Άννα Μορφίδου: Ταξιδιώτης της ζωής και της τέχνης

Με αφορμή τη συναυλία που θα δώσει με το Athens Chamber Ensemble 2012 τη Μ. Τετάρτη στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, η διακεκριμένη υψίφωνος μιλά για το λυρικό τραγούδι στην Ελλάδα της κρίσης, για τους σημαντικότερους σταθμούς της καριέρας της, αλλά και για τα μελλοντικά της σχέδια.

Συνέντευξη στη Μαρία Καλοπούλου

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμπράττετε καλλιτεχνικά με το Athens Chamber Ensemble 2012. Μιλήστε μας για αυτή τη συνεργασία.
«Το Athens Chamber Ensemble 2012 είναι ένα ιδιαίτερο σύνολο με πλούσιο ηχόχρωμα που καλύπτει ένα ρεπερτόριο υψηλών απαιτήσεων από την μπαρόκ εποχή μέχρι τη σύγχρονη μουσική σκηνή. Κάθε φορά που με καλούν να συμπράξω μαζί τους αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και χαρά τόσο στις πρόβες όσο και στις εμφανίσεις μας σε σημαντικούς συναυλιακούς χώρους!
Ο κοινός μου παρονομαστής με το συγκεκριμένο μουσικό σύνολο είναι η ποικιλία και η αγάπη στην ευρύτητα της μουσικής. Ενώ όλοι μας έχουμε βάσεις και σπουδές πάνω στην κλασική μουσική, αυτό αποτελεί την αφετηρία, παράλληλα ταξιδεύουμε και στη σύγχρονη μουσική σκηνή σημαντικών Ελλήνων και ξένων συνθετών με νέες ενορχηστρώσεις σε μουσικές του κινηματογράφου και σε μελωδίες του παγκόσμιου ρεπερτορίου.

Στις 12 Απριλίου θα παρουσιάσετε μαζί το “Stabat Mater”, έναν ύμνο που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πολλούς συνθέτες σε διάφορες εποχές. Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο θρησκευτικό ύμνο;
«Το αριστουργηματικό αυτό έργο περιλαμβάνει τα Πάθη του Χριστού μέσα από τα μάτια της Μητέρας του. “Στεκόταν η Μητέρα Θλιμμένη για τα αμαρτήματα του γένους της! Είδε τον Ιησού το γλυκό της τέκνο να πεθαίνει καθώς παρέδιδε το πνεύμα… Όταν το σώμα πεθάνει κάνε να δοθεί στην ψυχή η δόξα…”. Ο Giovanni Batista Draghi Pergolesi (από τη γενέτειρά του Pergola ) άρχισε να συνθέτει από νεαρός εκκλησιαστικά και κοσμικά έργα. Περίπου το 1735 του ανατέθηκε από την αδελφότητα Cavallieri della Vergina de dolori της Νάπολης το κείμενο του Stabat Matter για να συνθέσει μια καντάτα που θα αντικαθιστούσε εκείνη την του Al. Scarlatti. Εκείνη την περίοδο όμως ο G.B. Pergolesi έβαλε προτεραιότητα τη σύνθεση της όπερας “Ολυμπιάδα” με την οποία ήλπιζε να επιβραβευτεί στη Ρώμη κάτι που δεν έγινε και η αποτυχία αυτή επιδείνωσε την υγεία του που ήταν ήδη επιβαρυμένη. Στις 17 Μαρτίου του 1736 ο δάσκαλος του Feo τον επισκέφτηκε, ενώ ο Pergolesi ήταν πλέον στα πρόθυρα του θανάτου. Σε ηλικία 26 ετών ξεψύχησε, ενώ είχε ήδη ολοκληρώσει το αριστουργηματικό Stabar Matter!».

Τι θα βιώσει το κοινό που θα βρεθεί στη συναυλία;
«Φανταστείτε την ιερότητα της μουσικής αυτής της ιδιαίτερης συναυλίας εναρμονισμένης με την κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδας στον φυσικό της χώρο, σε μια εκκλησία, όπως αυτή του Αγίου Παύλου. Προσωπικά, το αισθάνομαι ως Προσευχή!».

Η καριέρα μίας σοπράνο προϋποθέτει τη νοοτροπία και τη στάση μίας αθλήτριας που κάνει πρωταθλητισμό; Ποιες θυσίες απαιτούνται;
«Η φωνή είναι το πιο ευαίσθητο και ιδιαίτερο όργανο που βρίσκεται κοντά στην καρδιά και στο μυαλό και μέσω της οποίας επικοινωνούμε όλα μας τα συναισθήματα! Οι καλλιτέχνες χρειαζόμαστε ηρεμία, ώστε να έχουμε τον έλεγχο του νευρικού μας συστήματος, άρα θέλει ισορροπία στο θέμα της ψυχολογίας. Οι απαιτήσεις μιας καριέρας είναι πολλές και ποικίλουν. Χρειάζεται απόλυτη πειθαρχεία, σωστή εκπαίδευση, σωστή επιλογή ρεπερτορίου ώστε να μπορούμε να ερμηνεύουμε ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.
Το να μιλήσω για τους χώρους με τσιγάρο, το ποτό ή για την ηχορρύπανση σε κλαμπ και μαγαζιά το θεωρώ δεδομένο ότι τους αποφεύγω, αφού το ανθρώπινο αυτί είναι το νούμερο ένα βασικό όργανο του μουσικού.
Ως χαρακτήρας βέβαια δεν είμαι τόσο υποχόνδρια αλλά το αίσθημα της ευθύνης μιας συναυλίας με κάνει ιδιαιτέρως  προσεκτική. Άλλωστε όταν από παιδί κάνω αυτό που αγαπώ δεν βλέπω θυσίες αλλά την ομορφιά και την ικανοποίηση του αποτελέσματος. Αυτό από μόνο του γίνεται τρόπος ζωής».

Κατά τη διαμονή σας στο Μιλάνο, συνεργαστήκατε με τον Al. Ferrari, μαέστρο της καμεράτας της Σκάλας του Μιλάνου. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία; Γιατί δεν παραμείνατε εκεί;
«Στο Μιλάνο βρισκόμουν ήδη για master class με τον μαέστρο και πιανίστα E. Zucca, ενώ παράλληλα έκανα συναυλίες και στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο της συνεργασίας με την πρόεδρο και καλλιτεχνική διευθύντρια  μουσικών παραγωγών “Apollonian Enterprises” ‘Ελενα Ματθαιοπούλου μελέτησα και συνεργάστηκα με τον μαέστρο Al. Ferrari και μαζί με σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες κάναμε το ντεμπούτο μας με την Royal Philharmonic Orchestra στο Cadogan Hall του Λονδίνου. Θεωρώ τον εαυτό μου «ταξιδιώτη» στη ζωή  και στην τέχνη τόσο στα μέρη όσο και στα είδη του μουσικού ρεπερτορίου. Εάν έμενα στο Μιλάνο θα έπρεπε αποκλειστικά να ακολουθήσω τον δρόμο της όπερας. Ήθελα λοιπόν να ασχοληθώ και με νέες συνθέσεις χωρίς να αφήσω όμως το συναυλιακό κλασικό τραγούδι. Επίσης, όταν επέστρεψα στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα ως βάση μου δεν υπήρχε ίχνος τής λέξης «κρίση», οπότε οι συνθήκες ήταν ιδανικές σε ένα ευρύτατο πεδίο που θα ικανοποιούσε το μεσογειακό μου ταπεραμέντο ως προς τους χώρους της μουσικής. Στην πορεία και με βάση τα νέα δεδομένα της χώρας έμαθα να προσαρμόζομαι στις δυσκολίες και να ακούω πάντα τη φλόγα μέσα μου με αισιοδοξία και όρεξη. Πιστεύω ότι και στο τελευταίο χωριό να ήμουν θα μπορούσα να έλξω τους καλύτερους συνεργάτες. Άλλωστε, υπάρχει για όλους μας ένα τετραγωνικό σκηνής στη γη για να εκφράσουμε την ψυχή μας!

Είναι εύκολο μια Ελληνίδα λυρική τραγουδίστρια να ακολουθήσει καριέρα στο εξωτερικό;
«Μότο μου είναι: ό,τι θέλει πολύ ένας άνθρωπος μπορεί και να το πραγματοποιήσει. Φυσικά για το λυρικό τραγούδι είναι πιο εύκολο στο εξωτερικό αφού υπάρχουν περισσότερα λυρικά θέατρα. Εμείς εδώ στην Ελλάδα έχουμε μόνον μία Λυρική Σκηνή. Αυτό τα λέει όλα!».

Ποια είναι τα επόμενα σας σχέδια;
«Με ενδιαφέρουν πολύ οι νέες συνθέσεις τόσο στη λόγια μουσική αλλά και στη σύγχρονη. Παράλληλα θα ανακοινωθούν και οι επόμενες συνεργασίες μου με ορχήστρες και μουσικά σύνολα μέσα από το νέο μου site που σε λίγο καιρό θα είναι έτοιμο».