην φοβούνται. Οι άνδρες έψαχναν απλά μια πηγή για να γεμίσουν με νερό τα άδεια τους δοχεία. Η πριγκιποπούλα, γοητευμένη από τους ευγενικούς τρόπους του νεαρού Δημοφώντα και εμπιστευόμενη το ένστικτό της, κάλεσε τους στρατιώτες στο παλάτι όπου τους φιλοξένησαν με τιμές.
Η Φυλλίδα γοητεύτηκε από την στάση και το παράστημα του Δημοφώντα. Μα και κείνος δεν έμεινε αδιάφορος από την χάρη και την ομορφιά της κόρης.
Ο έρωτας δεν άργησε να έλθει. Ήταν φλογερός και αμοιβαίος. Τον γάμο των δυο νέων ευλόγησε ο βασιλιάς Σίθωνας εκτιμώντας το ήθος και την ευγενική καταγωγή του γαμπρού του. Τίμησε δε, την ένωση αυτή με πλούτη και γη από το βασίλειο του φροντίζοντας να μην λείψει τίποτα από τους νεόνυμφους.
Μάλιστα η Φυλλίδα, σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, απέκτησε από τον γάμο αυτό δύο αγόρια. Ο Δημοφών ωστόσο, έπρεπε να γυρίσει στην Αθήνα για να βοηθήσει τον πατέρα του στους αγώνες κατά των πολιτικών του αντιπάλων, αλλά πριν φύγει, ορκίστηκε στη Φυλλίδα πως θα επέστρεφε γρήγορα κοντά της.
Το διάστημα όμως, αυτό πέρασε και ο Δημοφώντας δεν γύρισε να πάρει την αγαπημένη του. Η Φυλλίδα απαρηγόρητη, επειδή νόμιζε ότι ο καλός της έπαψε να την αγαπά, πέθανε από τη λύπη της.
Οι θεοί την λυπήθηκαν και την μεταμόρφωσαν σε αμυγδαλιά, ένα δέντρο με πανέμορφα άνθη, αλλά χωρίς φύλλα. Μετά από λίγο καιρό, ο Δημοφώντας ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής μέσα στον χειμώνα. Για μέρες περπατούσε μες στον βοριά, το κρύο και το χιόνι ώσπου έφτασε στη Θράκη. Αναζητώντας την αγαπημένη του έφτασε στο σημείο του αποχαιρετισμού.
Εκεί ακριβώς είδε να στέκεται ένα ψηλό ξεραμένο δέντρο χωρίς καρπούς και φύλλα. Τρελός από τον πόνο, έτρεξε, αγκάλιασε και γέμισε φιλιά τον τρυφερό κορμό της αμυγδαλιάς σαν να αγκαλιάζει το σώμα της αγαπημένης του.
Και σαν από θαύμα, τα γυμνά κλαδιά του δέντρου στολίστηκαν με πανέμορφα μικρά λευκά άνθη που ανέδυαν μια υπέροχη, ευωδία. Κι αμέσως, μετά γέμισαν πράσινα, δροσερά φύλλα.
Γι’ αυτό τα φύλλα της αμυγδαλιάς-Φυλλίδας φυτρώνουν πάντα μετά τα άνθη: περιμένουν το αγκάλιασμα του αγαπημένου της Δημοφώντα…
Έτσι η αμυγδαλιά, έγινε σύμβολο της ελπίδας, δείχνοντας ότι η αγάπη δεν μπορεί να νικηθεί από το θάνατο.
