«Ζώντας χωριστά, μαζί»: Η νέα τάση που εξαπλώνεται ραγδαία
Αποδεικνύεται ότι πολλά ζευγάρια επιλέγουν μεν να έχουν σοβαρές, μακροχρόνιες σχέσεις ενώ ζουν χωριστά. Άλλωστε, η δέσμευση δεν έχει να κάνει με το να μένουμε κάτω από την ίδια στέγη, λένε. Ολοένα και περισσότεροι -ειδικά στις νεότερες ηλικίες- «ζουν χωριστά μαζί». Υπάρχουν οφέλη; Είναι πρόβλημα; Πάντως φαίνεται ότι είναι δύσκολο να το παραβλέψουμε. Και μπορεί να ακούγεται οξύμωρο, αλλά φαίνεται ότι είναι μία νέα κατάσταση.
Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου
Φαίνεται ότι οι ΗΠΑ είναι μία από τις χώρες που πρωτοπορεί σε αυτή τη νέα τάση, με την πιο πρόσφατη απογραφή να διαπιστώνει ότι 3,89 εκατομμύρια άνθρωποι επέλεξαν να ζήσουν χωριστά από τους συζύγους τους – αριθμός που έχει αυξηθεί κατά ένα τρίτο από την πανδημία.
Στην άλλη άκρη του πλανήτη, στην Αυστραλία, ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς που στατιστικά ορίζονται ως ελεύθεροι ζουν στην πραγματικότητα χωριστά από τον οικείο σύντροφό τους – «ζουν χωριστά μαζί». Και ενώ για τους περισσότερους, αυτή είναι μια προσωρινή διευθέτηση, μερικοί είναι διαρκώς σε μια στενή σχέση χωρίς να μοιράζονται την ίδια στέγη. Εξηγεί η Δρ Esperanza Vera-Toscano από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Μία από τις βασικές απαιτήσεις στις ερωτικές σχέσεις στην κουλτούρα και στην κοινωνία μας είναι να ζούμε μαζί κάτω από την ίδια στέγη. Όμως, το 2019, περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άγαμοι Αυστραλοί ανέφεραν ότι είχαν έναν μόνιμο σύντροφο με τον οποίο δεν ζούσαν μαζί, σύμφωνα με την ετήσια Έρευνα Household, Income and Labor Dynamics in Australia (HILDA).
Το να μοιράζεστε ένα σπίτι είναι αυτό που κάνει ένα ζευγάρι ζευγάρι, αλλά για μερικούς ανθρώπους, ένας σύντροφος δεν είναι κάποιος με τον οποίο ζεις μαζί.
Το ποσοστό των άγαμων ατόμων που αναφέρουν ότι έχουν «μόνιμο σύντροφο» είναι παρόμοιο με τα στατιστικά στοιχεία στη Δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία (μεταξύ 7-10% των άγαμων ενηλίκων ανάλογα με το έτος της έρευνας) – ενώ το ποσοστό αυτό αυξάνεται έως και στο 20% για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Υπάρχουν επίσης μερικά διάσημα ζευγάρια που μπορούν να μιλήσουν αρκετά για αυτό, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίδας ηθοποιού Helena Bonham Carter που έζησε δίπλα στον σύντροφό της σκηνοθέτη Tim Burton και τη 13χρονη σχέση τους.
Είπε ότι η σχέση τους ενισχύθηκε γνωρίζοντας ότι είχαν τον προσωπικό τους χώρο για να αποσυρθούν. Κατάφεραν μάλιστα να αναθρέψουν δύο παιδιά σε αυτή την κατάσταση ζωής. Υπέροχο.
Η Γκουίνεθ Πάλτροου επέλεξε να κάνει το ίδιο για τα πρώτα δύο χρόνια γάμου της με τον σύζυγό της Μπραντ Φάλτσουτς. «Πιστεύω ότι σίγουρα βοηθά στη διατήρηση του μυστηρίου και επίσης στη διατήρηση της ιδέας ότι αυτό το άτομο έχει τη δική του ζωή», είπε η διάσημη ηθοποιός.
Τι γίνεται λοιπόν και γιατί;
Η ειδικός Bella DePaolo εξήγησε: «Βρισκόμαστε σε μια εντελώς νέα εποχή ζευγαριών που ζουν χωριστά». Αυτό που είναι σχετικά νέο ή που πρόσφατα αναγνωρίζεται, είναι τα ζευγάρια που ζουν χωριστά επειδή το θέλουν—ή τουλάχιστον το ένα άτομο στο ζευγάρι το θέλει».
Αυτή η νέα τάση συνοδεύεται από μια μακρά σειρά οικογενειακών αλλαγών που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, όπως η επιλογή του γάμου ή της απόκτησης παιδιών αργότερα στη ζωή. Κάπως έτσι, πολλά ζευγάρια επιλέγουν να ζήσουν χωριστά.
Τα ζευγάρια που «ζουν χωριστά μαζί» μπορεί να εκτιμούν την ισχυρότερη ανεξαρτησία που προσφέρει.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους τα ζευγάρια μπορεί να επιλέξουν να ζήσουν σε διαφορετικά σπίτια. Για παράδειγμα, μπορεί και οι δύο να απολαμβάνουν τη μοναξιά ή μπορεί να τους αρέσει να διατηρούν τα οικονομικά τους εντελώς χωριστά.
Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να πρέπει να ζήσουν χωριστά λόγω απόστασης ή απλώς να μην λειτουργούν καλά ως ζευγάρι κάτω από την ίδια στέγη. Αυτό μπορεί σε κάποιους να θυμίζει τους προπαππούδες μας, για παράδειγμα, που ήταν παντρεμένοι 50 χρόνια αλλά είχαν ξεχωριστά υπνοδωμάτια.
Ότι κάποιοι ζουν χωριστά δεν σημαίνει ότι δεν αγαπά ο ένας τον άλλον
Η ειδικός σχέσεων Sherry Sims Allen λέει: «Το ζευγάρι αγαπά ο ένας τον άλλον, αλλά δεν αισθάνονται ότι χρειάζεται να μένουν στο ίδιο σπίτι για να εκφράσουν τη συντροφικότητά τους» και στη συνέχεια προσθέτει: «Έχουν μια συμφωνία που είναι έξω από το πλαίσιο του παραδοσιακού γάμου».
Όσο είναι πολύ φυσιολογικό να θέλει κανείς να συγκατοικήσει, άλλο τόσο υπάρχουν αυτοί που λατρεύουν να έχουν τον προσωπικό τους χώρο και χρόνο, «χωρίς να ζούμε μαζί» είναι μια πολύ καλή επιλογή.
Πολλά από αυτά τα ζευγάρια λένε ότι κάπως έτσι παρατείνουν την περίοδο του μήνα του μέλιτος, αφού τα ραντεβού παραμένουν σημαντικό μέρος της σχέσης σας, ενώ υπάρχουν λιγότεροι καβγάδες για καθημερινά ζητήματα που διαλύουν το… μυστήριο. Κι έτσι μπορείτε να κρατήσετε τη μαγεία ζωντανή, γιατί είστε πραγματικά χαρούμενοι όταν συναντάτε ο ένας τον άλλον.
Ολοένα και περισσότερα ζευγάρια «ζουν χωριστά μαζί» για να αποφύγουν την ταλαιπωρία του να μοιράζονται ένα διαμέρισμα. Πόσο ωραίο είναι να ξέρεις ότι τις μέρες που η δουλειά είναι ταραχώδης και θέλεις απλώς να πας σπίτι, να βάλεις ένα ποτήρι κρασί, να μπεις στο μπάνιο και να μην μιλήσεις σε κανέναν για μερικές ώρες, μπορείς να κάνεις ακριβώς αυτό.
Η αυστραλιανή έρευνα HILDA δείχνει περαιτέρω ότι ενώ ορισμένοι σύντροφοι που ζουν χωριστά έχουν σχέσεις εξ αποστάσεως, τα τρία τέταρτα από αυτούς ζουν στην ίδια πόλη ή κωμόπολη. Είναι ενδιαφέρον ότι σχεδόν το 80% αυτών των ζευγαριών ζουν στην πραγματικότητα σε απόσταση μόλις μιας ώρας ο ένας από το άλλο και μπορεί να είναι μαζί πολύ συχνά.
Πώς αλλάξαμε μέσα σε 20 χρόνια
Σε αυτό το χρονικό διάστημα, έχει δρομολογηθεί μια ποιοτική αλλαγή στην κατανόηση της κοινωνίας για το τι κάνει μια οικογένεια. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένες από τις συμβάσεις ή τις υποθέσεις που έχουν αναπτυχθεί γύρω από τις ερωτικές σχέσεις (όπως η συγκατοίκηση, ο γάμος, η απόκτηση παιδιών και η ευτυχία για πάντα) δεν φαίνεται να λειτουργούν για έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων.
«Το να ζούμε χώρια μαζί» προφανώς δίνει σε αυτά τα άτομα όλα τα πλεονεκτήματα της αυτονομίας καθώς και τις απολαύσεις της οικειότητας με τον σύντροφό τους. Ωστόσο, μπορεί επίσης να είναι ακριβό, καθώς σημαίνει φροντίδα δύο κατοικιών, με δύο σετ λογαριασμών κοινής ωφέλειας.
Άλλοι ερευνητές έχουν αναγνωρίσει ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να κάνει δύσκολη την ανατροφή των παιδιών και μπορεί να ανοίξει την πόρτα για απιστία. Επιπλέον, η επιλογή αυτού του τύπου σχέσης φαίνεται ακόμα λιγότερο κοινωνικά αποδεκτή από τις παραδοσιακές σχέσεις συμβίωσης.
Υπό αυτή την έννοια, οι σχέσεις «χωρίς να ζούμε μαζί» είναι απλώς ένας διαφορετικός τρόπος συμμετοχής σε μια σχέση με ένα άλλο άτομο, διατηρώντας παράλληλα την ατομικότητα και το σπίτι του.
Και επειδή δεν υπάρχει κοινό σπίτι, εισόδημα ή ακόμα και παιδιά, ίσως το να ζεις χωριστά μαζί έχει να κάνει πραγματικά με αγάπη και τίποτα άλλο.