Ο φόβος της εγκατάλειψης στην ερωτική σχέση: Τι είναι και πώς μπορείτε να τον αποφύγετε

Ο φόβος της εγκατάλειψης μπορεί να δημιουργήσει τρομερό ψυχικό πόνο μέσα σε μια σχέση, και είναι κάτι που επηρεάζει πολλά ζευγάρια σήμερα. Τι είναι ο φόβος της εγκατάλειψης; Πώς αντιμετωπίζεται και πόση σχέση έχει με τις περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας;

Από τη Σοφία Κροκιδά

Η ανάγκη για κοινωνικές σχέσεις και δεσμούς με άλλους ανθρώπους είναι κάτι που όλοι βιώνουμε. Είναι μία ανάγκη που ενισχύει την ικανότητά μας να εμπιστευόμαστε τους γύρω μας και που ενδυναμώνει την αυτοπεποίθησή μας. Επίσης μειώνει την τάση μας να αναστατωνόμαστε στην ιδέα μίας υποθετικής απόρριψης ή εγκατάλειψης.

Όταν όμως η ανάγκη αυτή γίνεται απόλυτη και ολοκληρωτική, τότε η σχέση είναι φυσικό να αποκτήσει αρνητικό πρόσημο. Η υπερβολική αυτή ανάγκη για δέσιμο είναι που οδηγεί στον φόβο της εγκατάλειψης, έναν φόβο ανεξέλεγκτο και παράλογο, λόγω μιας απομάκρυνσης που πάντα νιώθουμε να παραμονεύει.

Οι άνθρωποι που τους χαρακτηρίζει συναισθηματική εξάρτηση συνήθως:

• Έχουν την τάση να βιώνουν υπερβολικό στρες
• Θέλουν να ελέγχουν τους άλλους, και ειδικά τους ερωτικούς συντρόφους τους
• Νιώθουν άδειοι και πιστεύουν ότι δεν μπορούν να γεμίσουν αυτό το κενό με κανέναν άλλο
• Νιώθουν ανίκανοι να διαχειριστούν τη μοναξιά
• Βάζουν πάντα τον σύντροφό τους ως προτεραιότητα
• Εξιδανικεύουν τον άνθρωπο από τον οποίο εξαρτώνται
• Θέλουν να ευχαριστούν τους πάντες
• Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση

Ο φόβος της εγκατάλειψης σε μια σχέση

Ο φόβος είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζει κάποιος τη συναισθηματική του εξάρτηση και ό,τι άλλο αυτή δημιουργεί. Είναι τόσο έντονος που κάνει τη σχέση δύσκολη και για τους δύο. Κι αυτό γιατί το άτομο που φοβάται υπερβολικά μην το εγκαταλείψουν «πνίγει» με τη συμπεριφορά του τον άλλο, ώστε να μην τον αφήσει να φύγει.

Ζητώντας μηνύματα επιβεβαίωσης

Μερικές από τις συμπεριφορές που αναφέραμε παραπάνω σχετίζονται με τον έλεγχο. Γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να αντέξουν την αβεβαιότητα. Έτσι, «πνίγουν» τον σύντροφό τους παρακολουθώντας συνεχώς τα social media τους, τα μηνύματά τους, κάθε τους κίνηση.

Θέλουν να ξέρουν συνεχώς πού βρίσκεται ο σύντροφός τους και με ποιον μιλάει και απαιτούν άμεσες απαντήσεις. Την ίδια στιγμή πιστεύουν ότι η απουσία τρυφερών μηνυμάτων από τον σύντροφό τους αντιστοιχεί σε απουσία αγάπης και ενδιαφέροντος. Γι΄ αυτό και χρειάζονται διαρκή επιβεβαίωση.

Θέλουν να ξέρουν αν κάνουν το ταίρι τους να βαριέται, αν ακόμα τους αγαπάει ή αν σκέφτεται κάποιον άλλο. Όποια κι αν είναι η απάντηση, συνήθως επανέρχονται σύντομα με την ίδια ερώτηση.

Δεν θέλουν να είναι ποτέ μόνοι

Οι άνθρωποι που βιώνουν φόβο εγκατάλειψης δεν θέλουν ποτέ να είναι μόνοι τους και μισούν τη μοναξιά. Συνήθως αποφεύγουν οποιαδήποτε κατάσταση μπορεί να τους κάνει να νιώσουν εγκατάλειψη και γι’ αυτό ακριβώς είναι τόσο περιοριστικοί. Μην ξεχνάτε ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και πιστεύουν ότι η απειλή της εγκατάλειψης παραμονεύει παντού.

Ανάγκη για αποκλειστικότητα

Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να είναι αδιάλλακτοι και βίαιοι όταν ζητούν κάτι, γιατί δεν θέλουν να χάσουν τον σύντροφό τους. Βασικό χαρακτηριστικό τους είναι η εύθραυστη ψυχολογία τους. Γι’ αυτό και σπάνια θα επιτρέψουν στον σύντροφό τους να βγει με τους φίλους του.

Αν είστε σε σχέση με έναν τέτοιο άνθρωπο το πιο πιθανό είναι να σας παίρνει συνεχώς τηλέφωνο όταν είστε έξω μόνη σας για να δει πού είστε και ο ίδιος να βυθίζετε σε τρομερό άγχος λόγω του φόβου εγκατάλειψης που τον καταλύει.

Πολλές φορές η συμπεριφορά αυτή μπορεί να σας ωθήσει να ακυρώσετε τα σχέδιά σας για να μην προκαλέσετε όλα τα παραπάνω και νιώσετε υπεύθυνη για την κακή ψυχολογία του συντρόφου σας.

Επιδείνωση της σχέσης λόγω του φόβου εγκατάλειψης

Οι επιπτώσεις του φόβου της εγκατάλειψης είναι τεράστιες. Συνήθως η σχέση χειροτερεύει αφού γίνεται ανισόρροπη ή ακόμα και τοξική. Το να είσαι με έναν συναισθηματικά εξαρτώμενο άνθρωπο συνήθως έχει δυσκολίες που δεν σταματούν, ίσα ίσα αυξάνονται.

Ένα άτομο που εξαρτάται από εσάς συναισθηματικά μπορεί να εξαντλήσει την υπομονή σας, αφού θα πρέπει συνεχώς να ικανοποιείτε τις ανάγκες του. Και μια τέτοια δοκιμασία δεν είναι καλή για κανέναν. Γιατί η επιθυμία να σας ευχαριστεί και να σας ικανοποιεί τον κάνει να ψάχνει συγκεκριμένα είδη αρνητικής συμπεριφοράς.

Ενδοοικογενειακή βία και φόβος εγκατάλειψης

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στην Ισπανία το 49% των συμμετεχόντων ήταν συναισθηματικά εξαρτημένοι. Και το μεγαλύτερο ποσοστό γυναίκες. Ένα 24% αυτών ήταν νέοι από 16 μέχρι 31 ετών, κάτι που δείχνει ότι η συναισθηματική εξάρτηση είναι πραγματικό πρόβλημα στους νέους.

Το παραπάνω εύρημα είναι σημαντικό γιατί η επιστήμη έχει αποδείξει ότι η συναισθηματική εξάρτηση είναι χαρακτηριστικό γυναικών ευάλωτων απέναντι στην ανδρική βία. Οι ειδικοί λένε ότι το 25% των κοριτσιών μεταξύ 16 και 19 ετών έχουν ήδη βιώσει μια ελεγκτική σχέση.

Πολλοί μάλιστα θεωρούν ότι η αύξηση ύπαρξης συναισθηματικής εξάρτησης σε νέους ανθρώπους αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς.

Πρόληψη και εξάλειψη

Οι έρευνες μας δείχνουν ότι μπορούμε να βάλουμε φρένο και στη συναισθηματική εξάρτηση και στον φόβο εγκατάλειψης βελτιώνοντας κάποιους παράγοντες που οδηγούν σε αυτά από μικρή ηλικία.

Κάποιοι από τους παράγοντες είναι:

• Ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες
• Ισχυρές πεποιθήσεις σχετικά με τον ρομαντικό έρωτα
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Όταν μιλάμε για φυλετική βία το άτομο θα πρέπει να έχει καλλιεργήσει την αυτοπεποίθησή του, κοινωνικές δεξιότητες, συναισθηματική δύναμη και υψηλή αυτοεκτίμηση. Γιατί ένας έφηβος είναι πολύ λιγότερο πιθανό να εξαρτηθεί συναισθηματικά από κάποιον αν έχει όλα τα παραπάνω.