Τι πρέπει να γνωρίζετε πριν κόψετε τους δεσμούς με την οικογένειά σας

Η δυναμική της οικογένειας μπορεί να είναι περίπλοκη. Τόσο περίπλοκη που μπορεί να θέλουμε να μειώσουμε τις απώλειές μας και να μην έχουμε καμία επαφή. Σίγουρα δεν είστε οι μόνοι που νιώθετε έτσι. Στην πραγματικότητα, ένας αυξανόμενος αριθμός από εμάς αποξενωνόμαστε από τη βιολογική μας οικογένεια. Κάποιοι λένε ότι οφείλεται σε τραύματα του παρελθόντος και πολιτικές, κοινωνικές ή άλλες διαφορές, άλλοι αναφέρουν διαφορετικά στυλ ανατροφής και συναισθηματική αποστασιοποίηση. Ίσως, συνδυασμός όλων αυτών. Αλλά η επιλογή να κόψουμε τους δεσμούς με την οικογένεια είναι μία σοβαρή απόφαση. Εξετάζουμε μερικούς συνήθεις λόγους αποξένωσης και πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε τη διαδικασία.

Από τη Μαρία Καλοπούλου

Τελικά, το γιατί επιλέγουμε να αποστασιοποιηθούμε από τις οικογένειές μας είναι περίπλοκο και προσωπικό. Ως κοινωνία, τείνουμε να ηθικολογούμε και να κατακρίνουμε αυτή την επιλογή – σαν να είστε εγγενώς κακός άνθρωπος αν θέλετε να αποστασιοποιηθείτε από μια επιβλαβή κατάσταση. Σαν να είναι αυτόματα κακό να κρατάς τον εαυτό σου ασφαλή.

Αιτίες αποξένωσης

Το γιατί ένα άτομο μπορεί να επιλέξει να επιδιώξει την αποξένωση ποικίλλει. Σε οποιαδήποτε σχέση, υπάρχουμε σε ένα φάσμα από υψηλή επαφή έως χαμηλή επαφή έως μη επαφή. Η μείωση του επιπέδου επαφής σας είναι μια επιλογή που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Τοξική και ανθυγιεινή σχέση
• Άρνηση ή παρακράτηση κεφαλαίων ή πόρων
• Ψυχική, σωματική, συναισθηματική ή οικονομική κακοποίηση
• Εθισμός σε ουσίες
• Ψυχικές ασθένειες
• Πολιτική πόλωση
• Διαφορετικές θρησκευτικές ή/και πολιτιστικές πεποιθήσεις

Οι ψυχολόγοι λένε ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αποξένωση δεν είναι μια απλή απόφαση και ότι συχνά περιλαμβάνει ένα βαθύ επίπεδο σκέψης, ειδικά επειδή πολλοί δεν θέλουν να μειώσουν ή να εξαλείψουν την επαφή με την οικογένειά τους.

Αρκετές φορές, οι άνθρωποι, όταν τελικά φτάνουν σε αυτό το σημείο αποξένωσης, δεν το αισθάνονται πάντα ότι είναι επιλογή. Είναι απόφαση επιβίωσης και ασφάλειας.

Μία πιθανή αιτία αποξένωσης είναι η κακή επικοινωνία

Η διαδικασία της αποξένωσης μπορεί να είναι σταδιακή και μερικές φορές είναι ένα σενάριο γεμάτο από κακή επικοινωνία.

Πολλοί γονείς λένε: «Ναι, έκανα αρκετά σοβαρά λάθη», αλλά πιθανότατα η πλειοψηφία δεν καταλαβαίνει γιατί αυτό θα προκαλούσε αποξένωση. Μερικοί απλά δεν έχουν ιδέα. Μερικές φορές, είναι επειδή το παιδί τους το λέει αλλά δεν το αποδέχονται.

Άλλες φορές, μερικά ενήλικα παιδιά, αποστασιοποιούνται πιθανώς επειδή θέλουν να αποφεύγουν τις συγκρούσεις, δεν το έχουν πει πραγματικά στους γονείς τους, επομένως λειτουργούν στο σκοτάδι.

Ενώ οι τοξικές και καταχρηστικές σχέσεις είναι επίσης κοινές αιτίες αποξένωσης, η δυναμική της οικογένειας όπως το διαζύγιο ή ο έλεγχος που εξασκείται ανάμεσα στους γονείς ή από τους γονείς προς τα παιδιά, είναι πιθανοί παράγοντες.

Ψυχολογικές επιδράσεις της αποξένωσης

Η αποξένωση μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία θετικών και αρνητικών επιπτώσεων στην ψυχική υγεία. Για κάποιους, φέρνει συναισθήματα θλίψης, άγχους και απώλειας ελέγχου.

Μελέτες δείχνουν ότι το άτομο που επιλέγει να χωρίσει τον εαυτό του από τα μέλη της οικογένειάς του βιώνει μια σειρά από συναισθήματα, που κυμαίνονται από θυμό, λύπη και αναστάτωση στην αρχή της αποξένωσης.

Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα συναισθήματα θα μειωθούν, αλλά ο θυμός και η θλίψη θα παραμείνουν σε χαμηλότερα ποσοστά.

Μία μελέτη του 2017 απηχούσε ακριβώς αυτό, σημειώνοντας ότι τα ενήλικα παιδιά που ήταν αποξενωμένα από τις οικογένειές τους, θεωρούσαν τον χωρισμό απαραίτητο, αλλά παρόλα αυτά μία οδυνηρή απώλεια που θα θρηνούν γι’ αυτή καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Μία άλλη μελέτη ανέφερε το αντίθετο, αναφέροντας ότι εκείνοι που ξεκινούν τον αποχωρισμό αισθάνονται μια αίσθηση απελευθέρωσης, ανακούφισης από το άγχος και την πραγματοποίηση του σκοπού τους.

Η πραγματικότητα είναι ότι η αποξένωση είναι περίπλοκη και το πώς αισθάνεται κανείς εξαρτάται από το άτομο και τις περιστάσεις του—ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι οι περισσότερες αποξενώσεις χαρακτηρίζονται από κύκλους αποστασιοποίησης και επιστροφής.

Αντί να βιάζεστε με μία απόφαση προς την αποξένωση, οι ψυχολόγοι συνιστούν να θέσετε όρια και προσδοκίες στις σχέσεις σας. Αυτό θα βοηθήσει να περιορίσετε το ψυχικό και ψυχολογικό στρες που προκύπτει από την αποξένωση και το πένθος για τις χαμένες σας σχέσεις.

Πώς βλέπει η κοινωνία την αποξένωση από την οικογένεια

Η πίεση για διατήρηση οικογενειακών σχέσεων μπορεί να βλάψει όσους σκέφτονται να αποξενωθούν ή δεν έχουν καλή επαφή με τους δικούς τους.

Οι κοινωνικές αφηγήσεις γύρω από την αποξένωση τοποθετούν τακτικά την επανένωση ή τη συμφιλίωση σε ένα βάθρο και αγνοούν την πραγματικότητα ότι η αποξένωση μπορεί να είναι επώδυνη, όμορφη, διαφωτιστική και μια σειρά από άλλες εμπειρίες, συχνά όλες ταυτόχρονα.

Αντιμετώπιση της αποξένωσης

• Ασχοληθείτε με σωματικές ή ψυχικές πρακτικές. Ο διαλογισμός ή δραστηριότητες που βασίζονται στην κίνηση θα σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε τα συναισθήματά σας.
• Βρείτε άνεση στην οικογένεια που έχετε επιλέξει. Η οικογένεια που επιλέξατε περιλαμβάνει τα άτομα του κύκλου σας με τα οποία μοιράζεστε έναν οικογενειακό δεσμό, ανεξάρτητα από το αν είστε πραγματικά συγγενείς μαζί τους.
• Μιλήστε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αναζητήστε μια κλινική ψυχικής υγείας που να κατανοεί τις περιπλοκές τής αποξένωσης.
• Ομαδική θεραπεία. Η έρευνα δείχνει ότι η ομαδική θεραπεία μειώνει το ψυχολογικό στρες της αποξένωσης.

Συμφιλίωση με την αποξενωμένη οικογένεια

Εάν η επανένωση ή η συμφιλίωση είναι ένας στόχος, η ψυχολογία συνιστά την επικοινωνία των προσδοκιών και ένα χρονοδιάγραμμα. Αν θέλετε να συμφιλιωθείτε με τους γονείς σας, καλό είναι να τους ενημερώσετε για τις αλλαγές που χρειάζονται ή θέλετε να κάνουν και ότι θα επικοινωνήσετε ξανά μαζί τους σε έξι μήνες ή σε κάποιο χρονικό διάστημα.

Συμπέρασμα

Τελικά, είτε αποφασίσετε να μείνετε αποξενωμένοι από την οικογένειά σας είτε επιδιώξετε τη συμφιλίωση, να ξέρετε ότι κάθε απόφαση είναι απολύτως έγκυρη.

Οι οικογενειακές σχέσεις είναι περίπλοκες και μερικές φορές, χρόνια αγανάκτησης, τραύματος και θαμμένων συναισθημάτων δεν μπορούν να λυθούν. Μερικές φορές με θεραπεία, αλλαγή συμπεριφοράς και συγχώρεση, μπορούν.

Αλλά δεν εξαρτάται από την κοινωνία ή ένα τυχαίο άτομο στο Reddit ή στο Twitter να αποφασίσει αυτό για εσάς. Συζητήστε με έναν θεραπευτή, θέστε τα όρια με την οικογένειά σας, επικοινωνήστε τις προσδοκίες σας και ακολουθήστε την πορεία σας.