Γυναικείο σώμα: Οι απίστευτες θεωρίες μίας ανδροκρατούμενης κοινωνίας!

Από την αρχαιότητα μέχρι τον περασμένο αιώνα ένα γαϊτανάκι από λανθασμένες ιατρικές θεωρίες και αφελείς έως και επικίνδυνες ιδέες που είχαν τις ρίζες τους στην πίστη της κατωτερότητας της γυναίκας ταλαιπώρησαν την ψυχή μας και τραυμάτισαν ανεπανόρθωτα το πιο πολύτιμό όργανό μας – το σώμα μας!

Από τη Δέσποινα Σάμψων

Σε μία ιστορική αναδρομή γεμάτη δοξασίες, συντηρητικές ιδεολογίες και έλλειψης σεβασμού στη γυναίκα, θυμόμαστε όλα όσα κάποτε στοίχειωναν τα μυαλά των αντρών και μας καταδίκαζαν στην ταπείνωση.

Τα δόντια μας είναι λιγότερα από των αντρών

Στην αρχαιότητα η θέση της γυναίκας είχε προσδιοριστεί από τον Αριστοτέλη με τρόπο που θα προκαλούσε πλήθος διαμαρτυριών από τις γυναικείες οργανώσεις. Ο ίδιος, μας θεωρούσε μια ατελή εκδοχή του άντρα, η οποία ήταν κατώτερη σωματικά και πνευματικά. Μάλιστα, ο ίδιος πίστευε στο πλαίσιο της σωματικής κατωτερότητας, ότι διαθέταμε μέχρι και λιγότερα δόντια (!), ενώ στην κοινωνική ιεραρχία τοποθετούσε τις γυναίκες πάνω από τους δούλους μεν, αλλά κάτω από τους άντρες με μοναδικές αρμοδιότητες τη φροντίδα της οικογένειας και του νοικοκυριού.

Διαθέτουμε μετακινούμενες μήτρες

Χάρη στον Ιπποκράτη από την αρχαιότητα μιλάμε μεν για υστερία αλλά οι αιτίες που θεωρούσε ότι οδηγούσαν στην εμφάνισή της θα μας ξεσήκωναν σήμερα εναντίον του. Πίστευε, λοιπόν, ο ίδιος αλλά και ο Πλάτωνας ότι πρόκειται για μια, αποκλειστικά, γυναικεία ψυχική διαταραχή, η οποία οφειλόταν στην υπερδραστηριότητα και κυρίως στη μετακίνηση της μήτρας μέσα στο σώμα. Οι φιλόσοφοι παρομοίαζαν την κίνησή της με αυτή ενός παράσιτου που ζει μέσα στο σώμα. Ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε και αυτός το άλλοθι της υστερίας προκειμένου να υποβιβάσει τις γυναίκες, ενώ ο μεταγενέστερος γιατρός Αρεταίος ο Καππαδόκης περιέγραφε τη μήτρα ως ζώο που όταν εξαγριώνεται, μετακινείται μέσα στο σώμα προκαλώντας δυσλειτουργίες.

Δεν έχουμε σεξουαλικές ορμές

Στη βικτωριανή περίοδο το σεξ αποτελούσε όχι απλώς θέμα ταμπού αλλά καλυπτόταν από τόνους σιωπής που υπονοούσαν ότι επρόκειτο απλώς για μια μηχανική διαδικασία αναπαραγωγής. Οι άντρες μπορούσαν να υποκύπτουν στις κρυφές επιθυμίες τους αλλά όσες γυναίκες ακολουθούσαν μονοπάτια ηδονής κατατάσσονταν στην κατώτερη τάξη. Ο κανόνας ήταν απλώς να ανέχεσαι το σεξ και όχι να το απολαμβάνεις.

Από τον αστικό μύθο που ήθελε τη Βασίλισσα Βικτωρία να συμβουλεύει την κόρη της να μείνει ξαπλωμένη την πρώτη νύχτα του γάμου της και να σκέφτεται την Αγγλία, μέχρι τη “θεραπεία” όσων γυναικών παρουσίαζαν συμπτώματα υστερίας, όπως αποκαλούσαν τότε τις σεξουαλικές ορμές, τον ερεθισμό και τις ερωτικές φαντασιώσεις, η διαδρομή περιλαμβάνει την ανακάλυψη του δονητή και των οργασμών. Κι αυτό γιατί στην πουριτανική εκείνη εποχή, οι γιατροί προσπαθούσαν να θεραπεύσουν τις γυναίκες αυτές από την υστερία προκαλώντας έναν “παροξυσμό”, όπως αποκαλούσαν τη διέγερση της κλειτορίδας τους με μηχανικό τρόπο. Τότε θεωρούσαν ότι απάλλασσαν τις στιγματισμένες από τις “βρώμικες” ορμές τους. Σήμερα θα λέγαμε ότι τους χάριζαν ανεπανάληπτους οργασμούς.

Η αυτοϊκανοποίηση θα σταματήσει την ανάπτυξη του στήθους

Για τη συντηρητική εποχή της βικτωριανής περιόδου ο αυνανισμός δεν ήταν απλώς απαγορευτικός σε ηθικό επίπεδο αλλά συνοδευόταν από μια σειρά ιατρικών υπερβολών. Ο επιστημονικός κλάδος της εποχής διακήρυττε λοιπόν ότι η πρακτική αυτή εμπόδιζε τη φυσιολογική ανάπτυξη, οδηγούσε σε υπερτρίχωση ή και σε ψυχικές ασθένειες. Η έλλειψη στήθους στα κορίτσια ήταν μια συνηθισμένη απειλή, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις έπαιρναν μέτρα εναντίον του αυνανισμού εφαρμόζοντας μέχρι και κλειτοριδεκτομή.

Όταν έχουμε περίοδο, είμαστε βρώμικες

Δεν ήταν μόνο αποσπάσματα της Βίβλου που έθεταν το θέμα και θεωρούσαν βρώμικα ακόμα και τα ρούχα ή ό,τι άλλο άγγιζε μια γυναίκα που είχε περίοδο. Τον 13ο αιώνα γραφόταν ότι η γυναίκα ανέδιδε αναθυμιάσεις που μπορούσαν να δηλητηριάσουν μικρά παιδιά. Ακόμα και στις αρχές του 20ού αιώνα ιατρικό σύγγραμμα του 1920 ισχυριζόταν ότι απελευθερώνεται μια τοξίνη στον ιδρώτα των γυναικών με περίοδο που μπορούσε να προκαλέσει ακόμα και τον μαρασμό ενός λουλουδιού. Η εμμηνοτοξίνη, όπως ονομαζόταν, θεωρήθηκε υπεύθυνη για πρόκληση κολικών στα βρέφη και άσθμα.

Μόνο οι γυναίκες που συναινούν στο σεξ μένουν έγκυες

Ένας τρομακτικός μύθος που μας θυμώνει όχι μόνο για το παράλογο αλλά κυρίως για το ότι συνέχιζε να ακούγεται τον 20ο αιώνα από επίσημα χείλη στο Αμερικάνικο Κογκρέσο και τη Γερουσία! Τότε, λεγόταν ότι τα θύματα βιασμού έχουν την ικανότητα λόγω άρνησης να εμποδίσουν τη σύλληψη και γι’ αυτό οι πιθανότητες να μείνει ένα θύμα βιασμού έγκυος από τον βιαστή του είναι μία σε εκατομμύρια. Οι απαράδεκτοι αυτοί ισχυρισμοί είχαν χρησιμοποιηθεί ως υεπρασπιστική γραμμή σε νομικές υποθέσεις ήδη από τον 13ο αιώνα.

Οι γυναικείος εγκέφαλος είναι μικρότερος και λιγότερο ικανός

Η πνευματική κατωτερότητα των γυναικών αποτέλεσε ένα ισχυρό επιχείρημα στις ανδροκρατούμενες δυτικές κοινωνίες που αρνούνταν μέχρι σχετικά πρόσφατα το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, επειδή δεν μπορούσαν να κατανοήσουν την πολιτική ούτε τη διοίκηση ενός κράτους. Φυσικά η επιστημονική κοινότητα φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι το μικρότερο μέγεθος του γυναικείου εγκεφάλου δεν επηρεάζει την ικανότητα σκέψης ούτε σχετίζεται με αυτό που αποκαλούμε εξυπνάδα αλλά αξίζει να θυμόμαστε ότι μέχρι πρόσφατα, δηλαδή το 1971, προηγμένα κράτη όπως η Ελβετία δεν επέτρεπαν στις γυναίκες να ψηφίζουν.

Η στειρότητα είναι γυναικείο λάθος

Αν και οι γυναίκες στην αρχαία Αίγυπτο θεωρούνταν ίσες με τους άντρες, η κοινωνία τους καταλόγιζε όλη την ευθύνη για την μη ύπαρξη απογόνων. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ότι γυναίκες με μεγάλη περιφέρεια και στήθος ήταν περισσότερο γόνιμες. Μάλιστα, έφταναν σε σημείο να εφαρμόζουν ένα τεστ γονιμότητας σύμφωνα με το οποίο τοποθετούσαν μια σκελίδα σκόρδο (ή ένα μικρό κρεμμύδι) στον κόλπο μιας γυναίκας πιστεύοντας ότι το… ανοιχτό κανάλι της γονιμότητας θα μετέφερε μέσα σε 24 ώρες τη μυρωδιά στο στόμα της. Το ίδιο τεστ είχε μεταφερθεί και στην αρχαία Ελλάδα καταδικάζοντας πολλές γυναίκες σε αποκλεισμό εξαιτίας της έλλειψης μυρωδιάς.

Η άσκηση είναι επικίνδυνη για τις γυναίκες

Ο 19ος αιώνας ήταν αφιερωμένος στην πολεμική ενάντια στη γυναικεία άσκηση. Η επιχειρηματολογία της επιστημονικής κοινότητας στηριζόταν στην αδυναμία του γυναικείου οργανισμού και στην εύθραυστη υγεία ειδικά στις περιόδους της έμμηνου ρύσης και της εγκυμοσύνης. Στη Γερμανία της εποχής οι γιατροί σύστηναν στα νεαρά κορίτσια να αποφεύγουν τα άλματα με  σχοινάκι που θα οδηγούσαν σε πλατυποδία, θα κατέστρεφαν τους πνεύμονες και θα προκαλούσαν μέχρι και στρίψιμο του εντέρου ή και χρόνιους πονοκεφάλους. Ακόμα και εξειδικευμένοι καθηγητές φυσικής αγωγής πίστευαν σθεναρά ότι η έντονη άσκηση κατέστρεφε την ικανότητα αναπαραγωγής μίας γυναίκας.

Αρνητικές προσωπικότητες οφείλονται σε δυσλειτουργία των ωοθηκών

Σε μία απάνθρωπη εποχή, η μαζική κουλτούρα καταδίκαζε συμπεριφορές και “τιμωρούσε” τη γυναίκα για οποιαδήποτε αλλαγή διάθεσης που μπορούσε να δείχνει ή τόλμη να αντιταχθεί στα κλισέ. Ο 18ος αιώνας ήταν η περίοδος που η πλειοψηφία θεωρούσε ότι μια γυναίκα την εξουσίαζαν οι ωοθήκες της. Αν λοιπόν υπήρχαν οποιαδήποτε σημάδια υπερβολής, η θεραπεία ήταν η αφαίρεσή τους. Οι γυναίκες υποβάλλονταν συχνά σε αφαιρέσεις ακόμα και της κλειτορίδας τους προκειμένου να αντιμετωπιστούν ριζικά γυναικολογικά συμπτώματα, διαταραχές, ψυχολογικές μεταπτώσεις, νεύρα, δυσλειτουργίες στον κύκλο ακόμα και σπασμοί. Σε μια εποχή που πίστευαν ότι ο αυνανισμός μπορούσε να προκαλέσει επιληψία αυτές οι επεμβάσεις αποτελούσαν ρουτίνα ενώ δυστυχώς η κλειτοριδεκτομή αποτελούσε τακτική θεραπεία της επιληψίας μέχρι το 1948 στις ΗΠΑ.

Και σήμερα; Μία πρόσφατη παγκόσμια έρευνα έδειξε ότι το 75% των γυναικών πιστεύουν ότι δεν έχουν στη χώρα τους ίσα δικαιώματα με αυτά των ανδρών. Περίπου οι μισές γυναίκες παγκοσμίως λένε ότι αισθάνονται ότι έχουν ίσα δικαιώματα με τους άνδρες, ενώ περίπου το 20% ισχυρίζεται ακόμη ότι οι γυναίκες είναι κατώτερα όντα. Μπορεί λοιπόν να ζούμε σε καλύτερες εποχές, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν.