Γιατί πονάνε τα αυτιά μας στο αεροπλάνο; Τι μπορούμε να κάνουμε;

Τα ταξίδια με αεροπλάνο κρύβουν μια δόση μαγείας… Μέσα σε λίγες ώρες μπορούμε να διασχίσουμε χιλιάδες χιλιόμετρα και να βρεθούμε σε μέρη μοναδικά! Ακόμα και εάν έχουμε επιλέξει την οικονομική θέση, τίποτα δεν μπορεί να μας χαλάσει τη διάθεση και τη γλυκιά αναμονή του ταξιδιού μας ή όχι; Η οδυνηρή κατάσταση στα ευαίσθητα ώτα μας, που μεταφράζεται ως «αυτί του αεροπλάνου», μπορεί να μας ταλαιπωρήσει τα μάλα! Τι κάνουμε, λοιπόν;

Από την Άντζελα Μολφέτα

Τι είναι το αυτί του αεροπλάνου;

Το αυτί του αεροπλάνου είναι μια κατάσταση που προκαλείται από τη διαφορά πίεσης του αέρα μεταξύ του εσωτερικού αυτιού και του περιβάλλοντος. Το τέντωμα του τυμπάνου οδηγεί σε έντονο πόνο ή, σε σπάνιες περιπτώσεις, ακόμη και σε ρήξη!

Στην καθημερινότητα μας αυτή η πίεση είναι συνήθως η ίδια ή ελάχιστα διαφορετική, οπότε και δεν προκαλούνται προβλήματα. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν η αλλαγή στο υψόμετρο είναι τόσο γρήγορη, ώστε η πίεση μέσα στο εσωτερικό αυτί και στον εξωτερικό αέρα δεν έχουν τον χρόνο για να εξισωθούν! Και αυτό συμβαίνει στο αεροπλάνο, ειδικά κατά την απογείωση και προσγείωση…

Κατά την απογείωση, η πίεση του αέρα μέσα στο εσωτερικό αυτί ξεπερνά γρήγορα την εξωτερική πίεση και η τυμπανική μεμβράνη διογκώνεται προς τα έξω.

Κατά την προσγείωση, η πίεση του αέρα μέσα στο εσωτερικό αυτί γίνεται γρήγορα μικρότερη από την εξωτερική πίεση και το τύμπανο θα αναρροφηθεί προς τα μέσα, σαν αποτέλεσμα κενού.

Είτε ανεβαίνοντας είτε κατεβαίνοντας, το τέντωμα του τυμπάνου μπορεί να προκαλέσει πόνο, δεν είναι σε θέση να δονείται και προσλαμβάνει μειωμένους ήχους.

Ως φυσική αντίσταση, το σώμα μας συνδέει το μέσο αυτί με το πίσω μέρος τής μύτης, με την ευσταχιανή σάλπιγγα. Σε καταστάσεις υψηλής ή χαμηλής πίεσης, όμως, μπορεί να έχει ισοπεδωθεί και να παραμένει κλειστή, οπότε με λίγη βοήθεια από εμάς θα συνεχίσει να συνεργάζεται φέρνοντας αέρα στο εσωτερικό αυτί!

Ας σημειώσουμε πως ορισμένοι παράγοντες μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα, όπως η συμφόρηση των κόλπων, η λοίμωξη του αναπνευστικού ή οι αλλεργίες.

Για παράδειγμα, μέρη του αυτιού δεν λειτουργούν το ίδιο καλά εάν έχουμε βουλωμένη μύτη. Επίσης, τα μικρά παιδιά αισθάνονται μεγαλύτερη δυσφορία καθώς τα κανάλια του αυτιού τους είναι μικρότερα.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Το ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να ανοίξουμε την ευσταχιανή σάλπιγγα και να εισάγουμε όσο το δυνατό περισσότερο αέρα, ώστε να επέλθει εξίσωση στην πίεση. Για να το πετύχουμε, μπορούμε να δοκιμάσουμε:

Την κατάποση

Όταν καταπίνουμε ο κύκλος αέρα μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας αρχίζει ξανά, διασφαλίζοντας πως η πίεση στις δύο πλευρές παραμένει ίση. Το θέμα είναι πως οι ευσταχιανές σάλπιγγες θα πρέπει να κάνουν υπερωρίες και να ανοίγουν πιο συχνά, για να προσαρμόσουν την αλλαγή της πίεσης του αέρα!

Τσίχλες ή σκληρές καραμέλες

Με το μάσημα ή το πιπίλισμα αυξάνεται η κατάποση, οπότε και επιτυγχάνεται η εξίσωση της πίεσης του αέρα. Στα βρέφη συνιστάται η χρήση πιπίλας, ενώ για τα μεγαλύτερα παιδιά ένα γλειφιτζούρι, το να πιούν με ένα καλαμάκι ή να δημιουργήσουν φυσαλίδες με αυτό, θα ανακουφίσουν τους πόνους στο αυτί.

Τον ελιγμό Valsava ή Toynbee

Πρόκειται για τη γνωστή κίνηση που εφαρμόζουμε όταν θέλουμε να κάνουμε βουτιά στη θάλασσα: Παίρνουμε μια βαθιά ανάσα, κλείνουμε το στόμα μας και πιάνουμε τη μύτη μας. Δημιουργούμε ελαφριά αποσυμπίεση, ωσότου τα αυτιά μας κάνουν έναν ήχο.

Εάν, όμως, είμαστε άρρωστοι ή υποφέρουμε από αλλεργίες τότε θα εφαρμόσουμε μια λιγότερο γνωστή μέθοδο, τον ελιγμό Toynbee. Ρουφώντας αρκετό αέρα, κλείνουμε το στόμα και τη μύτη και καταπίνουμε αρκετές φορές, μέχρι να εξισωθεί η πίεση.

Πώς θα αποτρέψουμε το αυτί του αεροπλάνου;

Μπορούμε να λάβουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις πριν και κατά τη διάρκεια των πτήσεων, όπως να:

• Πάρουμε ένα αποσυμφορητικό σπρέι μία ώρα πριν από την προσγείωση και επίσης, μετά την πτήση μέχρι να ισορροπήσει η κατάσταση.

• Χρησιμοποιήσουμε ρινικό σπρέι μία ώρα πριν από την προσγείωση και μόνο όσο χρειάζεται. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως η κατάχρηση ρινικών σπρέι μπορεί να προκαλέσει περισσότερη συμφόρηση.
• Αποφεύγουμε τον ύπνο κατά την άνοδο ή την κάθοδο του αεροπλάνου.
• Είμαστε προσεκτικοί και φειδωλοί στην κατανάλωση αλκοόλ.
• Πίνουμε πολλά υγρά κατά τη διάρκεια της πτήσης, ώστε να παραμείνουμε ενυδατωμένοι.
• Εξασκούμαστε στο χασμουρητό!

• Φυσάμε απαλά τη μύτη μας.
• Φοράμε ωτοασπίδες που διαθέτουν φίλτρο για την εξίσωση της πίεσης. Αυτές οι ωτοασπίδες διαθέτουν ένα κεραμικό φίλτρο μέσα τους και επειδή το κεραμικό είναι πορώδες, επιτρέπει να ρέει λίγο αέρας, έτσι ώστε τα αυτιά να έχουν περισσότερο χρόνο για να εξισορροπήσουν την πίεση.

Εάν ο πόνος συνεχίζεται έντονα μετά την προσγείωση του αεροπλάνου ή έχουμε προβλήματα ακοής, είναι απαραίτητο να επισκεφθούμε έναν ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο για να λάβουμε την κατάλληλη ιατρική βοήθεια και να απαλλαγούμε από τα φαινόμενα. Καλό μας ταξίδι!