«Ρομποσεξουαλικότητα»: Έρευνα συνδέει το ενδιαφέρον για σεξ με ρομπότ με τον σεξισμό και την κυριαρχία

Σε μια εποχή όπου η γραμμή μεταξύ επιστημονικής φαντασίας και τεχνολογικής πραγματικότητας θολώνει όλο και περισσότερο, η προοπτική δημιουργίας δεσμών με ρομπότ έχει περάσει από τη σφαίρα τής φαντασίας σε ένα θέμα σοβαρής ακαδημαϊκής έρευνας. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social and Personal Relationships προσφέρει νέα ευρήματα για το πώς οι πεποιθήσεις σχετικά με την κοινωνική ιεραρχία, τον σεξισμό και την κυριαρχία μπορούν να επηρεάσουν το ενδιαφέρον για σχέσεις με ρομπότ.

Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου

Φανταστείτε ότι έχετε κερδίσει μια κλήρωση από έναν κατασκευαστή ρομπότ, η οποία σας επιτρέπει να δοκιμάσετε ένα ρομπότ του σεξ για ενήλικες. Θα το κάνατε;

Νέα έρευνα από τον Connor Leshner και την Jessica Johnson έθεσε αυτό το σενάριο σε προπτυχιακούς φοιτητές από ένα πανεπιστήμιο του δυτικού Καναδά (το οποίο δεν κατονομάζεται) για να κατανοήσουν καλύτερα τη ρομποσεξουαλικότητα – τη στάση και το ενδιαφέρον για τις σεξουαλικές σχέσεις με ρομπότ.

Οι ερευνητές ξεκίνησαν αυτή τη μελέτη στο πλαίσιο της ταχέως αναπτυσσόμενης ρομποτικής τεχνολογίας και μιας αυξανόμενης παρουσίας ανθρωποειδών ρομπότ σε διάφορους τομείς της κοινωνίας – από τη φιλοξενία μέχρι την προσωπική συντροφιά.

Αυτή η αύξηση στην αλληλεπίδραση ανθρώπου-ρομπότ έχει πυροδοτήσει μια περιέργεια για τη φύση και το βάθος των σχέσεων που μπορούν να δημιουργήσουν οι άνθρωποι με τα ρομπότ.

Ωστόσο, παρά αυτές τις εξελίξεις, παραμένει ένα σημαντικό κενό στην κατανόηση των ψυχολογικών υποστρωμάτων που θα μπορούσαν να προδιαθέσουν τα άτομα να αναζητήσουν και να διατηρήσουν αυτές τις αντισυμβατικές σχέσεις.

Εντοπίζουν αρκετές ευρύτερες στάσεις που προέβλεπαν αυτό το ενδιαφέρον και τα αποτελέσματά τους υποδηλώνουν ότι το ενδιαφέρον των ανθρώπων για τα ρομπότ του σεξ συνδέεται με βαθύτερα ζητήματα σχετικά με τις κοινωνικές σχέσεις.

«Το ενδιαφέρον μου για αυτό το θέμα ξεκίνησε με μέσα όπως το Futurama (συγκεκριμένα ένα επεισόδιο όπου οι άνθρωποι μπορούν να κατεβάσουν διασημότητες) και ταινίες όπως Her (2013) και Ex Machina (2016), οι οποίες ήταν οι πρώτες ταινίες που υποστήριξαν θετικές σχέσεις με ρομπότ (με περιορισμούς).

Βρήκα την ιδέα αυτών των ρομποτικών ερωτικών συντρόφων συναρπαστική και αυτό με τράβηξε να σκεφτώ πώς έβλεπαν οι άλλοι αυτές τις σχέσεις», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Connor Leshner, στο Πανεπιστήμιο Trent στο Οντάριο.

Τι βρήκε η μελέτη

Οι Leshner και Johnson συνέλεξαν δεδομένα για τρεις στάσεις που πίστευαν ότι θα σχετίζονταν με τη ρομποσεξουαλικότητα:

Κοινωνικοσεξουαλικός προσανατολισμός: Αυτό μετρά τη στάση των ανθρώπων απέναντι σε πιο μονογαμικές έναντι σε πιο ανοιχτές σεξουαλικές συμπεριφορές. Τα άτομα που έχουν υψηλή βαθμολογία σε αυτό τείνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για περιστασιακό σεξ και τείνουν να πιστεύουν πιο έντονα ότι, για παράδειγμα, «το σεξ χωρίς αγάπη είναι εντάξει».

Εχθρικός σεξισμός: Οι άνθρωποι που βαθμολογούνται υψηλότερα σε αυτήν την κλίμακα τείνουν να βλέπουν τις σχέσεις των φύλων ως ανταγωνιστικές και γεμάτες συγκρούσεις και να βλέπουν τις γυναίκες ότι προσπαθούν να ελέγξουν τους άνδρες.

Προσανατολισμός κοινωνικής κυριαρχίας: Αυτό μετρά την επιθυμία ενός ατόμου να υποστηρίζει και να θέλει να κατατάσσει διαφορετικές ομάδες, με ορισμένες να είναι υψηλότερες από άλλες.

Αυτό μπορεί να σημαίνει υποστήριξη ιδεών ότι άτομα από ορισμένες φυλετικά χαρακτηριστικά, ορισμένες κοινωνικές τάξεις, ορισμένα φύλα ή άτομα με συγκεκριμένους σεξουαλικούς προσανατολισμούς, θα πρέπει να κατατάσσονται κάτω από άλλες.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτές τις διαφορετικές συμπεριφορές για να προβλέψουν πόσο ενδιαφέρονται οι άνθρωποι για σεξ με ρομπότ:

• Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με πιο ανοιχτές σεξουαλικές συμπεριφορές ήταν λιγότερο πιθανό να ενδιαφέρονται για σεξ με ρομπότ.

Αυτό ήταν το αντίθετο από αυτό που περίμεναν οι ερευνητές. Σκέφτηκαν ότι οι άνθρωποι που είναι πιο ανοιχτοί σε περιστασιακές και απεριόριστες σεξουαλικές σχέσεις μπορεί επίσης να είναι πιο ανοιχτοί στο σεξ με ρομπότ.

Το αποτέλεσμα αυτό μπορεί να σχετίζεται περισσότερο με ικανοποιημένες έναντι ανεκπλήρωτων σεξουαλικών αναγκών. Τα άτομα που είναι ανοιχτά σε  περιστασιακές σεξουαλικές εμπειρίες μπορεί να αισθάνονται ότι η πιο περιπετειώδης σεξουαλική τους ζωή καλύπτει τις σεξουαλικές τους ανάγκες.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι άνδρες που υποστηρίζουν αρνητικές και ανταγωνιστικές στάσεις απέναντι στις γυναίκες δείχνουν σημαντικά μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη ρομποσεξουαλικότητα ή τη σεξουαλική επαφή με ρομπότ.

Η προσθήκη σεξουαλικού ρομπότ στο μείγμα δεν «ανταποκρίνεται στην ανάγκη» τους. Από την άλλη πλευρά, για άτομα που είναι απίθανο να έχουν ανοιχτές σεξουαλικές σχέσεις, το σεξ με ρομπότ μπορεί να είναι ένας πιο ασφαλής τρόπος για να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητα.

Αυτό εγείρει επίσης το ζήτημα του αν οι άνθρωποι θεωρούν ότι το να κάνεις σεξ με ρομπότ είναι σαν να απατάς τον σύντροφό σου ή όχι. Οι Leshner και Johnson κάνουν ανασκόπηση της βιβλιογραφίας υποδεικνύοντας, αν οι άνθρωποι βλέπουν το σεξουαλικό ρομπότ περισσότερο σαν σύντροφο (στην περίπτωση αυτή απατά) ή περισσότερο σαν σεξουαλικό παιχνίδι (στην περίπτωση αυτή δεν απτά). Αυτή η μελέτη δεν μπόρεσε να διαχωρίσει αυτά τα πράγματα.

Ο ρόλος του σεξισμού και της κοινωνικής κυριαρχίας στη ρομποσεξουαλικότητα

Ένα άλλο βασικό εύρημα: Τα άτομα με υψηλότερο εχθρικό σεξισμό ήταν πιο πιθανό να ενδιαφέρονται για σεξ με ρομπότ. Αυτό το αποτέλεσμα ανοίγει την πόρτα σε μεγαλύτερα ερωτήματα.

Πρώτον, αξίζει να σημειωθεί ότι οι άνδρες τείνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για το σεξ με ρομπότ παρά οι γυναίκες. Η στατιστική μοντελοποίηση έδειξε ότι αυτή η σχέση θα μπορούσε εν μέρει να εξηγηθεί από τον εχθρικό σεξισμό.

Με άλλα λόγια, οι άνδρες που ήθελαν σεξ με ρομπότ έτειναν επίσης να έχουν θυμό και δυσπιστία για τις γυναίκες.

Το ρομπότ μπορεί να προσφέρει μια εναλλακτική λύση αντί για σεξ με γυναίκες, επειδή το βρίσκουν ευκολότερο να το εμπιστεύονται. Εναλλακτικά, το ρομπότ μπορεί να είναι ένα σεξουαλικό αντικείμενο, το οποίο μπορούν να αντιμετωπίζουν με περιφρόνηση—κάτι που θέλουν ήδη να είναι ο τρόπος συμπεριφοράς τους στις γυναίκες.

Τέλος, άτομα με υψηλότερο προσανατολισμό κοινωνικής κυριαρχίας –η επιθυμία να διατηρηθούν οι διαφορές θέσης μεταξύ των ομάδων– ήταν επίσης πιο πιθανό να ενδιαφέρονται για σεξ με ρομπότ. Εδώ βλέπουμε επίσης πώς οι μεγαλύτερες κοινωνικές συμπεριφορές ανισότητας μπορεί να οδηγούν το ενδιαφέρον για τα ρομπότ του σεξ.

Οι άνθρωποι που βλέπουν ορισμένες ομάδες ανθρώπων ως λιγότερο πολύτιμες από άλλες φαίνεται επίσης να ενδιαφέρονται περισσότερο για τα ρομπότ του σεξ.

Μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να βλέπουν ήδη τους άλλους ως αντικείμενα προς χρήση, και έτσι η χρήση ενός ρομπότ ως αντικείμενο σεξ είναι πιο φυσικό.

Τι αποκαλύπτουν αυτά τα ευρήματα για τις σχέσεις μας με τα ρομπότ, το σεξ και ο ένας τον άλλον

Συνολικά, αυτά τα αποτελέσματα δίνουν μια ανησυχητική εικόνα για το τι ωθεί τους ανθρώπους να ενδιαφέρονται για σεξ με ρομπότ.

• Φαίνεται ότι δεν είναι οι άνθρωποι που είναι πιο περιπετειώδεις και ανοιχτοί στη σεξουαλικότητα που το θέλουν. Είναι οι άνθρωποι – πιο συχνά οι άνδρες παρά οι γυναίκες – που έχουν εχθρική στάση απέναντι στους άλλους.
• Βλέπουν ορισμένες ομάδες ανθρώπων ως λιγότερο πολύτιμες και μπορεί να είναι ιδιαίτερα θυμωμένοι και δύσπιστοι απέναντι στις γυναίκες. Μπορεί να ακολουθούν ήδη κοινωνικά σενάρια που περιλαμβάνουν σεξουαλική κυριαρχία, επομένως μπορεί να αισθάνονται πιο άνετα βλέποντας τα ρομπότ ως ένα σεξουαλικό αντικείμενο προς χρήση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το μοτίβο των αποτελεσμάτων ήταν το αντίθετο για τη φιλία με τα ρομπότ. Άτομα με υψηλότερο εχθρικό σεξισμό και προσανατολισμό κοινωνικής κυριαρχίας ήταν λιγότερο πιθανό να θέλουν να είναι φίλοι με ρομπότ. (Η σεξουαλική διαφάνεια δεν σχετιζόταν με τη φιλία με τα ρομπότ.)

Αυτό υποδηλώνει ότι αυτές οι στάσεις λένε κάτι ιδιαίτερο για το σεξ με τα ρομπότ—όχι μόνο για τη στάση απέναντι στα ρομπότ γενικά.

Αν και η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, αυτή η μελέτη δείχνει ότι το σεξ με ρομπότ αφορά εν μέρει τις σχέσεις εξουσίας.

Όσοι θέλουν να κυριαρχούν στους άλλους είναι πιο πιθανό να θέλουν σεξ με ρομπότ. Αυτό μπορεί να εκτρέψει μέρος αυτής της «εξουσιαστικής ενέργειας» μακριά από πραγματικούς ανθρώπους – αλλά μπορεί επίσης να ενισχύσει αρνητικά σενάρια που αντιμετωπίζουν τους άλλους ως σεξουαλικά αντικείμενα.