Ανασφάλεια; Βήματα άμεσης… δράσης!
Στην εποχή μας, η αίσθηση της ανασφάλειας έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας. Οικονομική, εργασιακή και συναισθηματική που στο τέλος γενικεύεται και αγγίζει όλους τους τομείς της καθημερινότητάς μας. Γιατί την αισθανόμαστε και πώς θα την αντιμετωπίσουμε;
Από την Ελένη Αϋφαντή,
Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης, Life coaching
Από πού προέρχεται η ανασφάλεια;
Να το διευκρινίσουμε από την αρχή! Η ανασφάλεια είναι το αποτέλεσμα, το αίτιο όμως, είναι ο φόβος. Φόβοι κρυμμένοι πίσω της, φόβοι που φωλιάζουν βαθιά μέσα μας και χρωματίζουν τις πράξεις μας, την καθημερινότητά μας και τελικά μας θυματοποιούν. Όταν είμαστε ανασφαλείς, αισθανόμαστε ότι δεν πατάμε γερά στα πόδια μας, ότι τίποτα δεν πάει ή δεν θα πάει όπως το επιθυμούμε, ότι κανείς δεν μπορεί να μας βοηθήσει, ενώ εύκολα οι άλλοι θα μας κρίνουν, θα μας εγκαταλείψουν, θα μας απορρίψουν. Έτσι, βρισκόμαστε σε μια κατάσταση διαρκούς εγρήγορσης που μας οδηγεί κατευθείαν στο επόμενο στάδιο που είναι το άγχος.
Ανασφάλεια γένους θηλυκού;
Στις μέρες μας και τα δύο φύλλα επηρεάζονται από αυτήν, παλαιότερα όμως, η ανασφάλεια ήταν περισσότερο χαρακτηριστικό του θηλυκού (δεκτικού) ψυχολογικού κόσμου. Κι αυτό διότι ο ψυχολογικός κόσμος της γυναίκας ήταν πιο εύθραυστος, πιο ασταθής και αντικατόπτριζε εσωτερικά, όσα συνέβαιναν στο άμεσο περιβάλλον της, επηρεαζόμενη έτσι υπερβολικά από τις απόψεις των άλλων, έχοντας τον φόβο των αλλαγών στη ζωή της, που τις θεωρούσε ρίσκο για τη σταθερότητα τη δική της και των παιδιών της.
Όταν όμως, «κολλάμε» σε καταστάσεις ή άτομα, για να αισθανθούμε ασφαλείς, τότε, ενεργοποιούμε αυτόματα μία από τις κυριότερες αιτίες τής ανασφάλειας, την προσκόλληση: Προσκόλληση σε σχέσεις που λέμε ότι είναι «σχέσεις αγάπης», ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για την ανάγκη μας να δημιουργήσουμε σχέσεις ασφάλειας υπό όρους αγάπης.
Έτσι, οδηγούμαστε στο επόμενο αίτιο που είναι η λανθασμένη αντίληψή μας για το τι είναι αγάπη πιστεύοντας ότι αν δεν μας έχουν ανάγκη, δεν μας αγαπούν.
Τι φαύλος κύκλος!
Το επόμενο στάδιο είναι να εγκλωβιστούμε μέσα στη ζώνη ασφάλειάς μας, κάνοντας μόνο όσα μας είναι οικεία, πάντα τα ίδια και με τον ίδιο τρόπο, ακόμη κι αν υποφέρουμε. «Έξις δευτέρα φύσις» κατά το αρχαίο ρητό και για πολλούς η οικεία οδύνη είναι πιο ασφαλής από κάτι καινούργιο και άγνωστο. Ξεχνάμε όμως, πως μέσα στη ζώνη ασφάλειας υπάρχει ακινησία, συρρίκνωση, αποδυνάμωση, που με τη σειρά τους οδηγούν κατευθείαν στην ανασφάλεια.
Κατεβαίνοντας ακόμα ένα σκαλί μέσα στην ανασφάλεια, φτάνουμε σε σκέψεις και συναισθήματα μειονεξίας, «όλοι είναι καλύτεροι από μένα» «δεν μπορώ», «δεν αξίζω» «όλοι είναι εναντίον μου». Τότε, αρχίζει η υπερπροσπάθεια να τα κάνω όλα τέλεια, να εξυπηρετώ τους πάντες παραμελώντας τις δικές μου ανάγκες, να μην μιλάω για να μην παρεξηγηθώ, να μην χωρίσω γιατί δεν θα βρω κάτι άλλο, να τιμωρηθώ αν είναι αναγκαίο, αρκεί όλα να μείνουν ίδια.
Ποιοι είναι οι ανασφαλείς τύποι ανθρώπων;
– Αυτός που χάνει εύκολα το θάρρος του και ενώ βρίσκεται στον δρόμο για να πετύχει τον στόχο του. Το παραμικρό εμπόδιο ή καθυστέρηση, τον κάνει να αισθάνεται αδύναμος και αμφισβητεί αν ο στόχος είναι σωστός ή αν του αξίζει.
– Αυτός που χάνει εύκολα την πίστη του ότι μπορεί να βοηθηθεί και αυτό τον οδηγεί σε συναισθήματα απελπισίας και απόγνωσης.
– Αυτός που αλλάζει διαρκώς γνώμη, ταλαντεύεται ανάμεσα στις αποφάσεις του. Αδυνατεί να αυτοσυγκεντρωθεί για να καταλήξει τι τελικά θέλει να κάνει.
– Αυτός που συνεχώς αμφιβάλλει για τα πάντα, για την ικανότητά του να παίρνει αποφάσεις, να εκφράζει τη γνώμη του και μονίμως ζητάει συμβουλές από τους άλλους.
– Αυτός που αισθάνεται συνεχώς αδύναμος, κουρασμένος σωματικά και πνευματικά, πιστεύοντας ότι δεν είναι αρκετά δυνατός για να αντέξει τη ζωή.
– Ο ανασφαλής/φιλόδοξος που θέλει να γευτεί τις χαρές της ζωής, αλλά, δυσκολεύεται να αποφασίσει, τι θέλει τι δεν θέλει, με τι να ασχοληθεί και τι να αφήσει, τίποτα δεν τον έλκει ιδιαίτερα και έτσι, η ζωή του περνάει χωρίς σκοπό.
Βήματα άμεσης… δράσης!
Βήμα 1: Να παραδεχτούμε ότι νιώθουμε ανασφαλείς, ότι φοβόμαστε και ότι είμαστε πιο αδύναμοι από ό,τι θέλουμε να δείχνουμε. Μπορεί να μας δυσαρεστεί να νιώσουμε ευάλωτοι και να το δείξουμε, αλλά η ειλικρίνεια είναι ο μόνος δρόμος για την αναγέννησή μας.
Βήμα 2: Να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας και του προβλήματός μας. Να πάψουμε να αναζητούμε την ασφάλεια ή την ευτυχία έξω από εμάς. Όταν η δύναμη είναι μέσα μας, είναι πάντα διαθέσιμη!
Βήμα 3: Η παραδοχή ότι ο κάθε στόχος είναι το άθροισμα αποτυχιών και επιτυχιών, μέχρι το τελικό αποτέλεσμα. Οποιαδήποτε αποτυχία δεν πρέπει να μας σταματά, αλλά να μας κάνει πιο δυνατούς. Να θυμόμαστε ότι η προσκόλληση στην επιτυχία είναι το ίδιο επιζήμια με την προσκόλληση στην αποτυχία.
Βήμα 4: Οι καθημερινές ασκήσεις θάρρους, δημιουργώντας τη νέα πεποίθηση ότι δεν αφήνουμε τον φόβο να μας καθορίζει. Μόνο έτσι θα παραμείνουμε ενεργοί παίκτες στο παιχνίδι της ζωής.
Βήμα 5: Η καθημερινή προσπάθεια να σπάμε μικρές ή μεγάλες συνήθειες, να διακινδυνεύσουμε τα κεκτημένα μας με πράξεις, όπως να χάσουν οι άλλοι την ιδέα που έχουν για μας, να εμπιστευτούμε όπως δεν κάναμε ως τώρα, να χάνουμε και να κερδίζουμε με τον ίδιο τρόπο, να υποστηρίξουμε τη διαφορετικότητά μας ή τα ιδανικά μας.
Βήμα 6: Να εγκαταλείψουμε τη θέση του θεατή της ζωής και να γίνουμε παίχτες. Ο παίκτης την ώρα της δράσης δεν έχει καιρό να σκεφτεί αν είναι ανασφαλής ή φοβισμένος. Την ώρα της δράσης το μόνο που σκέφτεται είναι ό,τι κάνει εκείνη τη στιγμή, πώς να ελιχθεί, πώς να πάρει πρωτοβουλίες, πώς να ξεπεράσει το εμπόδιο, πώς να πετύχει.
Βήμα 7: Να αποκτήσουμε μία αίσθηση σκοπού ζωής και να διοχετεύουμε εκεί όλη μας τη δύναμη. Η αίσθηση του σκοπού θα λειτουργεί σαν φάρος, ώστε να έχουμε επιθυμίες συμβατές με αυτή, να βάζουμε σωστές προτεραιότητες και να μην ξοδεύουμε τόσο πολύ σκέψη, ενέργεια, χρόνο, χρήμα για την ικανοποίηση απατηλών επιθυμιών/αναγκών.
