Τι σημαίνει η μεταμφίεση στην ψυχολογία
Η μεταμφίεση, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, λειτουργεί καταλυτικά στην ψυχολογία των ανθρώπων, οι οποίοι αισθάνονται ασφαλείς ότι δεν θα αναγνωριστούν για να κατακριθούν για τις πράξεις τους κρυμμένοι πίσω από τις μάσκες… Όπως υποστηρίζει η ψυχολογία, η μεταμφίεση είναι μια ανάπαυλα, μια παρένθεση στη ζωή του ανθρώπου, κι έπειτα ξαναγυρίζει στην τάξη και στη νηφαλιότητα…
Από τη Νικολέτα Γιαννοπούλου
Συνδεδεμένη με τη μεταμφίεση στη συνείδηση μας η Αποκριά, αναβιώνει μέσα μας όχι μόνο την ανάγκη μας για χαρά και αυθορμητισμό, φαντασία και ενθουσιασμό αλλά και μια υποσυνείδητη ανάγκη για εκτόνωση κρυμμένων συναισθημάτων και καταπιεσμένων πόθων. Είναι όμως τα πράγματα τόσο απλά;
Με όρους ψυχολογικούς, η μεταμφίεση της Αποκριάς αποτελεί την υπενθύμιση των τρόπων εκείνων με τους οποίους, όλοι «κρυβόμαστε» πίσω από ρόλους και μηχανισμούς άμυνας αποκρύπτοντας ή αποκαλύπτοντας καθημερινά διάφορες πτυχές του εαυτού μας.
Με άλλα λόγια η μάσκα και η στολή αποτελούν το τέλειο ψυχολογικό εργαλείο, το ποιο και εξυπηρετεί την εσωτερική ανάγκη του εαυτού μας να εκφράσει ένα σύνολο εσωτερικών πτυχών, τις οποίες είτε κρατά καλά κρυμμένες, είτε υπάρχουν μέσα μας σε λανθάνουσα κατάσταση, χωρίς να το ξέρουμε.
Κατά μια έννοια, η μεταμφίεση μας βοηθά να εκφράζουμε μια πλευρά του εαυτού μας, η οποία έχει την ανάγκη να εκδηλωθεί. Μπορεί να έχει τη μορφή μιας κρυφής επιθυμίας, ενός φόβου ή ακόμα, μιας δημιουργικής εκτόνωσης από την καταπίεση της καθημερινότητας.
Με αυτή τη λογική η Αποκριά, εκτός από μια ευκαιρία για διασκέδαση προσφέρει και μια ευκαιρία εξερεύνησης το εαυτού μας, με στόχο να δούμε πιο βαθιά και να ανακαλύψουμε με ασφάλεια μια διαφορετική πλευρά μας.
Η μεταμφίεση ως απελευθέρωση
Οι μεταμφιέσεις μας δίνουν τη δυνατότητα να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Οι συνιστώσες της ψυχικής ανάγκης για μεταμφίεση γεννούν ένα αίσθημα ελευθερίας, απελευθέρωσης από το άγχος της καθημερινότητας, μια αίσθηση ανανέωσης και μια χαρούμενη και συχνά πειρακτική διάθεση.
Οι Απόκριες αποτελούν την τέλεια ευκαιρία για τρέλες, πλάκες, τραγούδι και χορό, ξέφρενο γλέντι και ποτό. Πίσω από τις μάσκες μας κρύβουμε το «σοβαρό» μας εαυτό και γυρνάμε πίσω στα παιδικά μας χρόνια, τότε που φορώντας την αγαπημένη μας παιδική στολή τα κάναμε όλα με φαντασία και ενθουσιασμό, χωρίς τύψεις και ενοχές…
Έτσι όταν μεταμφιεζόμαστε αφήνουμε τα ένστικτά μας αχαλίνωτα και τον εαυτό μας ελεύθερο να πράξει σύμφωνα με τις επιταγές τους.
Η μεταμφίεση μας δίνει την ευκαιρία να αποδράσουμε από κοινωνικούς περιορισμούς και να παίξουμε κάποιον ρόλο τον οποίο τον βιώνουμε είτε ως επιθυμία είτε ως περιέργεια για το πώς θα ήταν να είμαστε πειρατής, μάγος, πριγκίπισσα ή οτιδήποτε άλλο.
Οι Απόκριες δίνουν τη δυνατότητα στον ενήλικο να επιτρέψει στο παιδί μέσα του να εκφραστεί μέσα από την επιλογή μεταμφίεσης και τη μικρή επανάσταση που κάτι τέτοιο συνεπάγεται.
Στην ενήλικη ζωή ο άνθρωπος οχυρώνεται ψυχολογικά προκειμένου να διατηρήσει τη συνοχή ανάμεσα στις σκέψεις, στα συναισθήματα και στη συμπεριφορά του.
Οι άμυνες γίνονται οικείες και αποτελούν μέρος του ψυχικού αποθέματος για την αντιμετώπιση της ζωής. Χωρίς αυτές το άτομο νιώθει εκτεθειμένο και ευάλωτο. Το παιδί ωστόσο που υπάρχει μέσα του κατά καιρούς υψώνει τη φωνή και θέλει να έρθει πάλι στην επιφάνεια, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Η μεταμφίεση λειτουργεί ως μια ανάπαυλα, μια παρένθεση στη ζωή του ανθρώπου.
Μήπως φοβάστε τη μεταμφίεση;
Η μεταμφίεση δίνει την ευκαιρία στο άτομο να δείξει στους γύρω του μιαν άλλη διάσταση του εαυτού του και να πειραματιστεί με μια νέα ψυχική υπόσταση.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι άνθρωποι πρόθυμοι να μεταμφιεστούν, να φορέσουν μάσκες ή αποκριάτικες στολές.
Υπάρχουν κάποιοι όμως, που θεωρούν ότι οι Απόκριες είναι μόνο για τα παιδιά διότι θεωρούν τη μεταμφίεση γελοιοποίηση, ή πιο απλά τη φοβούνται. Aυτό συμβαίνει διότι αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν την αλλαγή της ταυτότητάς τους, όπως αυτή προκαλείται εφήμερα με τη μεταμφίεση, ως απειλητική για το “εγώ” τους και την αυτοπεποίθησή τους.
Στη σκέψη και μόνο ότι δεν έχουν τον έλεγχο της κατάστασης ή ότι η δύναμη και η εξουσία τους απειλούνται από τη μεταμφίεση -σε ψυχολογικό επίπεδο- είναι αρκετή για να τους κάνει να εμφανιστούν με τη γνωστή τους περιβολή σε κάποιο πάρτι μεταμφιεσμένων.
