Η χημεία της καρδιάς μας
Πρόκειται για μια βασική σωματική διαδικασία που συντελείται σε κάθε ανθρώπινο ον. Ακόμη και αν θεωρούμε ότι ο έρωτάς μας είναι ο μοναδικός και ο ανεπανάληπτος από τότε που υπάρχουν άνθρωποι στη Γη, συγγνώμη που θα σας το χαλάσω, αλλά είναι αυτή η ίδια διαδικασία που μας καθορίζει και μας χαρακτηρίζει ως ανθρώπινα όντα.
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Ξεκινά με ένα νευροχημικό συστατικό που ονομάζεται φενυλεθυλαμίνη, η οποία συνοδεύεται από την ντοπαμίνη και την LHRH. Αυτή η διαδικασία θέτει σε κίνηση την παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης καταλήγοντας σε ένα δυναμικό ορμονικό κοκτέιλ που μπορεί να οδηγήσει και στην απόλυτη απελπισία αν το αντικείμενο του έρωτά μας δεν είναι διαθέσιμο.
Αυτό που οι επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν, παρά ταύτα, είναι τι είναι αυτό που «πατά τη σκανδάλη» εκείνο το κάτι για τον καθένα μας ξεχωριστά που δίνει το έναυσμα για να αρχίσει η χημική αντίδραση. Μερικοί βιολόγοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι τίποτα πιο περίπλοκο, από την ευωδιά ενός μέλους του αντίθετου φύλου που πέρασε από το κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή. Από την άλλη, οι ψυχίατροι τείνουν προς την εξήγηση ότι είναι κάτι που παραμονεύει στο υποσυνείδητό μας, κάτι που πιθανόν έχει θαφτεί από τις ανάγκες των παιδικών μας χρόνων.
Ο Γιουνγκ, ίσως το είπε καλύτερα από όλους, διατηρώντας μάλιστα και το ανάλογο μυστήριο σε αυτό το παράξενο πράγμα που το λένε αγάπη: « Η συνάντηση δύο προσώπων είναι σαν την επαφή ανάμεσα σε δύο χημικές ουσίες. Αν υπάρξει αντίδραση, και οι δύο μεταμορφώνονται».
Σε οποιαδήποτε περίπτωση πάντως μετά από 18 μήνες (με τα πάνω και τα κάτω που τόσο γνωστά είναι σε όλους τους ερωτευμένους) οι επιστήμονες έχουν καταλήξει ότι η πρωταρχική δύναμη των αισθημάτων (και κυρίως το αίσθημα του εθισμού) υποχωρεί. Είναι ακριβώς το σημείο που έχουμε δύο επιλογές: να συνεχίσουμε να αισθανόμαστε ερωτευμένοι, δίνοντας μια άλλη μορφή πιο σταθερής αγάπης στη σχέση ή να διακόψουμε, αναζητώντας το επόμενο πρόσωπο που θα μας οδηγήσει στην έκρηξη ορμονών.
Χαρές και βάσανα
Τι γίνεται όμως, αν την τελευταία φορά που αισθανθήκαμε τα βέλη του έρωτα, ήταν ταυτόχρονα καταστροφικά ή έστω απογοητευτικά; Όλοι μας λίγο ως πολύ, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θυμόμαστε κάποιο επεισόδιο που ισοδυναμεί με Βατερλώ στην ερωτική μας ζωή.
Όπως υποστηρίζουν ψυχολόγοι και ψυχοθεραπευτές, ο έρωτας είναι θαυμάσιος στις κατάλληλες συνθήκες και με τον κατάλληλο άνθρωπο, γιατί διαφορετικά μας αφήνει ένα αίσθημα ανισορροπίας και τρέλας. Για να συμπληρώσουν ότι το μόνο παρήγορο σε μια τέτοια κατάσταση είναι, ότι δεν είστε οι μόνοι στον κόσμο. Αντίθετα, στα ιατρεία τους αντιμετωπίζουν δεκάδες ανάλογες περιπτώσεις. Τελικά, όμως, η πλειοψηφία των… πασχόντων αναρρώνει, και κοιτώντας πίσω μπορεί ακόμη και να διακωμωδήσει τον ατυχή του έρωτα.
Όλο και κάποια από τις παρακάτω συμπεριφορές θα σας είναι οικεία λίγο ως πολύ όταν το αντικείμενο του έρωτά σας σάς παράτησε ή απλώς δεν ανταποκρινόταν. Σημειώματα και δακρύβρεχτα τηλεφωνήματα ανά πάσα στιγμή και ώρα της ημέρας, απειλές και υποσχέσεις, παρακολουθήσεις κάτω από το σπίτι ή το γραφείο του/της με διαφορετικές συμπεριφορές αλλά μόνο με μία ποθούμενη κατάληξη. Όλα όσα «λογικά» αποτελούν στοιχεία παρανοϊκής συμπεριφοράς, μέχρι φυσικά να έρθουμε στα συγκαλά μας.
Ας δούμε και τη λιγότερο δραματική πτυχή του έρωτα, τον έρωτα μέσα στον γάμο. Όπως λένε οι ψυχολόγοι, συνήθως τα επίθετα που χρησιμοποιούμε είναι: όμορφο, γλυκό, τρυφερό, ήρεμο. Ίσως να μην είναι οι καλύτεροι χαρακτηρισμοί, σίγουρα δεν είναι οι πιο παθιασμένοι, αλλά οπωσδήποτε είναι καλύτεροι από το: τρελό, παρανοϊκό, βασανιστικό… που περιγράφουν τον έρωτα όταν από έκσταση μετατρέπεται σε αγωνία. Μια αγωνία και παράνοια που από βιολογικής άποψης πρέπει να κάνει τον κύκλο της για να μας περάσει.
Η μόνη άλλη θεραπεία – εκτός από τον χρόνο – είναι η σοκολάτα! Περιέχει φενυλεθυλαμίνη, την ίδια ακριβώς αμφεταμίνη που εκλύεται στον οργανισμό μας όταν ερωτευόμαστε. Αυτή σίγουρα είναι και η λιγότερο δραματική λύση, αν και ως γνωστόν έχει άλλες… παρενέργειες.