Πώς η τάξη και η καθαριότητα βελτιώνουν την ψυχική υγεία μας
Αμέτρητα άπλυτα πιάτα στον νεροχύτη, στοίβες ασιδέρωτων ρούχων, σκόνη παντού, σκουπίδια που μένουν στις σακούλες, σκόρπια αντικείμενα στο άτακτο τοπίο του σπιτιού. Αν όλα αυτά κάτι σας λένε, τότε καλό είναι να μάθετε ότι δεν πρόκειται απλώς για έλλειψη νοικοκυροσύνης αλλά για σημάδια που προμηνύουν κατάθλιψη. Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να δούμε τις δουλειές του σπιτιού με άλλο μάτι;
Από τη Σοφία Κροκιδά
Μερικά από τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι γνωστά σε όλους: Απώλεια όρεξης για πράγματα που κάποτε μας γέμιζαν, απελπισία, βαθιά θλίψη. Αλλά υπάρχουν και κάποια άλλα σημάδια που προμηνύουν την κατάθλιψη, τα οποία ίσως να μην γνωρίζετε.
Φυσικά όλοι περνάμε φάσεις που βαριόμαστε να συμμαζέψουμε ή να καθαρίσουμε. Όταν όμως η υπερβολική αταξία συνοδεύεται από υπερβολικό άγχος, κούραση ή θλίψη, τότε ίσως σημαίνει ότι πρέπει να προσέξουμε την ψυχική μας υγεία.
Δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση το ότι η επιβαρυμένη ψυχική υγεία μπορεί να οδηγήσει σε ένα ανοργάνωτο σπίτι. Τα κριτήρια της κατάθλιψης περιλαμβάνουν μειωμένη όρεξη για δραστηριότητες, απώλεια ενέργειας και αναποφασιστικότητα. Στοιχεία σημαντικά για να κρατήσει κανείς το σπίτι του καθαρό και τακτοποιημένο.
Επίσης, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες η ακαταστασία επηρεάζει άμεσα την ικανότητα κάποιου να νιώσει όμορφα σε έναν χώρο. Και το πιο δύσκολο κομμάτι εδώ είναι το να παλεύει κάποιος με την κατάθλιψη αλλά να θέλει να κρατάει το σπίτι του καθαρό και οργανωμένο, μπλέκοντας σε έναν φαύλο κύκλο. Η ακαταστασία μπορεί επίσης να ανεβάσει τα επίπεδα στρες και να μας αποσπάσει από άλλες προτεραιότητες.
Τα πλεονεκτήματα ενός τακτοποιημένου σπιτιού
Οι ειδικοί συμφωνούν: Οι οργανωμένοι χώροι μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική μας υγεία. Τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν καθαρό μυαλό, έλεγχο, βελτιωμένη ποιότητα ζωής, ανεβασμένη αυτοπεποίθηση, αύξηση της παραγωγικότητας και πιο ήρεμη ατμόσφαιρα.
Οι ειδικοί συμφωνούν: Οι οργανωμένοι χώροι μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική μας υγεία.
Είτε παλεύετε με κάποια ψυχολογική ασθένεια είτε όχι, η οργάνωση θέλει χρόνο και δέσμευση. Αλλά, όσο δύσκολο κι αν φαντάζει κάποιες φορές ακόμα και το πλύσιμο δύο πιάτων, η ψυχολογική ανταμοιβή μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από όσο νομίζετε.
Επίσης, το να βάζουμε τάξη στο σπίτι απαιτεί να μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις, να βάζουμε προτεραιότητες και να έχουμε υπομονή. Παίρνουμε σημαντικές πληροφορίες για το πώς είμαστε ανάλογα με το τι κάνουμε. Έτσι, όταν κρατάμε ένα σπίτι καθαρό και οργανωμένο ενισχύουμε το μήνυμα ότι αξίζουμε τον χρόνο και τον κόπο που χρειάζεται για να ζούμε σε ένα όμορφο, ζεστό σπίτι.
Πώς να οργανωθείτε – ειδικά αν πιέζεστε ψυχολογικά
1. Ξεκινήστε από τα μικρά
Ακόμα κι αν ψυχολογικά νιώθετε καλά, το να καθαρίσετε ένα ολόκληρο δωμάτιο ή μία ντουλάπα έτοιμη να ξεχειλίσει μπορεί να είναι μία μεγάλη πρόκληση. Θέστε μικρούς και επιτεύξιμους στόχους.
Υπάρχουν δύο τρόποι να το κάνετε. Ο πρώτος είναι να «σπάσετε» μια δουλειά του σπιτιού σε κομμάτια μειώνοντας το μέγεθος και το εύρος. Ξεκινήστε με ένα συρτάρι, ένα ράφι, ή ένα ντουλάπι της κουζίνας.
Ο δεύτερος είναι να βάλετε χρονόμετρο, σταματώντας τις δουλειές μόλις αυτό χτυπήσει. Για παράδειγμα, δώστε στον εαυτό σας 15 λεπτά για να καθαρίσει ένα συρτάρι. Όταν το καταφέρετε θα δείτε ότι μπορείτε μια χαρά να τα βγάλετε πέρα με τις δουλειές και θα αποκτήσετε την ενέργεια να συνεχίσετε, βήμα βήμα.
Όταν συμμαζεύετε το σπίτι είναι σημαντικό να θέτετε κάποιες ερωτήσεις που θα σας φέρουν πιο κοντά στον στόχο σας, π.χ. αναρωτηθείτε γιατί έχετε και πού κάθε αντικείμενο.
2. Δημιουργήστε απλά συστήματα
Όταν νιώθετε κατάθλιψη, εξάντληση ή άγχος, ίσως είναι δύσκολο να σκεφτείτε καθαρά. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να έχετε αναπτύξει κάποιους απλούς τρόπους που θα σας βοηθούν να κρατήσετε σε τάξη τον χώρο σας.
Σημειώστε όλα τα αντικείμενα που συνήθως βάζετε σε λάθος σημεία και φτιάξτε ένα «σπίτι» για το κάθε ένα. Για παράδειγμα, μπορείτε να βάζετε πάντα τα κλειδιά σας σε ένα μπολ στην είσοδο του σπιτιού, ή τα γυαλιά ηλίου σας στην τσάντα που χρησιμοποιείτε καθημερινά.
3. Καλλιεργείστε μια προσεκτική προσέγγιση
Η οργάνωση είναι μια τέλεια ευκαιρία να γίνετε πιο προσεκτική. Προσπαθήστε να κάνετε μόνο ένα πράγμα τη φορά και να του δίνετε την προσοχή που πρέπει. Με το να γίνετε πιο προσεκτική, ακόμα και οι πιο βαρετές δουλειές μπορεί να αποκτήσουν ενδιαφέρον.
4. Κάντε ερωτήσεις στον εαυτό σας
Όταν συμμαζεύετε το σπίτι είναι σημαντικό να θέτετε κάποιες ερωτήσεις που θα σας φέρουν πιο κοντά στον στόχο σας. Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν:
- Αυτό το αντικείμενο υποστηρίζει τις τωρινές αξίες και προτεραιότητές μου;
- Αυτό το αντικείμενο ταιριάζει με την εικόνα που έχω για το ιδανικό σπίτι;
- Θα μπορούσε αυτό το αντικείμενο να είναι χρήσιμο για κάποιον άλλο;
- Θα αγόραζα ξανά αυτό το αντικείμενο τώρα;
- Θα επηρέαζε τη ζωή μου το να μην έχω αυτό το αντικείμενο;
- Αυτό το αντικείμενο αξίζει πραγματικά τον χώρο που πιάνει μέσα στο σπίτι μου;
- Αυτό το αντικείμενο προσδίδει αξία στη ζωή μου αυτή τη στιγμή;
5. Η ώρα της νίκης
Όταν έχετε πια οργανώσει εκείνο το συρτάρι ή έχετε αδειάσει το ντουλάπι που θέλατε, και αν το έχετε κάνει ενώ δεν είστε στα καλύτερά σας ψυχολογικά, είναι η στιγμή για να γιορτάσετε το κατόρθωμά σας.
Αφιερώστε χρόνο στο συμμάζεμα του σπιτιού σας. Και προσπαθήστε να το απολαύσετε. Όταν φροντίζουμε τον χώρο μας με αγάπη στέλνουμε ένα σημαντικό μήνυμα στον εαυτό μας: ότι αξίζουμε τον χρόνο και την προσπάθεια και ότι αξίζουμε ένα άνετο και ζεστό σπίτι.