Oι 10 διαφορές των παιδιών που μεγάλωσαν ανάμεσα στα 80s και σήμερα!

Νοσταλγική διάθεση για αταξίες που δεν οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια στον… παιδοψυχολόγο. Άγνοια της γλουτένης. Απουσία απολύμανσης κάθε πιθανού εκατοστού του σώματός μας. Παιχνίδι έξω με τις παρέες χωρίς ενοχές… Πόσες πιθανότητες υπάρχουν η εξέλιξη να ΜΗΝ βελτίωσε την καθημερινότητα των παιδιών;

Από την Δέσποινα Σάμψων

Υπάρχει χάσμα στην ανατροφή των παιδιών ανά δεκαετίες. Είναι μύθος το κλισέ των ευτυχισμένων παιδιών; Το τρελό γαϊτανάκι των εξελίξεων στην ιατρική, τη διατροφή, την ασφάλεια και την ποιότητα ζωής έχει δημιουργήσει καλύτερες προοπτικές αλλά και ισχυρότερους φόβους. Τοξικό περιβάλλον, υπερβολικές δόσεις αποστείρωσης και φαρμάκων, αναπτυξιακές διαταραχές και στρες δίνουν το στίγμα της τωρινής παιδικής ανάπτυξης.

1. Η διασκέδασή μας ήταν οι παρέες

Δεν υπήρχαν ίντερνετ, κινητά τηλέφωνο, υπολογιστές ή βιντεογκέιμς. Οι φιλίες μας ήταν ο αποκλειστικός τρόπος διασκέδασής μας. Ποια έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία; Οι ώρες που περνάγαμε σε ανοιχτούς χώρους – γήπεδα, αυλές, πάρκα, κοντινές εκδρομές – σε ομαδικά παιχνίδια με τους κολλητούς γεννούσαν τα πιο δυνατά αισθήματα φιλίας και εξοικείωσης με το άλλο φύλο. Τίποτα δεν μπορούσε να μας κρατήσει μακριά από μια βόλτα.

Μετά από 20-30 χρόνια, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας έχουν μειωθεί σημαντικά με αρνητικές συνέπειες για την υγεία (αύξηση ποσοστών παχυσαρκίας, προδιαβήτη) ακόμα και για παιδιά 10 ετών. Χθες τρέχαμε με όλη μας τη δύναμη στις γειτονιές, σήμερα ανεβάζουμε στο instagram το επιδόρπιο που μόλις καταναλώσαμε ενημερώνοντας ταυτόχρονα το λογαριασμό μας στο facebook και απαντώντας με sms στη μητέρα μας που βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο. Αν δεν μεσολαβεί ακουστικό ή συσκευή δεν υπάρχει επικοινωνία…

2. Το παιχνίδι έξω δεν ήταν… θανάσιμη απειλή 

Κινείσαι αργά με το αυτοκίνητο και παρατηρείς στο πάρκο της γειτονιάς σου ένα δεκάχρονο παιδί να παίζει μόνο. Αμέσως σφίγγεται η καρδιά σου. Κάνεις στην άκρη και αναρωτιέσαι πού είναι η μητέρα του. Να καλέσεις την αστυνομία; Ο φόβος έχει αντικαταστήσει τη φυσιολογική βόλτα που κάναμε εμείς σε αντίστοιχες ηλικίες. Τη δεκαετία του ‘80 μπορούσαμε να παίξουμε στη γειτονιά χωρίς επιτήρηση. Να μείνουμε σε μια πλατεία μέχρι να νυχτώσει.

Κανένας δεν θα κατηγορούσε τους δικούς μας για εγκληματική αμέλεια. Ούτε ήταν τραγικό που οι μεγάλοι δεν μας ήθελαν στα πόδια τους και τα απογεύματά μας ήταν αφιερωμένα σε εξερευνήσεις και μικρές περιπέτειες. Χωρίς νταντάδες, χωρίς αγωνία για τον πιθανό απαγωγέα που θα μας ακινητοποιούσε και θα μας οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην κόλαση της παιδικής πορνείας. Τώρα οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή που καθηλώνει ένα προέφηβο στον καναπέ του σπιτιού του είναι η καλύτερη κάμερα ασφαλείας.

3. Τα παιδιά δεν χαρακτηρίζονταν από διαταραχές 

Πριν 20 ή 30 χρόνια τα παιδάκια ήταν ζωηρά κι έκαναν αταξίες αλλά κανείς δεν σκεφτόταν ότι έπρεπε να μπουν υποχρεωτικά κάτω από την ταμπέλα ενός συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής. Η έλλειψη συμμόρφωσης στις υποδείξεις της νηπιαγωγού δεν χτυπούσε κουδουνάκια για διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού. Το πεντάχρονο που δεν καθόταν ήσυχο δεν παρακολουθούσε συνεδρίες για να αντιμετωπιστεί η υπερκινητικότητά του.

Η απροσεξία δεν οδηγούσε αυτόματα στο συμπέρασμα ανικανότητας ρύθμισης συμπεριφοράς. Μια σχολική εργασία που έμενε πίσω ήταν άλλη μια άλυτη άσκηση και όχι η κορυφή του παγόβουνου μιας σειράς άγνωστων τότε διαταραχών. Κανένα παιδί δεν υποβαλλόταν σε τόσο εξαντλητικά ψυχομετρικά τεστ ούτε είχε ανάγκη από διεγερτικά ή κατευναστικά φάρμακα.

Τα παιδιά ξέσπαγαν και μετά από μερικές ώρες επιπλέον παιχνιδιού έξω και ουσιαστική αγκαλιά από παρόντες γονείς και είχαν χαλαρώσει. Η επόμενη μέρα ήταν μια καινούρια περιπέτεια. Και δεν περιλάμβανε ραντεβού με τον παιδοψυχοθεραπευτή.

4. Κανένας γονιός δεν παρακολουθούσε κάθε λεπτό του παιδιού του.

Στα 10 του έχει ήδη κινητό. Η μητέρα πρέπει ανά πάσα στιγμή να τον βρίσκει όπου κι αν βρίσκεται. Να του υπενθυμίζει με μηνύματα το πρόγραμμα με τις ημερήσιες δραστηριότητες. Να συζητάει μαζί του στις διαδρομές με το αυτοκίνητο κάθε σκέψη που του ήρθε στο μυαλό. Να αναλύει κάθε κίνηση που έκανε. Κι εκείνη έχει σημαντική αποστολή να αφιερώνει για το παιδί της το καλύτερο.

Ποια μαμά νοιαζόταν τόσο πολύ για το μήνυμα που θα εξέπεμπαν τα ρούχα του παιδιού της; Ακριβά αλλά χωρίς να «φωνάζουν» την τιμή; Κάζουαλ αλλά με ένα τουίστ; Έλεος! Τα σημερινά παιδιά δεν τσαλακώνονται. Οι γονείς δεν τους επιτρέπουν να δοκιμάσουν την πικρή γεύση ενός λάθους, μιας αποτυχίας. Κρίνουν τους δασκάλους ως ανεπαρκείς. Απεχθάνονται οποιονδήποτε πάσχει από οποιαδήποτε ασθένεια απειλήσει το ανοσοποιητικό τους.

Τα παιδιά τους κυκλοφορούν έτοιμα να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε μικρή καταστροφή. Τότε κανένα παιδί δεν έβγαινε κουμπωμένο μέχρι τα αυτιά. Κανένας γονιός δεν έτρεχε να βάλει στη θέση του κανένα δάσκαλο που μας είχε αδικήσει.

5. Δεν χαρακτηρίζαμε μπούλινγκ μια απλή σπρωξιά 

Μελανιές, κλωτσιές, αδικίες, χοντράδες – όλα ήταν μέσα. Τα αντιμετωπίζαμε, μας πλήγωναν, μας έριχναν αλλά μετά από λίγο βρίσκαμε μέσα μας τη δύναμη να ανταποκριθούμε χωρίς να κληθεί συμβούλιο μεταξύ όλων των φορέων του δημοτικού συμβουλίου. Σήμερα, αντί για γερές βάσεις στην ηθική μιας συμπεριφοράς, χτίζουμε ένα ουτοπικό περιβάλλον τεχνητής καλοσύνης που απλώς δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή και ποινικοποιούμε μια άγρια ματιά.

6. Ο ήλιος ήταν ο φίλος μας 

Τότε απουσίαζε οποιασδήποτε υπερβολή σχετικά με την καταστροφική έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία. Όλα τα παιδιά μεγαλώναμε χωρίς να απλώνουμε τόνους αντηλιακού και παρόλα αυτά το μελάνωμα ήταν μάλλον άγνωστη λέξη. Σήμερα που η έλλειψη βιταμίνης D που παράγεται μόνο από την έκθεσή μας στον ήλιο έχει καταστροφικές συνέπειες στην ανάπτυξη αλλά και στην ψυχική υγεία, η εμμονή με την ολοκληρωτική αποχή από την ηλιοθεραπεία τείνει να περιοριστεί. Ενδιάμεσα, πέρασαν κάποιες δεκαετίες που ο ήλιος στοχοποιήθηκε περισσότερο και από το αλκοόλ.

7. Σιγά μην υπήρχαν εμβόλια για κάθε πιθανή ιατρική απειλή! 

Η αλήθεια είναι ότι το δίκτυ ασφαλείας που έχει διαμορφωθεί την τελευταία δεκαετία με τα εθνικά προγράμματα εμβολιασμού είναι αξιόπιστο – τουλάχιστον για την Ελλάδα. Στην Αμερική, όμως, που… σέρνει τον χορό των ιατρικών ανακαλύψεων, κάποια πράγματα έχουν ξεφύγει. Νέες εγκρίσεις εμβολίων και φαρμάκων εντάσσονται σε μια μακρά λίστα προστασίας που δημιουργεί εντάσεις και αμφισβητήσεις για τις προθέσεις των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών.

Εκτός από τη συνεχή μελέτη του συγκεκριμένου τομέα από τον μέσο γονέα, απαιτείται και μια ενημερωμένη ατζέντα για ένα δοσολόγιο εμβολίων που γίνεται όλο και πιο δύσκολο να προγραμματίσεις με συνέπεια να χαρακτηριστείς ανεύθυνος στην επόμενη δόση που έχεις αμελήσει να προγραμματίσει. Το ζήτημα είναι πολλές φορές ηθικό. Ένα σύστημα δυναμώνει επειδή έχει και κάποιες πτώσεις. Δηλαδή, επειδή ασθενεί. Πώς αλλιώς θα εξελιχθεί;

8. Ποιος πλενόταν με αντιβακτηριδιακό; 

… όταν το σαπούνι με το νερό ήταν ο καλύτερος τρόπος για να καθαριστούμε από τη σκόνη επιστρέφοντας σπίτι. Η πλύση εγκεφάλου με τα ειδικά σκευάσματα που απομακρύνουν και το 99,9% των μικροβίων ακολούθησε μετά και δημιούργησε την αναγκαιότητα απολύμανσης σε καθημερινή βάση.

Αποτέλεσμα είναι τα σημερινά παιδιά να υποφέρουν από ανεξήγητες αλλεργίες, άσθμα ή και δερματικές ασθένειες εξαιτίας της υπερέκθεσής τους σε χημικές συνθέσεις που περιέχουν επικίνδυνα χημικά όπως την αμφισβητούμενη τρικλοζάνη. Πρόσφατα, αποδείχτηκε ότι μπορεί να σκοτώνει τα περισσότερα μικρόβια αλλά όχι όλα. Αυτά που επιβιώνουν αναπτύσσουν μηχανισμούς που τα κάνουν πιο δυνατά και πιο ανθεκτικά σε μια μελλοντική αναμέτρηση. Τα βακτήρια αυξάνουν την αντιβακτηριδιακή και στη συνέχεια την αντιβιοτική τους αντίσταση και οι ασθένειες αυξάνονται.

9.  Το περιβάλλον δεν ήταν τόσο τοξικό

Παραμπέν και φθαλάτες στα καλλυντικά; Φθόριο στις οδοντόκρεμες; Διοξείδιο τιτανίου στα αντηλιακά; Τα χημικά που βελτίωσαν κάποιες ιδιότητες των προϊόντων υγιεινής και ομορφιάς κυριάρχησαν σε τέτοιο βαθμό που εδώ και κάποια χρόνια είναι πιστοποιημένο ότι το σημερινό περιβάλλον είναι επιβαρυμένο από τοξικά. Η περιβαλλοντική αγωγή είναι το μόνο όπλο στα χέρια τους που μπορεί να τα προστατεύσει από την επιδείνωση της κατάστασης. Εμείς μεγαλώσαμε χωρίς να είμαστε εκτεθειμένοι σε τόσα χημικά αλλά δυστυχώς όταν μπήκαν στη ζωή μας αγνοούσαμε και τη διαδικασία σεβασμού του περιβάλλοντος.

10. Η διατροφή μας ήταν καλύτερη

Τότε δεν υπήρχαν πρόσθετα στα φαγητά. Μόλις ξεκινούσε η κατανάλωση λάιτ προϊόντων. Η γλουτένη δεν ήταν πρόβλημα. Ούτε η ζάχαρη γιατί από την άλλη πλευρά δεν βρισκόταν κρυμμένη σε κάθε πιθανή μπουκιά που καταναλώναμε για να της προσθέσει υπεραξία.

Σήμερα οι επεξεργασμένες τροφές αποτελούν ένα σοβαρό γρίφο για την ποιότητα της διατροφής. Οι γλυκαντικές ουσίες, όπως το σιρόπι καλαμποκιού έχουν διαταράξει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα των περισσότερων παιδιών που μεγαλώνουν με ισχυρές δόσεις ακατάλληλων συντηρητικών και πρόσθετων στα καθημερινά γεύματά τους.