Το φαινόμενο του phubbing: Τι σημαίνει και πώς μας επηρεάζει

Μπορεί να μην ξέρετε τι σημαίνει, αλλά σίγουρα το έχετε κάνει κι εσείς! Σας έχει τύχει ποτέ να μιλάτε σε κάποιον κι αυτός να είναι απορροφημένος στο κινητό του; Αν ναι, τότε έχετε ζήσει το λεγόμενο phubbing. Συνδυάζοντας τις λέξεις phone και snubbing, ο καινούργιος αυτός όρος περιγράφει τη συνήθειά μας να αγνοούμε τον συνομιλητή μας προτιμώντας να ασχοληθούμε με το κινητό μας. Πώς αυτή η συμπεριφορά όμως επηρεάζει την ψυχική μας υγεία και τι μπορούμε να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε; Εξηγεί αναλυτικά ο Dan J. Tomasulo, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia και στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.

Επιμέλεια: Σοφία Κροκιδά

Οι επιπτώσεις του φαινομένου

Το phubbing έχει γίνει κάτι παραπάνω από λάθος συμπεριφορά. Σύμφωνα με έρευνες αποτελεί σοβαρή ανησυχία για την ψυχική και σωματική υγεία μας. Γιατί το να μας διακόψει κάποιος ή να αποσπαστεί η προσοχή του λόγω του κινητού του μπορεί να μας τραυματίσει συναισθηματικά.

Και δεν επηρεάζεται μόνο αυτός που δέχεται το phubbing αλλά και αυτός που το κάνει. Εκτός από τους φίλους και τους γνωστούς, τα ζευγάρια που δεν ακούει ο ένας τον άλλο αλλά κοιτούν το κινητό τους δημιουργεί προβλήματα και στην κρεβατοκάμαρα.

Επίσης έρευνες έδειξαν ότι το phubbing μειώνει την ικανοποίηση μέσα στη σχέση και μπορεί να βλάψει τη σχέση γονιού-παιδιού. Ενώ, και οι δύο μεριές είναι πιθανό να έχουν αρνητικά συναισθήματα όπως άγχος και κατάθλιψη, χαμηλή αυτοπεποίθηση και λιγότερα θετικά συναισθήματα.

Πόσο συχνά συμβαίνει όμως; Διάφορες έρευνες δείχνουν ποσοστά από 49 έως 72%. Η επίδραση του φαινομένου στη δουλειά μπορεί να είναι καταστροφική για τους εργαζόμενους που έχουν δεχτεί phubbing από τον εργοδότη τους, αφού νιώθουν ότι δεν εκτιμάται η δουλειά τους και αυτό μειώνει την αυτοπεποίθησή τους.

Το φαινόμενο είναι εξίσου έντονο στο σχολείο, ανάμεσα στους μαθητές, με αντίστοιχα αρνητικά αποτελέσματα. Στην καρδιά της καλής ζωής υπάρχει η αίσθηση της ελπίδας και η ποιότητα των σχέσεών μας.

Το phubbing δυστυχώς επηρεάζει αρνητικά πολύ κόσμο και μπορεί να είναι το αντίστοιχο του να οδηγεί κανείς αφηρημένα. Μπορεί κάποιος να μην πάθει κάτι σοβαρό κοιτάζοντας το κινητό του ενώ του μιλάνε, αλλά ίσως πληγώνει τον εαυτό του και τους γύρω του άθελά του.

Πώς να καταπολεμήσετε το phubbing

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε το phubbing και να κρατήσετε το ενδιαφέρον σας σε μία κουβέντα:

Επίγνωση: μπορεί να ακούγεται προφανές, αλλά το να σκεφτείτε ότι υπάρχουν δύο άνθρωποι στην κουβέντα είναι το θεμέλιο για να συνδεθείτε. Αρχίστε να σκέφτεστε το γεγονός ότι κάποιος είναι μαζί σας και ότι μπορεί να είναι εδώ με πολύ διαφορετική επίγνωση από τη δική σας. Προσπαθήστε να δώσετε αξία στον χρόνο που περνάτε με αυτόν τον άνθρωπο, ακόμα κι αν είναι για λίγο.

Παρουσία: προσπαθήστε να είστε πραγματικά παρόντες στη στιγμή και να μην αποσπάται η προσοχή σας όταν κουβεντιάζετε με κάποιον. Η απουσία πραγματικής παρουσίας και ενδιαφέροντος αποδυναμώνει την επικοινωνία και την κάνει ασήμαντη. Αν ξέρετε ότι θα βρεθείτε με κάποιον μπορείτε να δοκιμάσετε να μην βγάλετε το κινητό από την τσέπη ή την τσάντα σας όσο μιλάτε μεταξύ σας.

Αυθεντικότητα: προσπαθήστε να φέρετε όλη την προσοχή σας σε όσα σας λέει ο συνομιλητής σας και επιλέξτε τις λέξεις με τις οποίες θα ανταποκριθείτε με γνησιότητα. Για να ξεκινήσετε και να διατηρήσετε μια καλή επικοινωνία θα πρέπει να ακούτε και να μιλάτε, με έμφαση στο να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς.

Αν προσπαθήσετε να καλύψετε τις πραγματικές σας σκέψεις και αντιδράσεις είναι πιθανό αυτό να αποτελέσει μία ακόμη πηγή διάσπασης της προσοχής σας. Αν έχετε περιορισμένο χρόνο για να μιλήσετε πείτε το από την αρχή, ώστε να το γνωρίζει και ο συνομιλητής σας. Αυτό θα σας βοηθήσετε να παραμείνετε συγκεντρωμένη στην κουβέντα για όσο χρόνο χρειαστεί.

Καλός ακροατής: μπορεί να το λέμε συχνά, αλλά σπάνια το κάνουμε. Το να ξέρει κάποιος να ακούει σημαίνει να λέει σε κάποιον αυτό που άκουσε να του λέει. Ένα μεγάλο ποσοστό στα λάθη επικοινωνίας προέρχεται από την αδυναμία κάποιου να ακούσει πραγματικά τον συνομιλητή του.

Όταν κάνετε phubbing δεν ακούτε πραγματικά, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνετε. Κάποιος που ακούει στ’ αλήθεια συνήθως κάνει παύσεις για ερωτήσεις όπως «μπορείς να μου εξηγήσεις καλύτερα;» και άλλες παρόμοιου τύπου. Με αυτόν τον τρόπο καταλαβαίνει καλύτερα τι ακούει και επιτρέπει στον συνομιλητή να επιβεβαιώσει ή να εξηγήσει καλύτερα αυτό που λέει.

Είστε…θύμα phubbing;

Μιλήσαμε για το πώς μπορείτε να κάνετε το κινητό στην άκρη και να επικεντρωθείτε στον συνομιλητή σας. Τι γίνεται όμως αν ο συνομιλητής σας είναι αυτός που ασχολείται συνεχώς με το κινητό του ενώ μιλάτε;

Ορίστε 3 συμβουλές που θα σας βοηθήσουν:

• Με το που αρχίσει ο συνομιλητής σας να κοιτάει το κινητό του πείτε του το προφανές, με ευγενικό και συμπονετικό τρόπο «Βλέπω πως έχεις κάτι σημαντικό. Μπορώ να έρθω αργότερα ή να τα πούμε κάποια στιγμή που θα σε βολεύει περισσότερο».

  Έτσι θα καταλάβει ότι η κουβέντα σας δεν μπορεί να προχωρήσει, ότι δεν μπορείτε να αγνοήσετε το ότι δεν έχετε την προσοχή του και ότι είστε πρόθυμοι να δείξετε ευελιξία. Όλα αυτά θα βοηθήσουν στο να βρείτε μια λύση αντί να αγνοήσετε το πρόβλημα.

• Μια πιο άμεση προσέγγιση είναι να πείτε «Θέλεις να τα πούμε κάποια άλλη στιγμή; Χρειάζομαι την άποψή σου για κάποια πράγματα και βλέπω ότι έχεις κάτι σημαντικό να κάνεις».

  Ο τρόπος αυτός θα φέρει τα ίδια αποτελέσματα με τον παραπάνω, ενώ ταυτόχρονα περνάει το μήνυμα ότι ο χρόνος σας και αυτό που θέλετε να πείτε είναι σημαντικά. Αν ο συνομιλητής σας δεν μπορεί να είναι παρόν, τότε δεν σας ενδιαφέρει να συνεχίσετε την κουβέντα.

• Τέλος, για μια πιο ήπια και έμμεση προσέγγιση μπορείτε να πείτε «Θέλεις να περιμένω μέχρι να τελειώσεις αυτό που κάνεις;». Με τον ήρεμο αυτό τρόπο κάνετε σαφές ότι βλέπετε πως δεν έχετε την προσοχή του συνομιλητή σας και του ζητάτε καθοδήγηση για το πώς να προχωρήσετε. Είναι ένας έμμεσος αλλά αποτελεσματικός τρόπος που δείχνει ότι η συμπεριφορά του άλλου σας επηρεάζει.

Όπως κι αν επιλέξετε να το αντιμετωπίσετε, το σημαντικό είναι να μην αφήσετε το phubbing να περάσει απαρατήρητο. Διαφορετικά επιτρέπετε να συνεχιστεί μια συμπεριφορά που σας ενοχλεί και σας επιβαρύνει ψυχολογικά.

Πηγή: Psychology Today