Cosy living: Η νέα εμμονή και τι λέει για την ψυχική μας υγεία

Η διάθεση για ζεστασιά, χουχούλιασμα και άνεση δεν έχει να κάνει μόνο με το να κρατήσουμε έξω… τον χειμώνα. Η αναζήτησή μας για θαλπωρή μπορεί στην πραγματικότητα να αποκαλύψει περισσότερα για το πώς αντιμετωπίζουμε την πανδημία. Ας δούμε τι γράφει στην εφημερίδα The Guardian, η Kathryn Jezer–Morton, δημοσιογράφος, συγγραφέας και κοινωνιολόγος

Τι μπορεί να περιγράψει αυτή τη διάθεση για θαλπωρή; Ένας άνετος καναπές, μία βαθιά πολυθρόνα, κεριά αναμμένα, ένας ζεστός καφές φρεσκοφτιαγμένος, φώτα που αναβοσβήνουν στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, μια απαλή κουβέρτα για να τυλίξουμε τα πόδια μας. Κι αν έχουμε την τύχη να υπάρχει κι ένα τζάκι στο σπίτι μας, αναμφίβολα θα τρεμόπαιζαν οι φλόγες.

Αυτή η αίσθηση άνεσης, ακόμη και αδρανοποίησης, μπορεί να μην φαίνεται παράταιρη, καθώς είναι Δεκέμβριος και ο χειμώνας σε πλήρη ισχύ. Αλλά σύμφωνα με την Kathryn Jezer-Morton, τη συγγραφέα πίσω από το ενημερωτικό δελτίο Mothers Under The Influence, υπάρχουν πολλά περισσότερα που πρέπει να κάνουμε για να νιώθουμε καλά και για την επιδίωξη της θαλπωρής μας.

Γράφοντας για τον The Guardian, η Jezer-Morton εξήγησε ότι η αισθητική της άνεσης, ιδιαίτερα για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μας έχει χωρίσει από αυτό που πραγματικά σημαίνει, και το πιο σημαντικό, γιατί την αναζητούμε.

«Τι θα συμβεί αν η εμμονή μας με τη θαλπωρή έχει αυξηθεί ανάλογα με το αυξανόμενο αίσθημα συλλογικής επισφάλειας;», γράφει, «…όσο πιο κρύος και βάναυσος είναι ο έξω κόσμος, τόσο πιο πολύτιμο και ανακουφιστικό μας φαίνεται να είμαστε μέσα στα σπίτια μας».

Και αυτό σίγουρα ισχύει αυτή τη στιγμή. Τώρα περισσότερο από ποτέ, με τις αυξανόμενες ανησυχίες για τις ακυρώσεις (ξανά) των εξόδων και των εκδηλώσεων και την παραλλαγή Omicron, στρεφόμαστε πάλι προς το μέσα.

Όπως το ορίζει ο Jezer-Morton: «Η θαλπωρή είναι ένα “ανεβαστικό”, σχεδόν ερωτικό συναίσθημα του ανήκειν: βρίσκεσαι στον δικό σου χώρο και αν υπάρχει κάποιος εκεί μέσα μαζί σου, γίνεστε σύμμαχοι που γνωρίζεστε αληθινά, γιατί δεν θα το μοιραζόσουν αυτή την οικειότητα με οποιονδήποτε. Αυτός είναι ο πυρήνας της θαλπωρής».

«Αυτός είναι ο δράκος που όλοι κυνηγάμε», λέει. Και φαίνεται σαν ένα ακατάπαυστο κυνηγητό.

Με τα χρόνια, το λεξικό μας έχει επεκταθεί με λέξεις που μας ενθαρρύνουν να βελτιστοποιήσουμε την ευημερία μας για τον χειμώνα. Από το δανέζικο «hygge», το οποίο από μόνο του μεταφράζεται συνοπτικά σε «άνεση», και το «koselig» της Νορβηγίας, που φαινομενικά προωθεί το αντίθετο: κοινωνική σύνδεση και σύνδεση με τη φύση και την ύπαιθρο.

Υπάρχει ακόμη και το «döstädning», η σουηδική τάση του τρόπου ζωής που περιλαμβάνει να απαλλάσσεσαι από αντικείμενα που δεν χρειάζεσαι πλέον, και το «friluftsliv», που μεταφράζεται χονδρικά σε «υπαίθρια ζωή», για να σε παρασύρει σε έναν πιο προσγειωμένο τρόπο ζωής.

Όμως πίσω από αυτές τις λέξεις, και τα προϊόντα που αγοράζουμε για να βοηθήσουμε στην επίτευξη του νοήματός τους, κρύβονται βαθιά ριζωμένα άγχη και συναισθήματα.

Το να κυνηγάμε τη θαλπωρή θα μπορούσε να συνδεθεί με το άγχος μας γύρω από την πανδημία

«Αυτή η εμμονή με το cosy living στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι μια κραυγή για βοήθεια», σκέφτεται η Jezer-Morton. «Όλοι θέλουμε τόσο πολύ να ανήκουμε κάπου και τα τέλεια αντικείμενα που συνιστούν την αισθητική της θαλπωρής δεν μπορούν να μας βοηθήσουν να επιτύχουμε αυτό το συναίσθημα».

Πράγματι, όπως επισημαίνει το Psychology Today, στη Δανία, το hygge δεν είναι αφράτα πουλόβερ, ουδέτερα χρώματα, άνετα έπιπλα και ζεστές σούπες, αλλά πρακτικά μια στρατηγική επιβίωσης στους μακριούς, κρύους και πολύ σκοτεινούς χειμώνες.

«Δεν είναι στιλ διακόσμησης. Είναι μια ψυχολογική κατάσταση, ένας τρόπος προσέγγισης της ζωής κατά τους σκοτεινότερους μήνες. Ουσιαστικά πρόκειται για τη δημιουργία των συνθηκών, ώστε οι άνθρωποι να νιώθουν μια ισχυρή αίσθηση άνεσης και ανήκειν, τόσο στα σπίτια μας όσο και με τους φίλους», συνηγορεί η Jezer-Morton. «Δεν πρόκειται για το αν θα ανάψουμε ένα κερί με άρωμα βάλσαμου. Το αίσθημα της θαλπωρής, δεν μπορείς να το αγοράσεις – πρέπει να το κάνεις».

«Και όταν αφιερώνω χρόνο για να ξεδιαλύνω, γιατί ένιωθα σαν σπιτόγατος  τις τελευταίες εβδομάδες, μέσα σε τεράστιες μπλούζες και λαχταρώντας  σοκολάτα και ζεστά ποτά, είναι πιθανώς επειδή νιώθω νευρικότητα και ανησυχία. Και άγχος. Και νοσταλγία. Και ακόμα σε φάση επιβίωσης, όπως είμαστε όλοι».

Έτσι, καθώς προσκολλούμαστε στην ιδέα του «άνετου» αυτόν τον χειμώνα, ας θυμηθούμε τα λόγια της Jezer-Morton: «Η θαλπωρή είναι μια ενσωματωμένη ανθρώπινη εμπειρία, ένα αίσθημα χαλάρωσης και άνεσης μυαλού και σώματος». Ας πιούμε λίγη ζεστή μου σοκολάτα επιδιώκοντας αυτή την κατάσταση…