Σχέση και σήματα κινδύνου: Η επιστήμη μας λέει τι πρέπει να προσέξουμε
Οι σχέσεις χαλάνε για πολλούς λόγους. Κάποια ζευγάρια απλώς δεν ταιριάζουν, ενώ κάποια άλλα είναι τοξικά και επικίνδυνος συνδυασμός. Αν και δεν είναι τόσο απλό το να προβλέψει κανείς αν μια σχέση θα πάρει τον λάθος δρόμο, αν ξέρετε τι να προσέχετε, τότε μπορεί να προλάβετε τα χειρότερα. Ποια είναι λοιπόν τα πιο συνηθισμένα σήματα κινδύνου;
Από τη Σοφία Κροκιδά
Πολλές φορές είναι δύσκολο να προβλέψουμε προς τα πού οδεύει μια σχέση. Αν ποτέ σας συνέβη να νομίζετε ότι ο νέος σας σύντροφος είναι ο ένας και μοναδικός, ενώ λίγο αργότερα πλέον σας αφήνει αδιάφορη, δεν είστε η μόνη. Οι ψυχολόγοι και οι ειδικοί σχέσεων μας προειδοποιούν!
Νιώθετε ανασφαλής στο σπίτι με τον σύντροφό σας
Αυτό που δεν πρέπει ποτέ να αγνοείτε είναι το ένστικτό σας. Όσο δελεαστικό κι αν είναι να εκλογικεύουμε κάποιες φορές τα συναισθήματά μας, κάποια πράγματα δεν χρειάζονται ερμηνεία. Αν, για παράδειγμα, νιώθετε ανασφαλής όταν βρίσκεστε μόνη στο σπίτι με τον σύντροφό σας, τότε σίγουρα κάτι δεν πάει καλά.
Αν νιώθετε ότι απειλείστε όταν είστε δίπλα του, ή αν υπάρχει ιστορικό βίαιης συμπεριφοράς θα πρέπει να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Κάποιες φορές η απειλή μπορεί να μην είναι σωματική αλλά ψυχολογική, και δεν πρέπει να την προσπερνάτε. Είναι ανάγκη και δικαίωμά σας να νιώθετε ασφαλής με τους ανθρώπους που αγαπάτε.
Ο σύντροφός σας σάς απειλεί για να σας ελέγχει
Αν ο σύντροφός σας συνηθίζει να σας χειραγωγεί με απειλές και δωροδοκίες, προσέξτε. Αν, για παράδειγμα, πείτε ότι έχετε πλάνα για το βράδυ κι εκείνος σας κάνει παράπονα ότι δεν περνάτε αρκετό χρόνο μαζί μόνο και μόνο για να μη βγείτε μόνη σας, τότε αυτό είναι ένα αληθινό σημάδι κινδύνου.
Αν δέχεστε απειλές με τη μορφή σωματικής, λεκτικής, ή οικονομικής βίας θα πρέπει να πάρετε τα μέτρα σας. Τέτοιου είδους συμπεριφορές δεν είναι ποτέ αποδεκτές και όσο πιο κοντά έρχεστε με τον σύντροφό σας τόσο περισσότερο θα αυξάνονται.
Ο σύντροφός σας εξαρτάται από εσάς
Στην αρχή μιας σχέσης το να μη μπορεί ο ένας χωρίς τον άλλο είναι χαριτωμένο και τρυφερό. Μετά από λίγο καιρό όμως ένας σύντροφος που κρέμεται από πάνω σας δεν είναι και το καλύτερο σημάδι.
Γιατί πολλές φορές μια τέτοια κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε κτητικότητα και ζήλεια. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα το να εξαρτάται κάποιος από τον σύντροφό του είναι το ένα από τα έξι κύρια πράγματα που ξενερώνουν κάποιον σε μια σχέση. Και σύμφωνα με τους ειδικούς είναι επίσης σημάδι για μια σχέση χωρίς ισορροπίες.
Όσο ωραίο κι αν είναι να μας θέλει σαν τρελός ο σύντροφός μας, αν θέλει συνέχεια να μιλάμε και να ξέρει κάθε στιγμή πού είμαστε, η σχέση μας μάλλον δεν είναι υγιής.
Ο σύντροφός σας ζηλεύει υπερβολικά
Η ζήλεια μπορεί να γίνει εξαιρετικά τοξική. Αν ο σύντροφός σας νιώθει συνεχώς ζήλεια χωρίς κανέναν λόγο, τότε μάλλον σημαίνει ότι δεν σας εμπιστεύεται πλήρως. Και οι έρευνες δείχνουν ότι η ζήλεια είναι σημάδι συναισθηματικής εξάρτησης, και μπορεί να προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια σε μια σχέση.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να ζηλεύουμε κάποιες φορές, αλλά δεν είναι φυσιολογικό όταν γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Αν ο σύντροφός σας σάς ρωτάει συνεχώς με ποιον μιλάτε, με ποιον βγαίνετε ή τι ώρα θα γυρίσετε, τότε θα πρέπει να ανησυχήσετε.
Γιατί το χειρότερο είναι ότι αυτή η συμπεριφορά μπορεί να επιδεινωθεί πολύ γρήγορα, σε σημείο που ο σύντροφός σας να ελέγχει το κινητό ή τα social media σας, και να σας κατηγορεί ότι τον απατάτε.
Δεν είστε ποτέ προτεραιότητα για τον σύντροφό σας
Αν ο σύντροφός σας δείχνει να μην θέλει να περνάει χρόνο μαζί σας, τότε ή δεν ενδιαφέρεται ή δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας σχέσης. Αν δεν υπάρχει κάποια προφανής εξήγηση για μια τέτοια συμπεριφορά τότε μπορεί αυτό να είναι σημάδι ναρκισσισμού, αντικοινωνικότητας ή συνδρόμου Άσπεργκερ.
Το σημαντικό είναι ότι αν δεν είστε προτεραιότητα για τον σύντροφό σας, δεν θα γίνετε ποτέ. Με τον χρόνο θα οδηγηθείτε σε μια ανισόρροπη σχέση, αφού είναι δείγμα ότι η παρουσία σας δεν εκτιμάται.
Αυτό κάποιες φορές μπορεί να λυθεί μέσα από την επικοινωνία και την κουβέντα, αλλά αν έχετε εκφράσει τα συναισθήματά σας και ο σύντροφός σας δεν κάνει κάποια προσπάθεια για αλλαγή, τότε θα πρέπει να επαναξιολογήσετε τη σχέση σας.
Φοβάστε να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας
Η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία είναι βασικός πυλώνας κάθε υγιούς σχέσης. Καμία σχέση δεν είναι τέλεια, οπότε είναι σημαντικό το να μπορείτε να συζητάτε τα προβλήματά σας με άνεση. Αν δυσκολεύεστε να ανοιχτείτε στον σύντροφό σας, τότε κάτι δεν πάει καλά.
Για παράδειγμα, ο σύντροφός σας μπορεί να μην σας προσφέρει ένα ασφαλές περιβάλλον για να εκφραστείτε ελεύθερα. Και αν λείπει αυτό το ασφαλές περιβάλλον τότε γρήγορα θα νιώσετε παραμελημένη μέσα στη σχέση.
Να θυμάστε όμως, ότι κάποιες φορές το πρόβλημα της επικοινωνίας μπορεί να προκύπτει και από εσάς την ίδια. Η αλληλεξάρτηση χαρακτηρίζεται από ανθρώπους που φοβούνται να μοιραστούν τα συναισθήματα και τις επιθυμίες τους προκειμένου να ευχαριστήσουν τον σύντροφό τους.
Ο σύντροφός σας δεν γιορτάζει τις νίκες σας
Αυτό το σημείο θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Αν προσέξετε ότι ο σύντροφός σας έχει την τάση να υποβαθμίζει ή να αγνοεί τα πράγματα που καταφέρνετε στη ζωή σας, τότε ίσως σημαίνει ότι δυσκολεύεται να σας συναισθανθεί ή νιώθει απειλή από την επιτυχία σας. Και φυσικά αυτό με τον καιρό δημιουργεί μια μη υγιή σχέση.
Μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί επίσης να σημαίνει ότι βαθιά μέσα του ο σύντροφός σας δεν σας βλέπει ως ομάδα. Το ζευγάρι θα πρέπει να μοιράζεται τις επιτυχίες του και όχι να τις βλέπει ανταγωνιστικά. Ο σύντροφός σας θα πρέπει επίσης να σας στηρίζει όταν κάτι δεν πάει καλά, και να σας βοηθάει να νιώσετε καλύτερα.
Αν ο σύντροφός σας δεν χαίρεται με τις χαρές σας δεν σημαίνει ότι δεν σας αγαπάει. Σημαίνει περισσότερο ότι δεν έχει ενδιαφέροντα, δεν ξέρει να επικοινωνεί ή δεν έχει αναπτύξει την ικανότητα της ενσυναίσθησης.
Δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε τον σύντροφό σας
Η εμπιστοσύνη είναι βασικό στοιχείο σε μια σχέση. Αν δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε τον σύντροφό σας δεν θα νιώσετε ποτέ ασφάλεια μαζί του. Και μιλάμε για τα πάντα, από το να μην είναι ποτέ στην ώρα του μέχρι κάτι πραγματικά σημαντικό, όπως το να σας λέει ψέματα. Για να χτίσετε μια γερή σχέση θα πρέπει να μπορείτε να βασιστείτε στον άνθρωπό σας.
Ο σύντροφός σας είναι υπερβολικά εκδηλωτικός
Είναι ωραίο το να παίρνουμε πολλή αγάπη σε μια σχέση. Τι γίνεται όμως όταν κάποιος στην αρχή δείχνει να μας λατρεύει και μετά σταματάει να εκδηλώνεται αλλά περιμένει από εμάς να συνεχίσουμε να προσπαθούμε;
Το αποτέλεσμα συνήθως είναι να μένουμε πίσω προσπαθώντας να αναθερμάνουμε τη σχέση, περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Το λεγόμενο love bombing είναι μια μορφή χειραγώγησης που παρατηρείται συνήθως από νάρκισσους που προσπαθούν να ελέγξουν τους άλλους.
Αν και στην αρχή μπορεί να μην σας φαίνεται κακό, στη συνέχεια να ξέρετε ότι ο σύντροφός σας θα περιμένει πολλά ως αντάλλαγμα.
Ο σύντροφός σας δεν συμβιβάζεται ποτέ
Ο συμβιβασμός είναι ένα ακόμη κύριο γνώρισμα των υγιών σχέσεων. Κανένα ζευγάρι δεν έχει ακριβώς τις ίδιες επιθυμίες πάντα. Μπορεί να πρέπει να κάνουμε πίσω στο τι θα φάμε το μεσημέρι ή και σε σοβαρά πράγματα όπως θέματα οικογένειας.
Αν ο σύντροφός σας αδυνατεί να ακούσει τις ανάγκες σας και να συμβιβαστεί, τότε σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε εσείς πάντα ένα βήμα πίσω. Το να μπορεί κανείς να συμβιβαστεί σε μια σχέση σημαίνει ότι νοιάζεται και δεν βλέπει τα πράγματα μονόπλευρα.
Νιώθετε αποξενωμένη από τους φίλους και τους συγγενείς σας
Σε κάποιες τοξικές σχέσεις είναι σύνηθες κάποιος να προσπαθεί να κρατήσει τον σύντροφό του μακριά από τον κύκλο του, ώστε να μην επηρεάζεται από αυτούς. Όσο λιγότερο ακούει τους γύρω του τόσο πιο εύκολα μπορεί να τον ελέγξει ο σύντροφός του.
Η απομόνωση από τον κοινωνικό περίγυρο είναι ένα βασικό εργαλείο συναισθηματικής κακοποίησης και χειραγώγησης και μια τέτοια σχέση σπάνια έχει καλή κατάληξη.
Αν ο σύντροφός σας δεν θέλει να μιλάτε στους φίλους και τους συγγενείς σας, τότε θα πρέπει να ανοίξετε τα μάτια σας και να δείτε τι συμβαίνει στη σχέση σας.
Ο σύντροφός σας δείχνει σημάδια ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Ο ναρκισσισμός είναι διαταραχή που μπορεί να κάνει κάποιον να σκέφτεται μόνο τον εαυτό του. Ο νάρκισσος θέλει να τον θαυμάζουν, δεν έχει ενσυναίσθηση και σπάνια πιστεύει ότι έχει κάποιο πρόβλημα, ώστε να προσπαθήσει να αλλάξει.
Αν κάποιος δεν έχει διαγνωστεί με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, γιατί είναι μια κατάσταση που δεν βελτιώνεται χωρίς θεραπεία και προσπάθεια.
Αν και δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε έναν νάρκισσο, κάποια κλασικά σημάδια είναι ότι ο σύντροφός σας θέλει συνέχεια να τον παινεύετε, και περιμένει να είστε πάντα διαθέσιμη.
Η σχέση σας περιστρέφεται γύρω από το αλκοόλ
Η τελευταία επισήμανση είναι η εξάρτηση από το αλκοόλ. Πολλές σχέσεις ξεκινούν σε ένα μπαρ ή με μερικά ποτά. Ωστόσο, αν όλη η σχέση σας περιστρέφεται γύρω από το ποτό, τότε μάλλον κάτι δεν πάει καλά.
Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε μειωμένη ικανοποίηση σε μια σχέση αλλά και σε περισσότερους τσακωμούς.
Πολλές φορές το ποτό αποτελεί μέσο για να ξεφεύγει κανείς από την πραγματικότητα ή για να κρύψει τα προβλήματα μιας σχέσης. Με αυτόν τον τρόπο όμως τα πράγματα δεν βελτιώνονται.
Είναι σημαντικό να μπορείτε να περνάτε χρόνο με τον σύντροφό σας νηφάλιοι. Αν πρέπει να πιείτε για να έρθετε κοντά, τότε ίσως δεν ταιριάζετε πραγματικά. Δοκιμάστε να μην πιείτε για ένα μήνα ή παραπάνω. Έτσι θα μπορέσετε να καταλάβετε αν η σχέση σας βασίζεται στο αλκοόλ ή αν μοιράζεστε κάτι πιο δυνατό.