Ο μοναχικός δρόμος της ευαισθησίας και της ενσυναίσθησης: Μία αληθινά γενναία επιλογή
Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται την ευαισθησία και την ενσυναίσθηση ως δώρα – και πραγματικά είναι-. αλλά αυτά τα δώρα φέρουν ένα ανείπωτο βάρος. Όσοι νιώθουν βαθιά βιώνουν τον κόσμο με αυξημένη επίγνωση, απορροφώντας τόσο την ομορφιά όσο και τον πόνο γύρω τους. Αυτό το συναισθηματικό βάθος μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση, καθώς γίνεται δύσκολο να βρεθούν άνθρωποι που βλέπουν τον κόσμο μέσα από τον ίδιο διακριτικό φακό. Γιατί το να μένεις ανοιχτόκαρδος και καλόκαρδος είναι η πιο δύσκολη – και γενναία – επιλογή;
Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου
Μια κρυφή πρόκληση είναι πώς αυτή η αυξημένη επίγνωση μπορεί εύκολα να εκληφθεί εσφαλμένα ή να συμβάλει σε κοινωνικό άγχος. Όταν είστε συνεχώς συντονισμένοι με τις μικρότερες αλλαγές στον τόνο, την έκφραση του προσώπου ή τη γλώσσα του σώματος κάποιου – και επενδύετε βαθιά στην ευημερία του – μπορεί να γίνει συντριπτικό.
Αυτό περιπλέκεται περαιτέρω από την αυξημένη ευαισθησία στις συναισθηματικές καταστάσεις και την άρρητη δυναμική όσων βρίσκονται σε κοντινή απόσταση.
Λόγω της υψηλής ευσυνειδησίας, μπορεί να στραφείτε προς τα μέσα, να επαναλαμβάνετε συζητήσεις στο μυαλό σας, να αναρωτιέστε αν είπατε το σωστό ή να αισθάνεστε υπεύθυνοι για τις διαθέσεις των άλλων γύρω σας.
Αυτή η υπερβολική επίγνωση μπορεί να αφήσει τις αλληλεπιδράσεις σε δεύτερη μοίρα και να εξαντληθείτε από τη συναισθηματική ενέργεια που απαιτείται για την αντιμετώπιση διαφόρων κοινωνικών καταστάσεων.
Ενδιαφέρεστε πολύ για τη σύνδεση, ωστόσο η ίδια η πράξη της σύνδεσης μπορεί τελικά να σας καταρρακώσει. Αυτή η ευαισθησία διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράτε με τον κόσμο, συχνά παρασύροντάς σας σε χώρους όπου οι άλλοι μοιράζονται τους αγώνες, τους φόβους και τα τρωτά τους σημεία.
Όμως, ενώ το να κρατάς χώρο για τους άλλους έχει νόημα, χρειάζεται επίσης ένα αντίτιμο. Μπορεί να νιώθεις ότι είσαι πάντα η άγκυρα, ο φάρος που καθοδηγεί τους άλλους στις καταιγίδες τους, ωστόσο στέκεσαι μόνος στην ακτή.
Η κοινωνία συχνά σπρώχνει τους ανθρώπους -ιδιαίτερα τους άνδρες- μακριά από την ευαισθησία. Εκτιμά τη στωικότητα, τον έλεγχο και τη σκληρότητα, ενώ απορρίπτει την τρυφερότητα ως δείγμα αδύναμης συμπεριφοράς.
Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι χτίζουν συναισθηματικούς τοίχους για να προστατεύσουν τον εαυτό τους, κλείνοντας τα σημεία που τα αισθάνονται υπερβολικά εκτεθειμένα.
Αλλά χρειάζεται πραγματική δύναμη για να αντισταθείς στον πειρασμό να υψώσεις τείχη. Χρειάζεται τεράστια ανθεκτικότητα για να διατηρηθεί η απαλότητα σε έναν κόσμο που ανταμείβει τη σκληρότητα.
Για να παραμείνεις ανοιχτός και τρυφερός, ακόμα και μετά από πληγές, απαιτεί εξαιρετικό θάρρος. Ο εύκολος δρόμος είναι να χτίσεις τείχη, να αποκλείσεις τους ανθρώπους και να αφήσεις την πικρία να ριζώσει.
Όμως, το «I’m sensitive, and I’d like to stay that way», όπως τραγουδάει ο Jewel, αποτυπώνει μια απλή αλλά βαθιά αλήθεια: το να παραμένεις ευαίσθητος, ενάντια στα πάντα, είναι μια ισχυρή πράξη.
Το να ζεις με ανοιχτή καρδιά δεν είναι απλώς γενναίο – είναι μια μορφή δύναμης που αψηφά τις προσδοκίες του κόσμου.
Όταν κρατάς την καρδιά σου ανοιχτή, περπατάς ένα δύσκολο μονοπάτι. Γιατί, αναπόφευκτα, θα πληγωθείς. Και όταν ο κόσμος σε πληγώνει, το ένστικτο είναι να ξεσπάσεις, να κλείσεις ή να προστατεύσεις τον εαυτό σου με θυμό.
Αλλά η αληθινή δύναμη δεν βρίσκεται στην αποφυγή του πόνου, αλλά στο να τον αντιμετωπίσεις κατά μέτωπο. Είναι επιλογή να παραμείνετε τρυφεροί, να φροντίζετε τις πληγές σας υπομονετικά μέχρι να επουλωθούν.
Εδώ μπαίνει η καλοσύνη – όχι ως παθητικότητα, αλλά ως δύναμη
Η αληθινή δύναμη είναι να επιλέγεις την καλοσύνη σε έναν κόσμο που ανταμείβει τη σκληρότητα. Η ευγένεια δεν είναι να είσαι ένα χαλάκι που θα το πατήσουν ή να γυρίζεις το άλλο μάγουλο. Είναι να στέκεσαι σταθερός στην αγάπη, ακόμα κι όταν ο κόσμος προσπαθεί να σε σπρώξει προς την πικρία.
Για να είσαι ευγενικός απαιτεί μια βαθιά αγάπη για τον εαυτό σου, που γίνεται άπαρτο φρούριο. Δεν μπορείτε να προσφέρετε καλοσύνη στους άλλους αν δεν την έχετε καλλιεργήσει πρώτα μέσα σας.
Και όταν αγαπάτε τον εαυτό σας, δεν ανέχεστε πλέον την κακοποίηση ή την κακομεταχείριση, ούτε χρειάζεται να παρακαλάτε τους ανθρώπους ή να προδίδετε τις δικές σας ανάγκες.
Η καλοσύνη δεν είναι αδυναμία – είναι το πιο δύσκολο πράγμα που μπορείς να κάνεις όταν οι άλλοι σε πληγώνουν. Είναι εύκολο να επικρίνεις, να κατηγορήσεις ή να αποσυρθείς. Η πραγματική πρόκληση είναι να κρατάς την καρδιά σου ανοιχτή, ακόμα κι όταν πονάει.
Αυτό είναι το είδος της δύναμης που χρειαζόμαστε περισσότερη – δύναμη που βασίζεται στην τρυφερότητα, την ανθεκτικότητα και την αγάπη.
Έτσι, αν νιώθετε ότι η ευαισθησία σας κάνει τη ζωή πιο δύσκολη, να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι. Αυτό το μονοπάτι δεν είναι εύκολο, αλλά αξίζει τον κόπο. Η ευαισθησία σας είναι δώρο, όχι ελάττωμα.
Και παρόλο που ο κόσμος μπορεί να μην το καταλαβαίνει πάντα, το θάρρος να μείνεις ανοιχτός, να είσαι ευγενικός και να παραμείνεις πιστός στον εαυτό σου είναι ένα σπάνιο είδος δύναμης. Συνεχίστε να περπατάτε σε αυτό το μονοπάτι και θα βρείτε κι άλλους που είναι έτοιμοι να σας συναντήσουν εκεί.
Πηγή: Psychology Today