Τα πάρκα αγχώνουν τους άνδρες και τα στενά δρομάκια τις γυναίκες: ποια συναισθήματα ξυπνά η πόλη;

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν βιώσει φόβο ή άγχος στον δρόμο κάποια στιγμή. Υπάρχουν επίσης εκείνοι που βγαίνουν έξω για να χαλαρώσουν ή να αποσυνδεθούν από το σπίτι ή τη δουλειά τους. Το μέρος είναι το ίδιο, αλλά οι εμπειρίες είναι σαφώς διαφορετικές. Παρά το γεγονός ότι ο δρόμος είναι ένας σημαντικός χώρος στη ζωή μας, δεν ξέρουμε πραγματικά γιατί προκαλεί θετικά συναισθήματα σε μερικούς ανθρώπους και αρνητικά συναισθήματα σε άλλους.

Γράφουν οι: Daniel Paul Agustí, Καθηγητής Γεωγραφίας, Universitat de Lleida και Montserrat Guerrero Lladós, Καθηγήτρια Συστημάτων Γεωγραφίας και Χαρτογράφησης, Universitat de Lleida

Πολλοί δήμοι έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά για να «καθαρίσουν», να «βελτιώσουν» και να «εκσυγχρονίσουν» τους δρόμους, τις πλατείες και τα πάρκα τους. Αυτό σημαίνει γενικά αλλαγή της αστικής διάταξης, αύξηση του αριθμού των φωτιστικών στον δρόμο ή προσθήκη φυτών.

Αλλά, στην πραγματικότητα, αυτές είναι απλώς τυπικές παρεμβάσεις: Ο βαθμός στον οποίο βελτιώνουν τα συναισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι σε δημόσιους χώρους δεν έχει μελετηθεί.

Αναγνώριση συναισθημάτων

Παραδοσιακά, τα συναισθήματα έχουν εντοπιστεί μέσω ερευνών. Αυτή η προσέγγιση έχει ορισμένα προβλήματα. Το κύριο ζήτημα είναι ότι οι άνθρωποι λένε ψέματα – είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Ξεχνούν επίσης πράγματα, δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι κάτι τους φοβίζει ή δεν συμπληρώνουν σωστά το ερωτηματολόγιο.

Χρειαζόταν μια νέα μέθοδος. Και αυτό κατέστη δυνατό τα τελευταία χρόνια χάρη στη σμίκρυνση (και το μειωμένο κόστος) ορισμένων ιατρικών συσκευών. Τώρα, οι άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν στον δρόμο με όργανα που μετρούν τα συναισθήματά τους.

Ένας δείκτης αυτών είναι ο καρδιακός ρυθμός. Όταν λέμε ότι κάποιος έχει 60 καρδιακούς παλμούς ανά λεπτό, θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι ο χρόνος μεταξύ των παλμών είναι ένα δευτερόλεπτο.

Αλλά στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια αυτών των 60 δευτερολέπτων, η συχνότητα κάθε χτύπου ποικίλλει για να καλύψει τις αλλαγές που υφίσταται το άτομο.

Η μέτρηση αυτών των παραλλαγών καθιστά δυνατό τον εντοπισμό αλλαγών στα συναισθήματα που βιώνονται.

Αυτές οι αλλαγές στα διαστήματα μεταξύ των παλμών μπορούν να μετρηθούν με όργανα όπως οι ζώνες καρδιακών παλμών που χρησιμοποιούν οι αθλητές. Εάν αυτές οι πληροφορίες συσχετίζονται με μια συγκεκριμένη τοποθεσία (για παράδειγμα, με το GPS ενός κινητού τηλεφώνου), μπορούμε να γνωρίζουμε ποιες τοποθεσίες σχετίζονται με αλλαγές του καρδιακού παλμού και να αναζητήσουμε πιθανές αιτίες.

Διαφορετικές αντιδράσεις ανάλογα με το φύλο

Οι αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό αποκαλύπτουν ορισμένες σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο ομάδες ανθρώπων βιώνουν τον δημόσιο χώρο. Για παράδειγμα, καθιστούν δυνατό τον εντοπισμό αλλαγών στην αντίληψη του χώρου ανά φύλο.

Σε ένα από τα πρώτα τεστ που έγιναν για τον εντοπισμό αυτών των αλλαγών, που έλαβε χώρα στο ιστορικό κέντρο της Lleida (Ισπανία), τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες βίωσαν ένα βαθμό άγχους που είναι 17,34% υψηλότερος από τους άνδρες σε όλο το πείραμα.

Επιπλέον, το 20,51% των γυναικών που συμμετείχαν, αξιολόγησε ορισμένους από τους χώρους που επισκέφθηκαν ως «δυσάρεστους», σε σύγκριση με το 8,6% των ανδρών. Ομοίως, εντοπίστηκαν σημαντικές διαφορές στους χώρους που προκάλεσαν αυτά τα συναισθήματα.

Οι γυναίκες έτειναν να έχουν υψηλότερα επίπεδα άγχους σε στενούς πεζόδρομους, ειδικά αν υπήρχαν άλλα άτομα ή σταθμευμένα οχήματα που δημιουργούσαν περιοχές με κακή ορατότητα.

Αντίθετα, οι άντρες αγχώθηκαν περισσότερο από πάρκα, κήπους και εμπορικούς δρόμους με υψηλή παρουσία κόσμου.

Κάτι περίεργο παρατηρήθηκε ακριβώς σε πάρκα και κήπους

Αυτά τα μέρη φαίνεται να δημιουργούν ένα αίσθημα ευεξίας στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες το κοινό συναίσθημα ήταν το άγχος. Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πώς το ίδιο μέρος μπορεί να γίνει διαφορετικά αντιληπτό από διαφορετικές ομάδες.

Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί ότι, κατά τον εντοπισμό των συναισθημάτων που βιώθηκαν σε όλο το πείραμα, οι γυναίκες εξέφρασαν φόβο και θλίψη πιο συχνά από τους άνδρες. Οι άνδρες είχαν την τάση να εκφράζουν χαρά και οργή.

Σχεδιασμός πόλης με βάση τα συναισθήματα

Με την πανδημία COVID-19, παρατηρήθηκε αύξηση του άγχους και του φόβου να βγούμε έξω. Η γνώση της προέλευσης αυτών των συναισθημάτων μας επιτρέπει να γνωρίζουμε τις αιτίες αυτής της κατάστασης και να σχεδιάζουμε δημόσιους χώρους που αντιμετωπίζουν το ζήτημα της ευημερίας και της ψυχικής υγείας του πληθυσμού.

Μικροχώροι που βλέπουμε καθημερινά, όπως διαβάσεις πεζών, στενά πεζοδρόμια και παρκαρισμένα αυτοκίνητα, μπορεί να σχετίζονται άμεσα με το αν νιώθουμε καλά ή άσχημα σε έναν δημόσιο χώρο. Η σωστή αντιμετώπισή τους είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό χώρων που ρέουν μαζί – και όχι ενάντια – στον πληθυσμό.

Πηγή: www.theconversation.com